[Rząd]: o zmianie ustawy - Kodeks karny

Marszałek: Ilona Antoniszyn-Klik
Sejm w latach 2030-34
Awatar użytkownika
Anna Radziwiłł-Schmidt
Posty: 8238
Rejestracja: 22 kwie 2015, 15:05
Lokalizacja: Warszawa

[Rząd]: o zmianie ustawy - Kodeks karny

Postautor: Anna Radziwiłł-Schmidt » 31 lip 2022, 14:49

Wicemarszałek Radziwiłł:

Przechodzimy do debaty nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę, panią minister Aurelię Dębińską.

Ustawa
z dnia ... 2030 roku
o zmianie ustawy - Kodeks karny


Art. 1. W ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny wprowadza się następujące zmiany:
1) tytuł rozdziału XXV otrzymuje brzmienie: „Przestępstwa przeciwko wolności i autonomii seksualnej”;
2) w art. 197 § 1 otrzymuje brzmienie: „§ 1. Kto doprowadza inną osobę do obcowania płciowego bez wcześniejszego wyrażenia świadomej i dobrowolnej zgody przez tę osobę, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3.”;
3) w art. 197 § 2 wyrazy ,,podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.ˮ i zastępuje się wyrazami: „podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 10.”;
4) art. 198 otrzymuje brzmienie: „Art. 198. § 1. Kto wykorzystując bezradność innej osoby lub wynikający z upośledzenia umysłowego lub choroby psychicznej brak zdolności tej osoby do rozpoznania znaczenia czynu lub pokierowania swoim postępowaniem, doprowadza ją do obcowania płciowego
podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3.
§ 2. Jeżeli sprawca osobę określoną w § 1 doprowadza do poddania się innej czynności seksualnej albo wykonania takiej czynności, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 10.”;
5) w art. 199 § 1 i 2 otrzymują brzmienie: „§ 1. Kto, przez nadużycie stosunku zależności lub wykorzystanie krytycznego położenia, doprowadza inną osobę do obcowania płciowego podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3.
§ 2. Jeżeli sprawca w sytuacji określonej w § 1 doprowadza inną osobę do poddania się innej czynności seksualnej albo wykonania takiej czynności, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 10.”

Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.


Sprawozdawca: Aurelia Dębińska, Minister Sprawiedliwości, Równości i Praw Człowieka
Obrazek
Pani Marszałek,
Wysoka Izbo,

Przestępstwa o charakterze seksualnym, a w szczególności zgwałcenie, zwane niegdyś zniewoleniem, należą do najbardziej drastycznych form przemocy i naruszeń elementarnych praw i wolności człowieka, które jednocześnie wprost odwrotnie do ciężaru przestępstwa, zbyt rzadko spotykają się z adekwatną reakcją organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości. Zgłaszalność przemocy seksualnej jest ułamkiem wobec zaistniałych naruszeń, analogicznie pobłażliwość wymiaru sprawiedliwości i procent wyroków wydawanych z warunkowym zawieszeniem kary zniechęca osoby pokrzywdzone do zgłaszania przestępstwa i podejmowania kroków prawnych. Bogata literatura naukowa i publicystyczna oraz presja społeczna nie wpływają na zmianę praktyki, także dokonująca się zmiana linii orzeczniczej Sądu Najwyższego bez korekty kodeksowej nie przyniosła spodziewanych efektów.

Przestępstwa o charakterze naruszenia wolności i autonomii seksualnej w weryfikowalnie znacznie większym stopniu dotykają kobiety i dziewczęta, ergo – jest to przemoc motywowana płcią i tym samym jedna z przeszkód stających na drodze do osiągnięcia faktycznej równości kobiet i mężczyzn gwarantowanej w Rzeczpospolitej Polskiej Konstytucją RP oraz aktami prawa międzynarodowego.

Doświadczenia państw europejskich, które zmieniły swoje kodeksy karne i oparły definicję gwałtu na braku zgody, przede wszystkim Szwecji, wskazują wzrost zapadalności wyroków kar bezwzględnego więzienia w stosunku do wyroków warunkowo zawieszających wykonanie kary. Celem zmiany ustawy Kodeks karny w Polsce jest analogiczna tendencja i większa surowość wymiaru sprawiedliwości wobec sprawców. Koszty finansowe tej zmiany to z jednej strony – tak można szacować – kilkaset więcej rocznie skazań na kary bezwzględnego więzienia, a zatem koszty osadzenia więźniów poniesione przez budżet państwa, ale także wpływy z racji zasądzonych kar finansowych.

Zwiększenie liczby kar bezwzględnego więzienia za przestępstwo zgwałcenia zwiększy na niwie społecznej przewidywanej poczucia sprawiedliwości i skuteczności wymiaru sprawiedliwości, a tym samym – zaufanie do państwa i jego organów. W dłuższej perspektywie czasowej zakładamy obserwowalny wzrost doniesień o możliwości popełnienia przestępstwa. Zwiększenie zgłaszalności przełoży się na wzrost poczucia omnipotencji pokrzywdzonych przestępstwem, a za tym pójdzie oczekiwana zmiana społeczna, czyli zmniejszenie się skali przestępczości seksualnej.

Dostrzeżenie przez ograna ścigania i wymiar sprawiedliwości wagi krzywdy doznawanej przez osoby pokrzywdzone oraz większa surowość sądów będą miały charakter prewencyjny i profilaktyczny. Przestępstwo zgwałcenia ujmowane jako zbrodnia, a nie jako występek, zmieni przeświadczenie społeczne o niskiej szkodliwości czynu. Przełoży się to na wzmiankowane wyżej równouprawnienie kobiet i mężczyzn, ponieważ wprowadzenie kategorii zgody upodmiotowi kobiety będące najczęstszymi ofiarami zgwałceń bez względu na ich stan świadomości i kondycji fizycznej czy psychicznej. Pozwoli to na pełną realizację konstytucyjnych praw kobiet oraz praw gwarantowanych aktami normatywnymi prawa międzynarodowego.

Projekt nie wywiera skutków finansowych dla budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej, nie wpłynie także negatywnie na sytuację rodzin z dziećmi.

Dziękuję.
Anna Radziwiłł-Schmidt - sekretarz generalna NATO (od 2032).

Premier RP (2015-20; 2028-32), szefowa PE (2027-28), szefowa AFET (2024-2027), wicepremier, MSZ (2021-22), liderka PD (2021-24; 2030-32).

Awatar użytkownika
Mikołaj Liściowski
Posty: 1429
Rejestracja: 01 maja 2015, 16:44

Re: [Rząd]: o zmianie ustawy - Kodeks karny

Postautor: Mikołaj Liściowski » 31 lip 2022, 16:26

Roman Liściowski

Pani Marszałek!
Wysoka Izbo!
Szanowni Wnioskodawcy,

choć niewątpliwie motywy zgłoszenia projektu ustawy, nad którym dziś dyskutujemy, są słuszne, mam jednak duże wątpliwości co treści projektu. Proponowana ustawa zrównuje bowiem ustawowe kary za różne czyny, które obecnie są zagrożone różnymi karami. Wnioskodawcy nie wyjaśniają przy tym, dlaczego za jedne z czynów kary mają być podwyższone bardziej drastycznie, a za inne mniej.

Wbrew temu, co powiedziała pani minister Dębińska, w obecnym stanie prawnym praktycznie nie ma możliwości orzeczenia kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania wobec sprawcy przestępstwa zgwałcenia. Warunkowe zawieszenie wykonania kary może zostać zastosowane tylko w przypadku kar pozbawienia wolności krótszych niż rok. Przestępstwo zgwałcenia w typie podstawowym jest tymczasem ograniczone karą pozbawienia wolności od lat 2 do 12.

Wątpliwości budzi także proponowana nowa definicja zgwałcenia. Zgwałceniem będzie odtąd “doprowadzenie innej osoby do obcowania płciowego bez wcześniejszego wyrażenia świadomej i dobrowolnej zgody przez tę osobę”. Pojawia się jednak pytanie, na czym będzie polegało ewentualne udowadnianie, że tej świadomej I dobrowolnej zgody nie było? Choć niewątpliwie fałszywe oskarżenia o zgwałcenie są marginesem, to jednak się pojawiają. Jak organy ścigania będą miały reagować na zgłoszenia kobiet, które oświadczą, że nie wyrażały świadomej I dobrowolnej zgody na obcowanie płciowe? Przy takiej definicji niewątpliwie trudniej będzie odróżnić zgłoszenia dotyczące faktycznych czynów zasługujących na potępienie, od zgłoszeń fałszywych.

W kwestii art. 197 kodeksu karnego mam także uwagę o charakterze technicznym. W paragrafie 3 tego artykułu stypizowane są obecnie kwalifikowane podtypy przestępstwa zgwałcenia, które są zagrożone karą pozbawienia wolności od lat trzech. Jeśli typ podstawowy będzie zagrożony taką samą karą, istnienie typów kwalifikowanych stanie się pozbawione racji bytu.

Chciałbym także poznać rację dla aż tak drastycznego podwyższenia kar za przestępstwa stypizowane w art. 198 i art. 199 kodeksu karnego. Przykładowo wykorzystanie seksualne podwładnego przez przełożonego, które obecnie zagrożone jest karą pozbawienia wolności do lat trzech, teraz będzie zagrożone karą nawet 15 lat pozbawienia wolności.

Wnioskodawcy chyba przeoczyli także paragraf 3 art. 199 k. k., który definiuje seksualne wykorzystanie zależności lub krytycznego położenia małoletniego. W wyniku zmiany paragrafu 2 takie przestępstwo na szkodę małoletniego byłoby jednak karane niższą karą, niż w przypadku wykorzystania seksualnego osoby dorosłej.

Liczę, że wnioskodawcy jeszcze raz przemyślą zasadność procedowanego projektu, gdyż w obecnej formie jest on nie do przyjęcia.

Dziękuję.
książę Mikołaj Liściowski - przewodniczący KKS, senator.

Prezydent RP (2015-2017); Regent Królestwa Polskiego (2017-2018); Marszałek Senatu (2019-2025); Premier (2025-2026); poseł na Sejm (2005-2015), podczaszy wielki koronny (2019-2031)

Awatar użytkownika
Anna Radziwiłł-Schmidt
Posty: 8238
Rejestracja: 22 kwie 2015, 15:05
Lokalizacja: Warszawa

Re: [Rząd]: o zmianie ustawy - Kodeks karny

Postautor: Anna Radziwiłł-Schmidt » 02 sie 2022, 15:41

Aurelia Dębińska:

Pani Marszałek,
Wysoka Izbo,
Szanowny Panie Pośle,

W Polsce jedynie co piąty gwałt jest zgłaszany, a tylko jedno na cztery postępowanie kończy się potwierdzeniem przestępstwa. Ofiary muszą udowodnić, że do czynności seksualnej doszło pod wpływem przemocy (gwałtu) i że stawiały opór wystarczająco mocno, aby np. przyciągnąć uwagę świadków lub pozostawić ślady na ciele sprawcy. Nie ściga się zatem zgwałcenia, jeśli ofiara nie stawiała oporu, np. zdając sobie sprawę z jego bezcelowości wobec przeważającej siły sprawcy/sprawców lub w obawie o eskalację przemocy w odpowiedzi na opór.

Domniemywa się także automatyczną zgodę na obcowanie płciowe i dopiero ujmowalny dowodowo sprzeciw jest dowodem braku zgody. Ciężar dowodu leży zatem po stronie ofiary i tego, czy swój sprzeciw potrafi udowodnić przed organami ścigania i wymiarem sprawiedliwości. Odpowiedzialność za przemoc zawsze winna jednak spadać na sprawcę, który nie uzyskał dobrowolnej i świadomej zgody na obcowanie płciowe i mimo braku tej zgody doprowadził do obcowania z wykorzystaniem przemocy fizycznej lub psychicznej.

Definicja zgody, zwłaszcza zgody konkludentnej, zostanie wypracowana przez orzecznictwo i judykaturę, analogicznie do zgody ujmowalnej przy definiowaniu praw pacjenta, a więc na wyrażonej w sposób niebudzący wątpliwości co do woli osoby podejmującej obcowanie płciowe.

Ustawa ujednolica wymiar kary za zgwałcenie także w przypadku zgwałcenia osoby pozostającej w stosunku zależności bądź krytycznym położeniu oraz małoletniej. Jednolity wymiar kary wskazuje, że szczególna sytuacja osoby pokrzywdzonej lub jej wiek nie może stanowić w tych wypadkach okoliczności łagodzącej czy obniżającej zakres odpowiedzialności sprawcy.

Dziękuję.
Anna Radziwiłł-Schmidt - sekretarz generalna NATO (od 2032).

Premier RP (2015-20; 2028-32), szefowa PE (2027-28), szefowa AFET (2024-2027), wicepremier, MSZ (2021-22), liderka PD (2021-24; 2030-32).

Awatar użytkownika
Anna Radziwiłł-Schmidt
Posty: 8238
Rejestracja: 22 kwie 2015, 15:05
Lokalizacja: Warszawa

Re: [Rząd]: o zmianie ustawy - Kodeks karny

Postautor: Anna Radziwiłł-Schmidt » 04 sie 2022, 11:48

Wicemarszałek Radziwiłł:

Zamykam debatę, przechodzimy do głosowania. Kto jest za przyjęciem ustawy zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk?
Dziękuję.
Kto jest przeciw?
Dziękuję.
Kto się wstrzymał?
Dziękuję.

og: 48h
Anna Radziwiłł-Schmidt - sekretarz generalna NATO (od 2032).

Premier RP (2015-20; 2028-32), szefowa PE (2027-28), szefowa AFET (2024-2027), wicepremier, MSZ (2021-22), liderka PD (2021-24; 2030-32).

Awatar użytkownika
Anna Radziwiłł-Schmidt
Posty: 8238
Rejestracja: 22 kwie 2015, 15:05
Lokalizacja: Warszawa

Re: [Rząd]: o zmianie ustawy - Kodeks karny

Postautor: Anna Radziwiłł-Schmidt » 04 sie 2022, 11:49

za
Anna Radziwiłł-Schmidt - sekretarz generalna NATO (od 2032).

Premier RP (2015-20; 2028-32), szefowa PE (2027-28), szefowa AFET (2024-2027), wicepremier, MSZ (2021-22), liderka PD (2021-24; 2030-32).

Awatar użytkownika
Ignacy Schmidt
Posty: 1187
Rejestracja: 25 lip 2018, 19:48

Re: [Rząd]: o zmianie ustawy - Kodeks karny

Postautor: Ignacy Schmidt » 07 sie 2022, 17:22

za

Awatar użytkownika
Aleksander Beski
Posty: 2036
Rejestracja: 31 lip 2017, 20:30
Lokalizacja: Częstochowa

Re: [Rząd]: o zmianie ustawy - Kodeks karny

Postautor: Aleksander Beski » 07 sie 2022, 19:03

Wstrzymuję się
Aleksander Beski - Poseł IV kadencji, członek Rządzić Inaczej.

Awatar użytkownika
Katarzyna Kajkowska
Posty: 1374
Rejestracja: 09 sie 2018, 22:24

Re: [Rząd]: o zmianie ustawy - Kodeks karny

Postautor: Katarzyna Kajkowska » 08 sie 2022, 0:05

Za
Obrazek
Katarzyna Kajkowska
Więcej Słońca!

Awatar użytkownika
Anna Radziwiłł-Schmidt
Posty: 8238
Rejestracja: 22 kwie 2015, 15:05
Lokalizacja: Warszawa

Re: [Rząd]: o zmianie ustawy - Kodeks karny

Postautor: Anna Radziwiłł-Schmidt » 09 sie 2022, 0:27

Wicemarszałek Radziwiłł:

Zamykam głosowanie, proszę o podanie wyników.
Anna Radziwiłł-Schmidt - sekretarz generalna NATO (od 2032).

Premier RP (2015-20; 2028-32), szefowa PE (2027-28), szefowa AFET (2024-2027), wicepremier, MSZ (2021-22), liderka PD (2021-24; 2030-32).

Administrator
Administrator
Posty: 24076
Rejestracja: 19 kwie 2015, 13:04

Re: [Rząd]: o zmianie ustawy - Kodeks karny

Postautor: Administrator » 09 sie 2022, 12:08

Wyniki głosowania:
Głosowało 226 posłów
Za 148
Przeciw 35
Wstrzymało się 43
Sejm ustawę przyjął.


Wróć do „Sejm RP V kadencji”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 1 gość