Przechodzimy do debaty nad poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty przedłożonym przez Klub Poselski Rządzić Inaczej. Proszę posła sprawozdawcę Przemysława Staronia o przedstawienie projektu.
OG: debata 48h
Ustawa
o zmianie ustawy o systemie oświaty
Art. 1. W ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty wprowadza się następujące zmiany:
1) W art. 45 ust. 1 uzyskuje brzmienie:
"1. Przy ministrze właściwym do spraw oświaty działa Krajowa Rada Oświatowa, zwana dalej „Krajową Radą”, będąca społecznym organem opiniodawczym i wnioskodawczym w sprawach oświaty.";
2) W art. 45 ust. 2 skreśla się;
3) W art. 45 ust. 3 dodaje się pkt. 5:
"5) Na wniosek Krajowej Rady minister właściwy ds. oświaty przeprowadza wysłuchanie publiczne w sprawach dotyczących oświaty";
4) Art. 46 uzyskuje brzmienie:
"1. W skład Krajowej Rady wchodzą przedstawiciele: nauczycieli, rodziców, pracodawców, szkół wyższych, ekspertów prowadzących badania edukacyjne i organizacji pozarządowych zajmujących się sprawami oświaty.
2. Sposób wyboru składu Krajowej Rady określi minister właściwy ds. oświaty w drodze rozporządzenia.
3. Kadencja członków Krajowej Rady trwa 4 lata. Co 2 lata odnawiana jest połowa jej składu.
4. Krajowa Rada uchwala regulamin swojej działalności oraz wybiera przewodniczącego.
5. Krajowa Rada może powoływać stałe i doraźne komisje.".
Art. 2. Ustawa wchodzi w życie 14 dni od jej ogłoszenia.
Przemysław Staroń
Pani Marszałek!
Wysoka Izbo!
Ustawa o systemie oświaty umożliwia powołanie Krajowej Rady Oświatowej jako społecznego organu doradczego w sprawach oświaty. Ze względu jednak na obecny sposób jej powoływania tylko i wyłącznie na wniosek wojewódzkich rad oświatowych reprezentujących co najmniej 1/4 województw przepisy te od ich uchwalenia są w praktyce martwe. Województwa nie są zainteresowane tworzeniem rad wojewódzkich ze względu na ich niewielkie kompetencje i w dotychczasowej historii bodajże tylko raz zdecydowano się na jej powołanie. W związku z tym proponujemy zmianę, która wprowadzi obligatoryjne powołanie Krajowej Rady Oświatowej przez ministra właściwego do spraw oświaty.
Niekontrowersyjność tego rozwiązania wynika stąd, że Krajowa Rada Oświatowa już jest umocowana we wszystkich ustawach o systemie oświaty, począwszy od pierwszej z 1991 r., a jej zadania są określone w sposób godny pochwały. Wydaje się, że sama konieczność przedłożenia radzie owoców ministerialnej twórczości planistycznej i legislacyjnej oraz antycypacja krytycznych uwag mogłaby zapobiec niejednemu błędowi, a interakcja z radą – zrodzić niejeden skuteczny pomysł rozwiązania problemów oświaty.
Zmienić proponujemy też skład Krajowej Rady tak, aby mogły w niej uczestniczyć wszystkie strony zainteresowane sprawami oświaty przede wszystkim nauczyciele i rodzice, ale także przedstawiciele pracodawców, szkół wyższych, organizacji pozarządowych oraz eksperci w dziedzinie edukacji. Kadencja członków Krajowej Rady zostanie wydłużona do 4 lat i wprowadzona zostanie rotacja połowy składu co 2 lata.
Sposób wybierania członków Krajowej Rady został oddelegowany do rozporządzenia ministra właściwego ds. oświaty. Naszym zdaniem najprostszym sposobem jej wyboru byłoby powoływanie części jej członków na zjeździe delegatów szkolnych rad nadzorczych, a pozostałych metodą kooptacji. Rozszerzeniu ulegną też kompetencje Krajowej Rady o możliwość wnioskowania o przeprowadzenie wysłuchania publicznego.
Edukacja jako jeden z najważniejszych elementów decydujących o rozwoju gospodarczym, poziomie życia oraz konkurencyjności naszego kraju powinna być obszarem, w którym w szczególności zwraca się uwagę na potrzeby społeczeństwa. Proponowane zmiany z pewnością wpłyną pozytywnie na oświatę i przyszłe zmiany w jej systemie. Szukanie dialogu, społecznego porozumienia jest ważne, aby co kadencja, co zmiana rządu nie odbijać się w edukacji od ściany do ściany, nie zmieniać często tak radykalnie – i to bez szerszej dyskusji publicznej – decyzji poprzedników.
Ustawa jest zgodna z prawem Unii Europejskiej. Ustawa wpłynie pozytywnie na sytuację rodzin z dziećmi poprzez skuteczniejsze włączenie rodziców w sprawy systemu oświaty. Ustawa nie wprowadza nowych obciążeń administracyjnych. Ustawa nie wpływa na finanse JST.
Ustawa wpływa na budżet państwa. Koszty obsługi administracyjnej Krajowej Rady będą pokrywane z budżetu ministra właściwego ds. oświaty. Szacujemy, że będzie to nie więcej niż 250 tys. złotych rocznie.
Dziękuję.