Wysoka Izbo!
Przechodzimy do debaty nad poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych oraz ustawy - Prawo o aktach stanu cywilnego.
Ustawa z dnia ... o zmianie ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych oraz ustawy - Prawo o aktach stanu cywilnego
Art. 1.
W ustawie z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U. z 2017 r. poz. 912) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 8:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Przyjęcie zwłok do pochowania na cmentarz następuje po przedstawieniu dokumentów określonych w ust. 1a albo w art. 11 ust. 4b i 9.”,
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. Pochówek dziecka martwo urodzonego następuje na podstawie:
1) okazanego administracji cmentarza odpisu skróconego aktu urodzenia dziecka, które urodziło się martwe – w przypadku dziecka martwo urodzonego, którego płeć została ustalona;
2) przedłożonej administracji cmentarza karty martwego urodzenia bez ustalonej płci - w przypadku dziecka martwo urodzonego bez ustalonej płci.”;
2) w art. 11:
a) ust. 5a otrzymuje brzmienie:
„5a. W przypadku dziecka martwo urodzonego, karty zgonu nie sporządza się.”,
b) po ust. 5a dodaje się ust. 5aa – 5ac w brzmieniu:
„5aa. Karta martwego urodzenia bez ustalonej płci jest sporządzana w formie papierowej i wydawana w dwóch egzemplarzach, przez podmiot wykonujący działalność leczniczą, na wniosek matki lub ojca dziecka. Karta może być wydana także na wniosek innych osób, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 - 5. Karty martwego urodzenia bez ustalonej płci nie przekazuje się kierownikowi urzędu stanu cywilnego.
5ab. Karta martwego urodzenia bez ustalonej płci zawiera:
1) nazwisko, imię (imiona), nazwisko rodowe, datę i miejsce urodzenia oraz numer PESEL matki dziecka, jeżeli został nadany;
2) miejsce, datę i godzinę urodzenia dziecka;
3) informację, że dziecko urodziło się martwe i że płeć dziecka nie została ustalona.
5ac. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, wzór karty martwego urodzenia bez ustalonej płci, uwzględniając przejrzystość i kompletność wymaganych danych.”.
Art. 2.
W ustawie z dnia 28 listopada 2014 r. - Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 2064) w art. 54 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Karta martwego urodzenia zawiera dane wymagane w karcie urodzenia oraz informację, że dziecko urodziło się martwe. Kartę martwego urodzenia przekazuje się kierownikowi urzędu stanu cywilnego w terminie jednego dnia od dnia jej sporządzenia. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie płci dziecka, karty martwego urodzenia nie sporządza się.”.
Art. 3.
1. Karta martwego urodzenia bez ustalonej płci jest sporządzana i wydawana także jeżeli martwe urodzenie nastąpiło w okresie 2 miesięcy przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy a wniosek o wydanie tej karty został złożony w terminie
3 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
2. Pochówek dzieci martwo urodzonych przed dniem 1 stycznia 2027 r. może nastąpić na podstawie przepisów dotychczasowych, jeżeli karta zgonu została sporządzona przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.
Art. 4.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2027 r.
Uzasadnienie:
Rodzice urodzonego martwego dziecka mogą ubiegać się o zasiłek pogrzebowy oraz o urlop macierzyński, jednak w praktyce, w pewnych sytuacjach, jest to niemożliwe lub bardzo utrudnione. Aby uzyskać te świadczenia wymagane jest przedłożenie odpisu skróconego aktu urodzenia dziecka o ustalonej płci, które urodziło się martwe. Akt urodzenia jest sporządzany przez kierowników urzędów stanu cywilnego na podstawie karty urodzenia (w tym wypadku karty martwego urodzenia). Gdy taka karta nie zostanie sporządzona i przekazana do urzędu stanu cywilnego – nie można uzyskać aktu urodzenia. Karta martwego urodzenia nie może zostać sporządzona gdy płeć nie zostanie ustalona (art. 54 ust 3 ustawy - Prawo o aktach stanu cywilnego). W przypadku, gdy martwe urodzenie nastąpiło we wczesnym etapie ciąży, ustalenie płci może być niemożliwe bez przeprowadzenia badania genetycznego. Koszt takiego badania nie jest jednak pokrywany ze środków publicznych – musi zostać pokryty przez rodziców dziecka. Aktualne przepisy powodują nierówne traktowanie rodziców, którym urodziło się martwe dziecko. Są oni dzieleni na dwie grupy - tych, których dziecko urodziło się z możliwą do ustalenia płcią, oraz tych, których dziecko urodziło się z niemożliwą do ustalenia płcią (bez sfinansowanego przez rodziców badania genetycznego).
Projektowane przepisy zapewniają wszystkim rodzicom, w przypadku martwego urodzenia, możliwość uzyskania dokumentu (mającego ustawowe umocowanie), który może stanowić poświadczenie urodzenia martwego dziecka – także w przypadku gdy nie jest możliwe ustalenie płci bez przeprowadzania badań genetycznych. W tym zakresie projektowana ustawa wypełnia istniejącą lukę prawną, na którą wskazał autor petycji. Ponadto ustawa upraszcza procedury dla osób które chcą pochować dziecko martwo urodzone.
Rodzice dzieci martwo urodzonych bez ustalonej płci otrzymają możliwość prostego i udowodnienia tego faktu – co pozwoli im na uzyskiwanie świadczeń bez uciążliwych, czasochłonnych a niekiedy nawet sądowych postępowań – szczególnie jeśli nastąpią zmiany rozporządzeń wydawanych przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego. Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty prawem Unii Europejskiej. Nie wpływa bezpośrednio na sytuację rodzin z dziećmi.
Podpis pod ustawą złożyli:
Marek Żydowicz
Aleksandra Walkiewicz
Paweł Piskorski
Mateusz Kijowski
Adam Szłapka
Jerzy Gorzelik
Krzysztof Kluczniok
Marek Nowara
Barbara Wystyrk-Benigier
Katarzyna Cichos
Katarzyna Ueberhan
Aldona Wiktorska-Święcka
Janusz Palikot
Izabela Magdalena Patro
Ewa Pajor
Joanna Kajska
Katarzyna Kajkowska
Łukasz Patkowicz
Edyta Głębka
Agnieszka Skowitnicka
og; 72h