Postautor: Aleksander Sternicki » 15 gru 2024, 0:54
Jakub Karnowski
Pani Marszałek!
Wysoka Izbo!
Zanim podejmiemy decyzję w sprawie tego projektu chciałbym zwrócić uwagę, że Polska posiada jeden z najbardziej sztywnych i uregulowanych rynków pracy w Europie, a nowe przepisy tylko utrwalą ten stan. Tymczasem tym, co może nadać naszej gospodarce dynamikę i zagwarantować żywotność, jest deregulacja. Oparcie stosunków gospodarczych na dobrowolnych i oddolnych rozwiązaniach jest także – a być może przede wszystkim – wyrazem szacunku do podmiotowości obywateli oraz uznaniem ich godności. Nie mam nic przeciw wolnej Wigilii, byle nie wynikała ona z przymusu, a z wzajemnych ustaleń między firmami a pracownikami.
Eksperci oczywiście zwracają w takich wypadkach uwagę na bezpośrednie koszty ekonomiczne zakazów wykonywania działalności gospodarczej, bo tym są w istocie dni wolne od pracy. Takie argumenty podnoszone były też w Sejmie. Uważam jednak, że to nie argument kosztowy stanowi najpoważniejszą obiekcję względem nowych uregulowań. Jest on co najwyżej takiej obiekcji naturalną konsekwencją. Wnioskodawcy w uzasadnieniu ustawy wskazywali, że i tak wielu pracodawców już teraz skraca godziny pracy w dniu Wigilii. To właśnie stanowi argument nie za ustawowym uregulowaniem tej kwestii, a przeciw niemu. Nie należy bowiem kodyfikować zwyczaju, który i tak jest szeroko praktykowany. Skutkiem tej kodyfikacji będzie ograniczenie wolności wyboru, jaką dzisiaj jeszcze się cieszymy. Nie wszystkie firmy i nie wszyscy pracownicy mogą sobie pozwolić na dodatkowy dzień wolny od pracy w Wigilię, a niektórzy mogą po prostu chcieć w ten dzień wykonywać swoje obowiązki – i należy ten fakt uszanować.
Troska polityków o pracowników jest w Polsce źle skalibrowana. Koncentruje się wokół najprostszych i najbardziej dostępnych profesji z punktu widzenia kwalifikacji. Tymczasem w czasach deficytu rąk do pracy w wielu zawodach, powinno nam raczej zależeć na tym, by pracownicy pozyskiwali nowe kwalifikacje i szybko zmieniali pracę na lepszą, tj. lepiej płatną i wnoszącą więcej wartości dodanej w gospodarkę. Kasjerzy i inni pracownicy handlu wykonują bardzo wyczerpujące zadania, które eksploatują ich psychicznie i fizycznie. Należałoby zastanowić się nad tym, jak umożliwić im szkolenie zawodowe i usunąć bariery, które ograniczają im wybór potencjalnych miejsc pracy.
To powiedziawszy chciałbym zwrócić też Państwa uwagę na to, że w obecnym kształcie ustawa zakłada zmianę Konkordatu. Zgodnie z informacją Ministerstwa Sprawiedliwości nie doszło jednak do porozumienia pomiędzy Rządem a Episkopatem w sprawie zamiany dnia wolnego w Święto Trzech Króli na dzień wolny w Wigilię. W związku z tym Senat powinien zaprzestać procesowania tego projektu ze względów formalnych. Nie możemy ryzykować jako Izba, która pretenduje do miana izby zadumy, izby refleksji na ryzyko, że przegłosowana zostanie ustawa niezgodna z zapisami Konkordatu, czyli wiążącej nasze państwo umowy międzynarodowej.
W związku z powyższymi argumentami jeśli dojdzie do głosowania nad tym projektem ustawy niezależnie od jego finalnego kształtu apeluję do Wysokiej Izby do głosowania przeciw projektowi. Jednocześnie przychylam się do głosu senatora Martens-Ajny, aby bardziej elastycznie uregulować kwestię dni wolnych i zarówno klub RZO, jak i rząd są gotowe włączyć się w prace nad takimi propozycjami. Pokarzmy, że pomimo rosnącej krytyki Senat jest miejscem gdzie mogą powstawać wartościowe inicjatywy legislacyjne.
Dziękuję.