Przechodzimy do debaty nad projektem ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgłoszonym przez grupę posłów Koalicji Obywatelskiej. Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców, panią posłankę Felicję Maciejewską.
Ustawa
z dnia ... 2030 r
o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
Art. 1. W ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 3 w pkt 6 kropkę na końcu zastępuje się średnikiem oraz dodaje się pkt 7 w brzmieniu:
„7) dodatek strażacki.”;
2) po art. 75 dodaje się art. 75a w brzmieniu:
„Art. 75a. 1. Osobie uprawnionej do emerytury, która była co najmniej przez 20 lat czynnym członkiem ochotniczej straży pożarnej lub pełniła służbę w jednostkach spełniających funkcje analogiczne do funkcji ochotniczych straży pożarnych, działających na terenie innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, przysługuje dodatek strażacki do emerytury.
2. Dodatek, o którym mowa w ust. 1, wynosi 20 zł miesięcznie za każdy udokumentowany rok bycia czynnym członkiem ochotniczej straży pożarnej.
3. Kwotę dodatku, o którym mowa w ust. 2, podwyższa się przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji emerytur i rent od miesiąca, w którym przeprowadzana jest waloryzacja.
4. Przez czynne członkostwo w ochotniczej straży pożarnej należy rozumieć członkostwo, podczas którego ubezpieczony brał bezpośredni udział w działaniach ratowniczych, posiadając aktualne badania lekarskie dopuszczające do udziału w działaniach ratowniczych oraz ukończył szkolenia pożarnicze uprawniające do udziału w działaniach ratowniczych.
5. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy dla siedziby jednostki ochotniczej straży pożarnej, której ubezpieczony był członkiem, na wniosek ubezpieczonego wydaje zaświadczenie o spełnieniu przez ubezpieczonego wymogów określonych w ust. 1 i 4.
6. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, określi, w drodze rozporządzenia:
1) wzór zaświadczenia, o którym mowa w ust. 5,
2) równoważne członkostwu w ochotniczej straży pożarnej okresy członkostwa w jednostkach spełniających funkcje analogiczne do funkcji ochotniczych straży pożarnych, działających na terenie innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej oraz sposób dokumentowania tych okresów
– mając na względzie zapewnienie prawidłowego naliczenia wysokości dodatku strażackiego oraz ustalenie właściwego zakresu podmiotowego uprawnionych do tego dodatku.”.
Art. 2. W ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników w art. 27 dodaje się ust. 6–11 w brzmieniu:
„6. Osobie, która była co najmniej przez 20 lat czynnym członkiem ochotniczej straży pożarnej lub pełniła służbę w jednostkach spełniających funkcje analogiczne do funkcji ochotniczych straży pożarnych, działających na terenie innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, przysługuje dodatek strażacki do emerytury.
7. Dodatek, o którym mowa w ust. 1, wynosi 20 zł miesięcznie za każdy udokumentowany rok bycia czynnym członkiem ochotniczej straży pożarnej.
8. Kwotę dodatku, o którym mowa w ust. 6, podwyższa się przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji emerytur i rent od miesiąca, w którym przeprowadzana jest waloryzacja.
9. Przez czynne członkostwo w ochotniczej straży pożarnej należy rozumieć członkostwo, podczas którego ubezpieczony brał bezpośredni udział w działaniach ratowniczych, posiadając aktualne badania lekarskie dopuszczające do udziału w działaniach ratowniczych oraz ukończył szkolenia pożarnicze uprawniające do udziału w działaniach ratowniczych.
10. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy dla siedziby jednostki ochotniczej straży pożarnej, której ubezpieczony był członkiem, na wniosek ubezpieczonego wydaje zaświadczenie o spełnieniu przez ubezpieczonego wymogów określonych w ust. 6 i 9.
11. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, określi, w drodze rozporządzenia:
1) wzór zaświadczenia, o którym mowa w ust. 10,
2) równoważne członkostwu w ochotniczej straży pożarnej okresy członkostwa w jednostkach spełniających funkcje analogiczne do funkcji ochotniczych straży pożarnych, działających na terenie innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej oraz sposób dokumentowania tych okresów
– mając na względzie zapewnienie prawidłowego naliczenia wysokości dodatku strażackiego oraz ustalenie zakresu podmiotowego uprawnionych do tego dodatku.”.
Art. 3. W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 21 w ust. 1 w pkt 148 kropkę na końcu zastępuje sie średnikiem oraz dodaje się pkt 149 w brzmieniu:
„149) dodatek strażacki, o którym mowa w art. 75a ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz w art. 27 ust. 6 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników.”.
Art. 4. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 kwietnia 2031 r.
Pani Marszałek,
Wysoka Izbo,
Projekt ustawy zmierza do wprowadzenia dodatku strażackiego jako dodatku do emerytury w powszechnym systemie ubezpieczeń społecznych oraz w systemie ubezpieczenia społecznego rolników. Dodatek ten ma stanowić formę gratyfikacji za podejmowane działania przez członków ochotniczych straży pożarnych, nie tylko w dziedzinie ochrony przeciwpożarowej. Funkcjonowanie ochotniczych straży pożarnych na stałe wpisane jest w system ochrony przeciwpożarowej w Polsce. OSP prowadzi działalności mającą na celu zapobieganie pożarom oraz współdziałanie w tym zakresie z Państwową Strażą Pożarną, organami samorządowymi i innymi podmiotami. Strażacy biorą udział w akcjach ratowniczych przeprowadzanych w czasie pożarów, zagrożeń ekologicznych związanych z ochroną środowiska, wypadkach a także innych klęskach i zdarzeniach.
Działalność ochotniczych straży pożarnych nie ogranicza się tylko do ochrony przeciwpożarowej, spełniają one także istotną rolę w rozwoju kultury na terenach wiejskiej. Ich działania służą upowszechnianiu kultury fizycznej i sportu oraz prowadzenia działalności oświatowej. Nadrzędnym celem OSP było i jest niesienie pomoc ludziom. Nie do przecenienia pozostaje ich rola na terenie wiejskim, gdzie w wielu zagrożeniach wyręczają służby Państwowej Straży Pożarnej. Należy wskazać ponadto, że system funkcjonowania OSP jest niezwykle rozbudowany, o czym najlepiej świadczy fakt, że w 16 tysiącach istniejących w Polsce Ochotniczych Straży Pożarnych zrzeszonych jest ponad 690 tysięcy Polaków.
Projektodawcy proponują zmiany w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, a także w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Doceniając doniosłą rolę i odpowiedzialne zadania, które wykonują strażacy OSP, projektodawcy postulują wprowadzić wymierne, dodatkowe wynagrodzenie dla członków ochotniczych straży pożarnych. Podstawowym celem niniejszej nowelizacji jest przyznanie członkom ochotniczych straży pożarnych, którzy przez co najmniej 20 lat byli czynnymi członkami OSP dodatku do emerytury w wysokości 20 zł za każdy rok czynnej służby. Przez czynne członkostwo należy rozumieć okres, w którym strażak był ubezpieczony, brał bezpośredni udział w działaniach ratowniczych, posiadał aktualne badania lekarskie dopuszczające do udziału w działaniach ratowniczych oraz ukończył szkolenia pożarnicze uprawniające do udziału w działaniach ratowniczych. Spełnienie powyższych warunków, stanowiących enumeratywne wyliczenie, pozwala na ubieganie się o dodatek strażacki. Należy pamiętać, że w przeciwieństwie do Państwowej Straży Pożarnej, działalność strażaków ochotników ma charakter działalności wolontariackiej, nie zaś służby.
Na wniosek ubezpieczonego strażaka właściwy wójt gminy ma obowiązek wydania zaświadczenia o spełnieniu przez ubezpieczonego wymogów określonych w przedmiotowej nowelizacji. Formularz zaświadczenia składanego przez ubezpieczonego, który ubiega się o przyznanie dodatku strażackiego do emerytury zostanie określony, zgodnie z intencją projektodawców, odpowiednio przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, a także ministra właściwego do spraw rozwoju wsi, w porozumieniu z ministrem spraw wewnętrznych, w drodze rozporządzenia. Ponadto, mając na uwadze zasadę równego traktowania, w celu ustalenia prawa dodatku strażackiego uwzględnia się okresy członkostwa w ochotniczej straży pożarnej w którymkolwiek państwie członkowskim Unii Europejskiej. Prawo Unii Europejskiej gwarantuje równość wobec prawa w stosunku do osób pełniących służbę w polskich jednostkach ochotniczej straży pożarnej oraz osób pełniących służbę w jednostkach spełniających funkcje analogiczne do funkcji ochotniczych straży pożarnych działających na terenie innego państwa członkowskiego UE.
Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej, nie wpłynie także negatywnie na sytuację rodzin z dziećmi.
Dziękuję.
