[ZL] Wniosek o przeprowadzenie debaty specjalnej na temat górnictwa węgla i energetyki

[Administrator]

Wyniki głosowania:
Głosowało 388 posłów
Za 358
Przeciw 30
Sejm wniosek przyjął

[Anna Bejca]

Wicemarszałek Kierzkowska:

Otwieram debatę. Proszę o zabranie głosu przez wnioskodawców.

og: debata potrwa do 9 maja, jak będzie trzeba, to się przedłuży

[Laura]

Na mównicę wchodzi poseł Jakub Kwaśny

Pani Marszałek
Wysoka Izbo

Energetyka stanowi jedną ze strategicznych gałęzi gospodarki. Debata pozwoli- jak sądzę wyjaśnić kilka bardzo istotnych problemów. Chciałbym rozpocząć od kilku pytań, na które z nieznanych nam powodów dotychczas ministerstwo nie udzieliło odpowiedzi. Jakie jest stanowisko rządu w sprawie poszukiwań i ewentualnej eksploatacji złóż gazu łupkowego? Czy prowadzone są jakieś prace?, jeśli tak to na jakim są etapie, w których regionach kraju, przez kogo są wykonywane te prace. Jak rząd zamierza rozwijać budowę biogazownii w Polsce, ministerstwo środowiska awizowało taki projekt, konkretów jednak brak. Czy zostało przeprowadzone w tej sprawie jakieś studium wykonalności projektu. Czy rząd zamierza kontynuować prace nad tym przedsięwzięciem. Nie wiemy nic również na temat na powierzchniowego zgazyfikowania węgla w kontekście nakładów czy przewidywanego czasu realizacji tej inwestycji oraz w których kopalniach miałyby być realizowanie inwestycje związane z gazyfikacją węgla. W których branżach przemysłowych wykorzystywano by gaz?. Jak przedstawia się stan kopalni śląskich w kontekście tworzenia nowej Kompanii Węgłowej. Jakie kroki zamierza podjąć rząd celem zapobiegania dekarbonizacji Europy, w ramach UE. Czy przewidywane są inwestycje w budowę na terenie kraju elektrowni węglowych Śląsk, Lubelskie. Jakie jest stanowisko w sprawie elektrowni atomowych i skąd rząd zamierza pozyskać środki finansowe na tą inwestycje. Czy planowane są inwestycje w nowe kopalnie w Polsce (jeśli tak, to jakie). Proszę o informacje na temat bieżących inwestycji KGHM Polska Miedź, Polskiej Grupy Energetycznej, PKN Orlen, w tym sytuacji rafinerii w Możejkach. Jakie działania zamierza podjąć rząd na rzecz poprawy warunków pracy w górnictwie, przestrzegania prawa i zapobiegania outsorcingowi pracy do spółek, co pogarsza warunki płacowe?.

Dziękuję

[Anna Bejca]

Na mównicę wchodzi wicepremier, minister gospodarki Ilona Antoniszyn-Klik:

Pani Marszałek!
Wysoka Izbo!
Szanowne panie posłanki i panowie posłowie!

Nie wiem czy wystarczy mi czasu, aby odpowiedzieć na wszystkie pytania w trakcie debaty, dlatego jeśli któreś zostanie pominięte, to odpowiedź zostanie przesłana na piśmie.

Odnośnie poszukiwań i eksploatacji gazu łupkowego - Polska jako pierwszy kraj w Europie rozpoczęła poszukiwania i rozpoznanie złóż gazu łupkowego. Do dnia dzisiejszego zgromadzony został duży kapitał wiedzy i doświadczenia, który posłuży zarówno polskiemu sektorowi poszukiwawczo-wydobywczemu, jak i innym europejskim krajom w osiągnięciu najpierw sukcesu poszukiwawczego, a następnie produkcyjnego w zakresie gazu, ale też ropy naftowej ze złóż niekonwencjonalnych. Choć wyniki dotychczasowych prac poszukiwawczych są słabsze niż oczekiwano, to jednak polski sektor łupkowy jest bogatszy o cenną wiedzę dotyczącą geologicznego potencjału, która pozwoli w bliższej przyszłości na zmodyfikowanie technologii szczelinowania hydraulicznego, tak aby wyeliminować techniczne przeszkody, które powodują niesatysfakcjonujące wyniki przeprowadzonych testów złożowych.

Aktualnie zgodnie z  wyliczeniami Organizacji Polskiego Przemysłu Poszukiwawczo-Wydobywczego średni koszt wykonania jednego odwiertu pionowego w Polsce wynosi ok. 35,5 mln złotych, a odwiertu kierunkowego wraz z pełnym zabiegiem szczelinowania hydraulicznego co najmniej 60 mln złotych. W sumie wykonanie dotychczasowych odwiertów i szczelinowań pochłonęło 2,5 mld złotych. Niewątpliwie trudne kwestie finansowe i geologiczne postrzegać należy w kontekście bezcennego bezpieczeństwa energetycznego oraz bezpieczeństwa ekonomicznego, i z tych powodów z  determinacją je rozwiązywać. Rozwój wydobycia własnych zasobów węglowodorów jest istotny z uwagi na rolę gazu ziemnego w miksie energetycznym Polski oraz uzależnienie od tego surowca polskiej gospodarki.

Odnośnie rozwoju biogazowni w Polsce tutaj większą moc by się wypowiedzieć miałaby pani minister środowiska, ale ja również postaram się to uczynić. W Polsce działają obecnie 72 biogazownie rolnicze o łącznej mocy elektrycznej ponad 86,943 MW. Najmniejsza instalacja w rejestrze Agencji Rynku Rolnego posiada moc 0,25 MW, największa – 2,126 MW. Perspektywa funduszy unijnych 2014-2020 wprowadziła nowe zasady wsparcia dla instalacji OZE - w tym biogazu. Unijne dotacje na energetykę odnawialną można pozyskać zależnie od rodzaju wnioskodawcy oraz lokalizacji i wielkości inwestycji głównie w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych, w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020 oraz w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Wsparcie na inwestycje OZE 2014-2020 to nowe możliwości. Program POIiŚ skierowany jest głównie do większych instalacji. Energetyka prokonsumencka i mikroinstalacje będą wspierane w ramach RPO, programów regionalnych oraz programów pożyczkowych Bocian i Prosument – oba są wdrażane i realizowane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Zgazowanie węgla na skalę przemysłową w Polsce to nie mrzonki, ale realna możliwość. Aby to było możliwe, konieczne jest opracowanie spójnej polityki substytucji importowanego gazu ziemnego gazem otrzymanym poprzez zgazowanie węgla. Należy przy tym uwzględnić w planach rozwojowych górnictwa oraz chemii zapotrzebowanie na węgiel dla przemysłu chemicznego, w szczególności do wytwarzania wodoru dla przemysłu nawozów azotowych. Ponadto, przy wyraźnym wsparciu rządowym, należy zidentyfikować potencjalne lokalizacje inwestycyjne i wdrożyć instrumenty finansowe zachęcające do inwestowania.

Tak dla zielonego węgla, nie dla dekarbonizacji. Musimy znaleźć takie rozwiązania, które zapewnią równowagę dla wszystkich źródeł energii. Obecnie nie widzę możliwości wykluczenia węgla z miksu energetycznego Europy. Odcinając się od tego paliwa wyłączymy gospodarki takich krajów jak Polska, czy Bułgaria. Bez taniej energii sytuacja ekonomiczna wielu obywateli Unii znacznie się pogorszy. Mam wrażenie, że tracimy grunt pod nogami, gdyż cały świat wyraźnie dostrzega zależność pomiędzy szybkim rozwojem gospodarczym, a tanią energią. Unia Europejska na obecnym etapie domaga się rewizji wpływu gospodarki węglowej na środowisko. Takie działanie będzie wymagać próby odpowiedzi na pytanie dotyczące nie tylko kosztów, ale realnego oddziaływania na gospodarkę całej Unii Europejskiej. W obecnej sytuacji gospodarczej działania zmierzające do dekarbonizacji Europy wydają się być pozbawionego jakiegokolwiek realizmu. Z całego świata płyną sygnały, że nikt nie zamierza rezygnować z najtańszego źródła energii jakim jest węgiel. Jednocześnie wszyscy deklarują chęć dalszego rozwoju technologii obniżających emisję.

Co do inwestycji na Śląsku odsyłam do rządowego programu Śląsk 2.0. Co się zaś tyczy poprawy bezpieczeństwa pracy w kopalniach - resort gospodarki zlecił przygotowanie projektu strategicznego "Poprawa bezpieczeństwa pracy w kopalniach". Jego celem jest opracowanie rozwiązań organizacyjnych i technicznych, których wdrożenie przyczyni się do minimalizacji zagrożeń i zwiększenia poprawy bezpieczeństwa pracy w zakładach górniczych. Zespoły badawcze biorące udział w realizowanym projekcie opracowują m.in. zasady projektowania robót górniczych oraz reguł pomiarów i badań parametrów powietrza kopalnianego dla oceny zagrożenia metanowego i pożarowego. Eksperci pracują również nad stworzeniem aparatury umożliwiającej przeprowadzenie pomiarów oraz diagnozowanie kabli i przewodów elektroenergetycznych w wyrobiskach zagrożonych wybuchem metanu i pyłu węglowego. Program zwiększy bezpieczeństwo pracy w kopalniach również dzięki opracowaniu funkcjonalnego systemu bezprzewodowej łączności ratowniczej oraz systemu gazometrycznego, powodującego natychmiastowe wyłączenie zasilania energią elektryczną w razie nagłego wypływu metanu ze zrobów do wyrobisk eksploatacyjnych.

Mam nadzieję, że moje odpowiedzi były wyczerpujące, jeśli zaś coś jeszcze jest niejasne, to proszę się dopytać.

Dziękuję.

[Janina Dobrzyńska]

Rozmowy w pierwszych ławach SLD, Dobrzyńska:

"Nie wie czy zdąży"... dobre sobie. Albo słaba wymówka albo nieznajomość prawa. Przedstawiciel rządu ma nieskrępowaną możliwość wypowiedzi w każdym momencie.

[Laura]

Na mównicę wchodzi poseł Jakub Kwaśny

Pani Marszałek
Pani Minister
Wysoka Izbo

W jakich województwach zlokalizowane zostały zasoby gazu łupkowego oraz niekonwencjonalnej ropy, kto wykonywał i nadal wykonuje odwierty. Kto posiada koncesję na eksploatację i czy są przybliżone terminy jej rozpoczęcia na skalę przemysłową?

Co rząd zamierza zrobić aby po 2020 roku nadal móc rozwijać w Polsce biogazownie. Największym problemem jest jednak przekonanie lokalnych społeczności do budowy biogazowni , spotyka się to zazwyczaj ze zdecydowanym sprzeciwem mieszkańców. Czy rząd zamierza pozostawić samorządowców samych z tym problemem. Warto pochylić się nad promocją biogazowni. Co my robiliśmy i robimy. Rząd ma możność prowadzenia kampanii informacyjnej. Jak dotychczas jej nie było. a szkoda.

Nikt z lewicy nigdy nie mówił, że gazyfikacja węgla to mrzonki, wiemy, że to możliwe. Kto zajmuje się identyfikowaniem lokalizacji miejsc do gazyfikacji węgla, jeśli dokonano już lokalizacji to proszę o stosowną informację, jeśli nie to co powoduje długi okres tej operacji. Jakie środki zostały na ten cel przeznaczone dotychczas i zabezpieczone na przyszłość. Jak rząd zamierza przekonywać na forum UE do poniechania dalszych szkodliwych dzialań wymierzonych w górnictwo węgla kamiennego?. W naszym odczuciu działania są nieefektywne. W kwestii pracy w górnictwie zagrożeniem są także umowy śmieciowe w spółkach w tym dla emerytowanych górników, co powoduje, ze brak jest miejsc pracy dla absolwentów szkół górniczych z pełnym zabezpieczeniem socjalnym, ten problem nie dotyczy tylko Śląska, choć tam jest najpoważniejszy, ale także kopalni Bogdanka o czym alarmują choćby nasi posłowie, radni oraz związkowcy z Lubelszczyzny. Czy rząd zamierza rozwijać górnictwo np poprzez budowę kopalni (wznowienie wydobycia w zamkniętych kopalniach na Śląsku), bądź w okolicach Chełma . Problam kompanii węglowej został zamieciony pod dywan, ale on powróci, rząd powinien mieć tego świadomość

Jakie jest stanowisko rządu w sprawie budowy elektrowni w oparciu o węgiel oraz elektrowni atomowej. Proszę o podanie głównych inwestycji KGHM, PGE, PKN Orlen. W tym inwestycji zagranicznych, choćby rafinerii w Możejkach.

Dziękuję

[Anna Radziwiłł-Schmidt]

og: wydłużam debatę do piątku 13 maja

[Laura]

(Zniecierpliwienie w ławach lewicy czekaniem na odpowiedź)

[Anna Radziwiłł-Schmidt]

Na mównicę wchodzi wiceminister gospodarki Anna Nemś:

Pani Marszałek!
Wysoka Izbo!
Szanowni państwo!

Raport Państwowego Instytutu Geologicznego (PIG) na temat zasobów gazu łupkowego w basenie bałtycko-podlasko-lubelskim z 2018 roku mówi o tym, że zasoby wydobywalne gazu z formacji łupkowych w pasie ciągnącym się od Pomorza po Lubelszczyznę maksymalnie mogą wynosić 1,92 biliona metrów sześciennych, a najbardziej prawdopodobny przedział to 346 - 768 miliardów metrów sześciennych. Raport powstał w oparciu o analizę danych archiwalnych z 39 otworów rozpoznawczych wykonanych w latach 1950-1990 oraz 2010-2018. Koncesje na wydobycie gazu łupkowego na terenie Polski mają m.in. PGNiG S.A., Orlen Upstream Sp. z o.o., Liesa Energy Sp. z o.o., czy Chevron Polska Energy Resources Sp. z o.o.. Pełną listę można znaleźć na stronie internetowej Ministerstwa Środowiska, do której odsyłam.

Rozwój instalacji biogazowych wpłynie na poprawę bezpieczeństwa energetycznego poprzez wzrost zaopatrzenia w energię pochodzącą z odnawialnych źródeł. Instalacje takie umożliwią dostawy biogazu rolniczego (o jakości gazu ziemnego) do gospodarstw domowych wsi i miasteczek oraz podmiotów gospodarczych. Ponadto umożliwią tworzenie tzw. lokalnych łańcuchów wartości dodanej, aktywizując gospodarczo wsie oraz zwiększając zatrudnienie na małych rynkach lokalnych. Instalacje są również szansą na wytworzenie istotnych ilości energii elektrycznej i cieplnej z surowców nie konkurujących z rynkiem żywnościowym jako produkty uboczne przemysłu rolno-spożywczego. Ważne jest również to, że odnawialne źródła energii w postaci instalacji biogazowych mogą powstawać na obszarach Natura 2000, nie stanowiąc zagrożenia dla środowiska. Jednym z końcowych efektów pozyskiwania energii z biogazowi są wysokiej jakości nawozy organiczne również przyjazne środowisku.

Szacuje się, że w Polsce może zostać wytworzone ok. 1,7 mld metrów sześciennych biogazu rocznie. Taka ilość biogazu po oczyszczeniu mogłaby pokryć ok. 10 proc. zapotrzebowania na gaz lub w całości zabezpieczyć potrzeby odbiorców z terenów wiejskich oraz dostarczyć dodatkowo 125 tys. MWhe (energii elektrycznej) i 200 tys. MWhc (energii cieplnej). Nie bez znaczenia jest fakt, że biogazownie rolnicze wpłyną na wzrost dochodów rolników poprzez wykorzystanie pozostałości przemysłu rolno-spożywczego. Nie spowodują ponadto zniszczeń w środowisku naturalnym. Ocenia się, że dzięki biogazowniom możliwe będzie zmniejszenie emisji dwutlenku węgla w wysokości 3,4 mln ton rocznie.

Dla polskiej energetyki i gospodarki węgiel będzie podstawą. Musimy oczywiście rozmawiać o tym, że górnictwo i węgiel wymagają zreformowania pod kątem wprowadzania nowych technologii, unowocześniania, ale tak, żeby węgiel miał dobrą przyszłość. Mamy świadomość zobowiązań związanych z tym, że jesteśmy członkiem UE, więc ten miks energetyczny musi być urozmaicony, ale Polska musi stworzyć taki miks energetyczny, żeby zapewniał on bezpieczeństwo energetyczne. Na Śląsku, energetyka i górnictwo to są filary, które powinny być wzmacniane, żeby mówić o szybszym rozwoju Polski, żeby korzystali z tego wszyscy obywatele. Żeby polska gospodarka była konkurencyjna.

Dziękuję.

[Laura]

Na mównicę wchodzi poseł Jakub Kwaśny

Pani Marszałek
Pani Minister
Wysoka Izbo

Czy możecie państwo określić ramy czasowe początku eksploatacji złóż gazu łupkowego w Polsce. Odnośnie węgla. to właściwie nie wiemy z powyższej wypowiedzi nic nowego. Nie wiemy jakie dokładnie kroki rząd podejmuje aby węgiel wykorzystywać. Póki co są zapowiedzi efektów nie ma. Czy jest planowana budowa elektrowni węglowej, jeśli tak,to gdzie, kiedy, kto jest zainteresowany inwestycją. I kiedy ona się rozpocznie. Jakie jest stanowisko rządu w sprawie budowy elektrowni atomowej. Proszę przedstawić je nieco szerzej.

Dziękuję