Otwieram debatę nad rządową ustawą o Narodowym Programie Rozwoju Spółdzielczości Rolnej:
Ustawa z 2020 roku
o Narodowym Programie Rozwoju Spółdzielczości Rolnej
Art. 1
Wprowadza się w życie "Narodowy Program Rozwoju Spółdzielczości Rolnej".
Art. 2
W celu wykonania Narodowego Programu Rozwoju Spółdzielczości Rolnej tworzy się Fundusz Rozwoju Spółdzielczości którego dysponentem jest Minister właściwy ds. rolnictwa.
1) Wysokość środków Funduszu ustala się na kwotę 400 mln złotych rocznie.
2) Fundusz istnieje nie krócej niż do roku 2024.
Art. 3
Program Rozwoju Spółdzielczości ma za zadanie doprowadzić do zwiększenia zasobów spółdzielni rolniczych w kraju, oraz zwiększyć wartość produkcyjną spółdzielni.
Art. 4
Spółdzielnie rolne otrzymują w ramach programu, prawo do uzyskania wielokrotnej pożyczki na zakup sprzętu produkcyjnego.
1) Wysokość wszystkich pożyczek przeznaczonych na jedną spółdzielnie nie może przekroczyć kwoty 250 000zł.
2) Kwotę pożyczki oraz czas spłaty nie dłuższy niż 10 lat, ustala każdorazowo regionalny oddział Agencji Rozwoju i Modernizacji Rolnictwa (lub instytucji tożsamej) , odpowiedzialny za region prowadzenia spółdzielczej działalności.
3) Oprocentowanie pożyczki nie może przekroczyć 3% w skali roku.
Art. 5
Wzór wniosku o pożyczkę ustala w drodze rozporządzenia minister ds rolnictwa.
1)We wzorze należy zawrzeć informację o wysokości wnioskowanej kwoty,
2)Celu i przeznaczeniu pożyczki
3) Formie prowadzonej działalności spółdzielczej
4) Posiadanych przez spółdzielnie środków produkcji.
Art. 6
W przypadku znacznego zwiększenia zatrudnienia i produkcji w spółdzielni po otrzymaniu pożyczki, Minister ds. rolnictwa ma prawo do umorzenia odsetek od pożyczki a także zwolnienia z kwot pozostałych do spłaty.
Art. 7
Środki z pożyczki muszą być przeznaczone na zakup sprzętu rolniczego, w tym ciągników oraz maszyn produkcyjnych.
1) Środki nie mogą być przeznaczone na pojazdy osobowe, ciężarowe ani żadne nie związane bezpośrednio z produkcją rolną.
Art. 8
Pożyczka może być dofinansowaniem do zakupu dalszych gruntów lub sfinansowania ich dzierżawy jednak kwota pożyczki nie może być większa niż 50% kosztów poniesionych przez spółdzielnię w ramach dzierżawy czy zakupu.
Art. 9
Dysponentem bezpośrednim środków w ramach ustawy jest Ministerstwo ds. rolnictwa zaś korespondentem jest Agencja Rozwoju i Modernizacji Rolnictwa lub instytucja tożsama.
Art. 10
W ramach programu tworzy się krajowy Plan zagospodarowania rolnego który zobowiązuje gminy do tworzenia planów zagospodarowania terenów rolnych
1) Plany wykonywane są corocznie i uwzględniają one geologiczną specyfikację terenu gminy, klasyfikacji gruntów rolnych oraz określają preferowany sposób zasiewu
2) W ramach planu zagospodarowania rolnego określa się zasoby gospodarstw na terenie gminy oraz ich średni areał
3) W ramach planu zagospodarowania rolnego, gminy określają również warunki geologiczne i klimatyczne dla wybranych rodzajów zbóż, owoców, warzyw
Art. 11
W ramach programu ustala się obowiązek stworzenia przez Ośrodki Doradztwa Rolniczego, systemu pomocy eksperckiej opieranej na podstawie planów zagospodarowania rolnego który:
1) Pomoże rolnikom w ustaleniu preferencyjnych dla danego rejonu rodzajów upraw
2) Ustali szanse zysków i strat przy zasiewie
3) Zapewni wsparcie merytoryczne i praktyczne przy doborze odpowiedniego sprzętu oraz zapewni w razie potrzeby kontakt bieżący z ekspertem w sprawie porad doraźnych
Art. 12
W ramach programu prowadzi się kooperacje z uczelniami wyższymi o profilu rolniczym w zakresie zatrudniania absolwentów oraz pomocy w informowaniu o potrzebach spółdzielni w zakresie wykształconej kadry zarządczej czy produkcyjnej.
Art. 13
W ramach programu prowadzi się przy Agencji Rozwoju i Modernizacji Rolnictwa (lub instytucji tożsamej) listę skupów oraz partnerów handlowych którzy chcą rozpocząć współpracę ze spółdzielniami.
1) Na ARiMR składa się obowiązek prowadzenia aktywnej polityki poszukiwawczej w zakresie kojarzenia partnerów na linii skup/przedsiębiorstwa produkcyjne/agencje rolne - spółdzielnie rolnicze.
Art. 14
W ramach programu tworzy się instytucję "Spółdzielni rolnej chronionej".
1) Spółdzielnia rolna chroniona, to spółdzielnia która złoży deklarację przystąpienia do programu za pośrednictwem ARiMR, i zobowiązuje się do poszerzania zatrudnienia i obszaru spółdzielni w czasie nie krótszym niż 3 lata
2) Spółdzielnia rolna chroniona, otrzymuje 50% zniżkę w podatku rolnym
3) W przypadku szkód wyrządzonych przez klęski żywiołowe, spółdzielnia otrzymuje pierwszeństwo w wypłacie środków w ramach interwencji kryzysowej
4) Spółdzielnia rolna chroniona nabywa prawo do otrzymania jednorazowej pożyczki w ramach Funduszu Rozwoju Spółdzielczości Rolnej na utrzymanie zatrudnienia w niezmienionym poziomie na okres jednego roku (w razie klęski żywiołowej) jednak w kwocie nie przekraczającej 25 000zł. W przypadku zmniejszenia areału i stanu osobowego w spółdzielni, pożyczka staje się zwrotna natychmiast.
Art. 15
Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w dzienniku ustaw.
Sprawozdawca: minister rolnictwa i rozwoju wsi Andrzej Grzyb
Pani Marszałek,
Wysoka Izbo,
Projekt zakłada wdrożenie specjalnego programu finansowego dla rolnictwa, opierającego się na dofinansowaniu rozwoju spółdzielczości rolnej. Dzięki środkom przyznawanym w ramach programu, spółdzielnie będą miały możliwość unowocześniać swój sprzęt oraz prowadzić efektywniejszą politykę powiększania areału upraw w ramach spółdzielni. Projekt wspiera tą działalność rolniczą oraz wdraża w życie założenia rządu w sprawie promocji konsolidacji gruntów. Koszt w założeniu 450mln+ ew. 2mln na wdrożenie.
Projekt ten realizuje politykę rządu w zakresie rozwoju spółdzielczości rolniczej. Duże rozdrobnienie w gospodarstwach powoduje niemożność efektywnego prowadzenia upraw na większą skale. Równocześnie duża niechęć do dzierżawy sprawia, ze w Polsce mamy kilkanaście procent gruntów-nieużytków które to leżąc odłogiem nie powodują pozytywnych zmian w gospodarce. Nie od dziś wiadomo, że spółdzielczość w rolnictwie powoduje tylko zyski a dofinansowanie tej metody upraw, jako modelu współpracy i samoorganizacji, spowoduje nie tylko dofinansowanie do nowoczesnego sprzętu co napędzi popyt na mechanizację rolnictwa, ale i zachęci rolników do udziału w spółdzielni ze względu na możliwość czerpania realnych zysków z uprawy ziemi.
Starsi rolnicy nie mający sił na uprawę, mogą dołączyć swoją ziemią do spółdzielni a to młodzi i ambitni będą nią de facto zarządzać. Warto, żeby Polscy rolnicy usłyszeli o realnych możliwościach płynących z uczestnictwa w takiej formie działalności rolnej.
Projekt nie wpłynie negatywnie na sytuację rodzin z dziećmi.
Dziękuję.
