Przechodzimy do debaty nad poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy - Kodeks wyborczy. Zapraszam do zabrania głosu posłankę Annę Rytel-Warzochę.
Ustawa
o zmianie ustawy - Kodeks wyborczy
Art. 1. W ustawie Kodeks Wyborczy z dnia 5 stycznia 2011 roku wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 211 § 4 i § 4a skreśla się;
2) w art. 425 § 3 skreśla się;
3) w art. 457 § 2a skreśla się;
Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.
Anna Rytel-Warzocha:
Pani Marszałek!
Wysoka Izbo!
Celem niniejszego projektu ustawy jest uchylenie przepisów Kodeksu wyborczego, które wprowadziły obowiązek naprzemiennego umieszczania kobiet i mężczyzn (tzw. suwaka) na listach kandydatów w wyborach do Sejmu, Parlamentu Europejskiego, sejmików województw oraz rad powiatów i gmin. Wprowadzenie tego przepisu miało na celu formalne zwiększenie udziału kobiet w życiu publicznym. Wnioskodawcy stoją na stanowisku, że prawdziwe równouprawnienie w życiu publicznym i politycznym nie może być oparte na administracyjnym podziale miejsc na listach wyborczych według płci. Takie podejście upraszcza problem, nie odpowiada na rzeczywiste bariery udziału obywateli w polityce i może prowadzić do marginalizacji merytorycznych kryteriów doboru kandydatów.
System "suwaka" w praktyce ogranicza autonomię komitetów wyborczych oraz samych kandydatów i kandydatek, a także niejednokrotnie prowadzi do sytuacji, w których osoby o większym poparciu społecznym lub wyższych kompetencjach muszą ustępować miejsca w imię mechanicznego spełnienia wymogu ustawowego. W rezultacie może to osłabiać jakość reprezentacji i zmniejszać zaufanie obywateli do procesu wyborczego.
Projekt ustawy zakłada uchylenie § 4 i § 4a w art. 211, § 3 w art. 425 i § 2a w art. 457 Kodeksu wyborczego. Przepisy te nakładają obecnie na komitety wyborcze obowiązek tworzenia list kandydatów z uwzględnieniem naprzemienności płci – w takim porządku, aby kobiety i mężczyźni występowali na liście przemiennie, począwszy od pierwszego miejsca. Uchylenie tego artykułu przywraca komitetom pełną swobodę w kształtowaniu list kandydatów według własnych zasad, z poszanowaniem konstytucyjnej zasady wolności zrzeszania się i autonomii partii politycznych oraz innych podmiotów wyborczych.
Skutkiem uchylenia przepisów będzie przywrócenie równych zasad konkurencji wyborczej bez formalnych preferencji opartych na płci. Projekt nie znosi obowiązku równego traktowania, nie wyklucza także dobrowolnego stosowania mechanizmów promujących różnorodność na listach przez poszczególne komitety. Daje natomiast możliwość doboru kandydatów i kandydatek na podstawie ich kompetencji, doświadczenia oraz społecznego zaufania.
Długofalowo proponowana zmiana może przyczynić się do zwiększenia odpowiedzialności politycznej partii i ruchów obywatelskich za jakość kandydatur oraz pobudzenia autentycznej debaty o równości szans – nie jako obowiązku ustawowego, lecz jako wspólnej wartości i kultury politycznej.
Projekt ustawy nie powoduje obciążeń dla budżetu państwa ani budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Zniesienie wymogu naprzemienności płci na listach kandydatów w wyborach nie wymaga zmian organizacyjnych, dodatkowych środków finansowych, ani nowej infrastruktury informatycznej.
Przedmiot regulacji zawartej w projekcie nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej. Nie wpłynie negatywnie na sytuację rodzin z dziećmi.
Dziękuję.
OG: 48H
