Art. 1. W ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 160:
a) w § 1 w pkt 10 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje pkt 11 w brzmieniu:
„11) prowadzenie w systemie teleinformatycznym Portalu zgłaszania kandydatów lub list kandydatów w wyborach powszechnych, zwanego dalej „Portalem”
służącego do udostępniania formularza poparcia kandydatów lub list kandydatów drogą elektroniczną, zwanego dalej „formularzem
elektronicznym„ zamieszczonego na Portalu przez komitety wyborcze.”,
b) dodaje się § 5–9 w brzmieniu:
„§ 5. Obsługę Portalu zapewnia Krajowe Biuro Wyborcze.
§ 6. Komitet wyborczy zamieszczający formularz elektroniczny w Portalu ponosi odpowiedzialność za zgodną ze wzorem treść formularza.
§ 7. Formularz elektroniczny zawiera:
1) nazwę komitetu wyborczego zgłaszającego listę lub kandydata;
2) numer okręgu wyborczego, w którym lista lub kandydat jest zgłaszany;
3) nazwisko, imię, adres zamieszkania i numer ewidencji PESEL udzielającego
poparcia;
4) adnotację: ”Udzielam poparcia liście kandydatów/kandydatowi na …………
zgłaszanej przez ................ (nazwa komitetu wyborczego) w okręgu
wyborczym ............ (numer okręgu) w wyborach do …………….
zarządzonych na ............... (dzień, miesiąc, rok).”;
§ 8. Poparcie dla listy kandydatów lub kandydata udzielone poprzez złożenie
elektronicznej deklaracji poparcia, uwierzytelnia si
ę za pomocą:
1) kwalifikowanego podpisu elektronicznego;
2) podpisu zaufanego;
3) podpisu osobistego;
§ 9. Prezes Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji
Wyborczej, określa, w drodze rozporządzenia:
1) wzór formularza elektronicznego,
2) sposób udostępniania w Portalu formularza elektronicznego,
3) sposób przekazania uwierzytelnionych formularzy elektronicznych właściwym
komitetom wyborczym,
4) środki identyfikacji elektronicznej, o których mowa w § 8 pkt 4, służące do
uwierzytelniania formularza elektronicznego
– uwzględniając jednolitość informacji zawartych w wykazie osób popierających
listy kandydatów lub kandydata w postaci papierowej i formularzu elektronicznym,
a także możliwość jednoznacznej identyfikacji osoby udzielającej poparcia liście
kandydatów lub kandydatowi.”;
2) w art. 209 dodaje się § 4 w brzmieniu:
„§ 4. Wyborca może udzielić poparcia liście kandydatów za pomocą formularza
elektronicznego przez wypełnienie formularza elektronicznego udostępnionego w
Portalu, jego uwierzytelnienie oraz złożenie za pomocą Portalu.”;
3) w art. 210 w § 1 wyrazy „art. 209 § 2 i 3„ zastępuje się wyrazami „art. 209 § 2–4”;
4) w art. 212 w § 5 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) oświadczenie o liczbie podpisów wyborców popierających listę wraz z wykazem
podpisów wyborców popierających listę, w tym wykazem podpisów zebranych za
pośrednictwem formularzy elektronicznych złożonych za pomocą Portalu, bądź
oświadczenie o skorzystaniu z uprawnienia, o którym mowa w art. 210 § 2;”;
5) w art. 265 po § 4 dodaje się § 4a w brzmieniu:
„§ 4a. Wyborca może udzielić poparcia kandydatowi na senatora za pomocą
formularza elektronicznego przez wypełnienie formularza udostępnionego w Portalu,
jego uwierzytelnienie oraz złożenie za pomocą Portalu.”;
6) użyte w art. 299 w § 1 i w art. 304 w § 2 w pkt 3 wyrazy „art. 303 § 1 pkt 3„ zastępuje się
wyrazami „art. 303 § 1 pkt 3 i 4 oraz § 1a”;
7) w art. 303:
a) w § 1 w pkt 3 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 4 w brzmieniu: „4) wykaz obywateli popierających zgłoszenie drogą elektroniczną wraz z przesłanymi formularzami elektronicznymi.”,
b) po § 1 dodaje się § 1a w brzmieniu:
„§ 1a. Wyborca może udzielić poparcia kandydatowi drogą elektroniczną za pomocą formularza elektronicznego przez wypełnienie formularza udostępnionego w Portalu, jego uwierzytelnienie oraz złożenie za pomocą Portalu.”;
8) w art. 427 dodaje § 5 w brzmieniu:
„§ 5. Wyborca może udzielić poparcia liście kandydatów za pomocą formularza
elektronicznego przez wypełnienie formularza udostępnionego w Portalu, jego
uwierzytelnienie oraz złożenie za pomocą Portalu.”;
9) w art. 428 § 1 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. Listy kandydatów, odrębnie dla każdego okręgu wyborczego, zgłasza się do
gminnej komisji wyborczej najpóźniej w 34 dniu przed dniem wyborów do godziny
16:00, wraz z wykazem podpisów, w tym wykazem podpisów zebranych za
pośrednictwem formularzy elektronicznych złożone za pomocą Portalu.”;
10) w art. 464 dotychczasową treść art. 464 oznacza się jako § 1 i dodaje się §2 w brzmieniu:
„§ 2. Wyborca może udzielić poparcia liście kandydatów do sejmików
wojewódzkich za pomocą formularza elektronicznego przez wypełnienie formularza
udostępnionego w Portalu, jego uwierzytelnienie oraz złożenie za pomocą Portalu.”;
11) w art. 478 dodaje się § 6 w brzmieniu:
„§ 6. Wyborca może udzielić poparcia kandydatowi drogą elektroniczną za pomocą
formularza elektronicznego przez wypełnienie formularza udostępnionego w Portalu,
jego uwierzytelnienie oraz złożenie za pomocą Portalu.”;
12) w art. 479 w § 2 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
„3) w przypadku wyborów przedterminowych – wykaz wyborców popierających
kandydata, w tym wykaz podpisów zebranych za pośrednictwem formularzy
elektronicznych złożonych za pomocą Portalu oraz formularze poparcia kandydata
złożone za pomocą Portalu.”;
13) art. 497 otrzymuje brzmienie:
Art. 497. § 1. Kto, w związku z wyborami, zbiera podpisy osób popierających
zgłoszenie listy kandydatów lub kandydata lub uzyskuje poparcie dla listy kandydatów
lub kandydata udzielone poprzez złożenie elektronicznej deklaracji poparcia, stosując
jakąkolwiek formę nacisków zmierzających do uzyskania podpisów
– podlega grzywnie od 1000 do 10 000 złotych.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto zbiera podpisy osób popierających zgłoszenie listy
kandydatów lub kandydata lub uzyskuje poparcie dla listy kandydatów lub kandydata
udzielone poprzez złożenie elektronicznej deklaracji poparcia na terenie jednostek
wojskowych lub innych jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony
Narodowej albo oddziałów obrony cywilnej lub skoszarowanych jednostek podległych
ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych.
§ 3. Kto udziela lub przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą w zamian za
zbieranie lub złożenie podpisu pod zgłoszeniem listy kandydatów lub kandydata lub
zbieranie poparcia dla listy kandydatów lub kandydata udzielanego poprzez złożenie
elektronicznej deklaracji poparcia lub udziela w tej formie poparcia
– podlega grzywnie od 10 000 do 50 000 zł.”.
Art. 2. Do wyborów zarządzonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje
się przepisy ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu dotychczasowym.
Art. 3. Ustawa wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.
Nikodem Kepp
Pani Marszałek,
Wysoka Izbo,
W aktualnym stanie prawnym jedyną możliwością zbierania podpisów poparcia pod listami kandydatów w wyborach powszechnych jest forma papierowa z przekazywaniem papierowych wykazów do Państwowej Komisji Wyborczej. W dobie cyfryzacji praktycznie większości usług publicznych, pozostawienie tylko papierowego zbierania podpisów poparcia pod listami kandydatów jest rozwiązaniem anachronicznym Podstawą proponowanych w projekcie ustawy rozwiązań jest zaprojektowanie w ramach jednej z instytucji państwowych elektronicznej platformy służącej do obsługi procesu elektronicznego popierania list kandydatów i kandydatów wybieranych w wyborach powszechnych – „Portalu zgłaszania kandydatów lub list kandydatów w wyborach powszechnych”. Zgodnie z projektem platforma taka zostałaby utworzona przy Państwowej Komisji Wyborczej, a jej utrzymanie i prowadzenie byłoby zadaniem Państwowej Komisji Wyborczej. Od strony technicznej w Portalu byłby zamieszczany przez dany komitet wyborczy formularz elektroniczny zgodnie ze wzorem określonym w rozporządzeniu. Formularz będzie pobierany przez osoby zainteresowane udzieleniem poparcia kandydatowi lub liście wyborczej, wypełniany, a następnie podpisywany kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub podpisem osobistym. Podpisany formularz przesyłany byłby na stronę Portalu. Z portalu uwierzytelnione formularze byłyby przekazywane komitetom wyborczym, których lista kandydatów lub kandydat otrzymał poparcie za pośrednictwem elektronicznego formularza. Funkcjonowanie portalu i szczegóły związane z udzielaniem poparcia za pomocą formularza elektronicznego będą uregulowane w rozporządzeniu wydanym przez Prezesa Rady Ministrów po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej na podstawie art. 160 § 9 Kodeksu wyborczego, które określi:
1) wzór formularza elektronicznego,
2) sposób udostępniania w Portalu formularza elektronicznego,
3) sposób przekazania uwierzytelnionych formularzy elektronicznych właściwym komitetom wyborczym,
4) środki identyfikacji elektronicznej, o których mowa w art. 160 § 8 pkt 4, służące do uwierzytelniania formularza elektronicznego.
Założenia projektu ww. rozporządzenia są następujące:
– wzór formularza będzie zawierał wszystkie dane niezbędne do prawidłowej identyfikacji
komitetu wyborczego i osoby udzielającej poparcia i będzie skonstruowany tak, aby komitet go udostępniający i wypełniający wyborcy nie mogli wprowadzić w nim żadnych zmian, lub pominąć wypełnienia rubryk, które obligatoryjne mają wypełnić,
– sposób udostępnienia formularza na Portalu zapewni łatwość dostępu do panelu, na którym umieszczone są formularze dla komitetów oraz identyfikacji formularza przeznaczonego dla danych wyborów,
– sposób przekazania przez wyborcę wypełnionego i uwierzytelnionego formularza do będzie uwzględniał uzyskanie przez wyborcę potwierdzenia przekazania z oznaczeniem czasu, w którym to nastąpiło,
– rozporządzenie będzie wskazywało możliwie najszerszą liczbę środków identyfikacji elektronicznej, wydanych w systemie identyfikacji elektronicznej przyłączonym do węzła krajowego identyfikacji elektronicznej, o którym mowa w art. 21a ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy pozostałe zmiany ujęte w projekcie uwzględniają to, że komitety wyborcze oprócz wykazów z listami poparcia w formie papierowej, będą musiały także przekazywać wykazy osób popierających listy kandydatów albo kandydatów w formie deklaracji elektronicznej oraz elektroniczną postać formularzy dla potwierdzenia ich prawidłowości. Dodatkowo, konieczna jest zmiana dotychczasowych przepisów karnych dotyczących naruszeń zasad zbierania podpisów i rozszerzenia czynów karalnych w nim opisanych, także na udzielanie poparcia drogą elektroniczną – nowe brzmienie art. 497. Proponuje się, aby ustawa weszła w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia. Okres ten jest odpowiedni dla stworzenia portalu i uruchomienie jego funkcjonalności. Należy przy tym zaznaczyć, że w praktyce Portal będzie wykorzystywany tylko w okresie wyborów. Niezależnie od długiego okresu vacatio legis projekt zawiera przepis przejściowy stanowiący, że do wyborów zarządzonych przed dniem wejścia w życie nowelizacji stosuje się dotychczasowe przepisy Kodeksu wyborczego. Proponowane rozwiązania będą miały pozytywny skutek w postaci zwiększenia się zainteresowania wyborami i łatwiejszego udzielania poparcia dla swoich kandydatów w wyborach. Wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom w projekcie zaproponowano proste rozwiązanie systemowe umożliwiające składanie poparcia dla list kandydatów lub kandydatów także elektronicznie, z zapewnieniem odpowiedniej weryfikacji udzielonego poparcia.
Projekt nie wpływa na prowadzenie działalności gospodarczej, w tym na działalność
mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorstw.
Projekt nie pociąga za sobą obciążenia budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
Projekt pociąga za sobą obciążenie budżetu państwa. Skutkiem projektu będą wydatki w wysokości 10 mln zł w pierwszym roku na utworzenie Portalu, w kolejnych lata będą to koszty utrzymania Portalu, które nie powinny przekroczyć kwoty 1 mln zł. Źródłem pokrycia tych wydatków będzie budżet Państwowej Komisji Wyborczej.
Projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
