Ustawa
z dnia ... 2028
o zmianie ustawy o podatku od wynagrodzeń
Art. 1. W ustawie z dnia 13 września 2023 roku o podatku od wynagrodzeń wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 16 ust. 8 pkt 4 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt. 5 w brzmieniu:
,,5) ulgę na spłatę odsetek od kredytu, zwany dalej ,,kredytem mieszkaniowym", na sfinansowanie inwestycji mających zaspokoić własnych potrzeb mieszkaniowych:
a) budową budynku mieszkalnego,
b) wniesieniem wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej na nabycie prawa do nowo budowanego budynku mieszkalnego albo lokalu mieszkalnego w takim budynku,
c) zakupem nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej,
d) nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub przebudową (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstanie samodzielne mieszkanie spełniające wymagania określone w przepisach prawa budowlanego.
- zwana dalej ulgą odsetkową."
2) po art. 20 dodaje się art. 20a w brzmieniu:
,,Art. 20a.
1. Osobą uprawnioną do ulgi odsetkowej jest osoba zatrudniona.
2. Ulga odsetkowa przysługuje, jeżeli:
1) kredyt został udzielony osobie uprawnionej po dniu 1 stycznia 2009 r.,
2) kredyt był udzielony przez bank lub w spółdzielczym kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, że dotyczy on jednej z inwestycji wymienionych w art. 16 ust. 8 pkt 5,
3) inwestycja wymieniona w art. 16 ust. 8 pkt 5 dotyczy budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, którego budowa została zakończona nie wcześniej niż w 2009 r., a ponadto w przypadku inwestycji:
a) o których mowa w art. 16 ust. 8 pkt 5 lit. a albo lit. d - zakończenie nastąpiło przed upływem trzech lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym zgodnie z prawem budowlanym uzyskano pozwolenie na budowę, nadbudowę lub rozbudowę budynku na cele mieszkalne lub przebudowę (przystosowanie) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, i zostało potwierdzone określonym w przepisach prawa budowlanego pozwoleniem na użytkowanie budynku mieszkalnego, a w razie braku obowiązku jego uzyskania - zawiadomieniem o zakończeniu budowy takiego budynku,
b) o których mowa w art. 16 ust. 8 pkt 5 lit. b albo lit. c - została zawarta umowa o ustanowieniu spółdzielczego własnościowego lub lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo umowa w formie aktu notarialnego o ustanowieniu odrębnej własności lokalu mieszkalnego, o przeniesieniu na podatnika własności budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, której jedną ze stron jest podatnik,
4) odsetki, o których mowa w art. 16 ust. 8 pkt 5, zostały faktycznie zapłacone, a ich wysokość i termin zapłaty są udokumentowane dowodem wystawionym przez podmiot wymieniony w pkt 2,
5) inwestycja wymieniona w art. 16 ust. 8 pkt 5 dotyczy budynków mieszkalnych lub lokali mieszkalnych na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub innego państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo na terytorium Konfederacji Szwajcarskiej.
3. Ulga odsetkowa przysługuje też na spłatę odsetek:
1) od kredytu zaciągniętego na spłatę kredytu mieszkaniowego,
2) od każdego kolejnego kredytu zaciągniętego na spłatę kredytu, o którym mowa w pkt 1.
4. Uldze odsetkowej nie podlegają odsetki od kredytów:
1) udzielanych przez kasy mieszkaniowe na zasadach określonych w przepisach o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego,
2) udzielanych na usuwanie skutków powodzi na zasadach określonych w przepisach o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na usuwanie skutków powodzi,
3) objętych wykupem odsetek ze środków z budżetu państwa na zasadach określonych w przepisach o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych.
5. Ulga odsetkowa obejmuje wyłącznie odsetki:
1) naliczone za okres począwszy od dnia 1 stycznia 2029 r., z zastrzeżeniem ust. 6, i zapłacone od tego dnia,
2) od tej części kredytu, która nie przekracza kwoty stanowiącej iloczyn 70 m2 powierzchni użytkowej i wskaźnika przeliczeniowego 1 m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ustalonego do celów obliczenia premii gwarancyjnej od wkładów na oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych za III kwartał roku poprzedzającego rok podatkowy, określonej na rok zakończenia inwestycji, z zastrzeżeniem ust. 9.
6. Ulga odsetkowa przysługuje najwcześniej za rok podatkowy, w którym została zakończona inwestycja.
7. Odsetki, o których mowa w ust. 5, zapłacone przed rokiem określonym w ust. 6, mogą być odliczone od podstawy obliczenia podatku za rok podatkowy, w którym podatnik po raz pierwszy odlicza odsetki.
8. Odsetki, o których mowa w ust. 5, zapłacone przed rokiem określonym w ust. 6 mogą być odliczone od podstawy obliczenia podatku również w roku podatkowym bezpośrednio następującym po roku, w którym podatnik po raz pierwszy odliczył odsetki; w tym przypadku odliczeniu podlega wyłącznie różnica między sumą odsetek przypadających do odliczenia a kwotą odsetek faktycznie odliczonych w roku, w którym podatnik dokonał pierwszego odliczenia.
9. W kolejnych następujących po sobie latach podatkowych kwota, o której mowa w ust. 5 pkt 2, nie może ulec zmniejszeniu. W tym celu dla ustalania tej podstawy przyjmuje się najwyższy w okresie obowiązywania ustawy wskaźnik przeliczeniowy 1 m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ustalonego do celów obliczania premii gwarancyjnej od wkładów na oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych za III kwartał.
10. Minister właściwy do spraw finansów publicznych ogłasza, do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rok podatkowy, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” wysokość kwoty, o której mowa w ust. 5 pkt 2, z zastrzeżeniem ust. 9."
Art. 2. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2029 r.
Poseł Sprawozdawca: Ewa Zajączkowska
UZASADNIENIE
Projekt ustawy wprowadza do podatku od wynagrodzeń piątą ulgę podatkową i ma na celu zmniejszyć wpływ kredytów mieszkaniowych na wydatki pracowników. Ulga odsetkowa dla kredytów mieszkaniowych jest pierwszą ulgą o charakterze mieszkaniowym w podatku od wynagrodzeń, a w perspektywie obowiązujących w tym wieku podatków od wynagrodzeń pracowników (czyli wcześniej podatek dochodowy od osób fizycznych) jest to powrót ostatniej ulgi o charakterze mieszkaniowym, która z 2007 rokiem przestała być dostępna dla osób fizycznych.
Do 31 grudnia 2027 roku ulga odsetkowa funkcjonowała jako prawo nabyte dla osób, które wzięły kredyt mieszkaniowy w latach 2002-2006. Z dniem uchylenia (1 stycznia 2007 r.) art. 26b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przestało istnieć w polskim systemie podatkowym ulgi o charakterze mieszkaniowym dla osób fizycznych. Rok po tym można było zaobserwować spadek zawieralności umów o kredyt mieszkaniowy, ustawodawca nie wskazuje, że był to jedyny powód spadku, w roku likwidacji rozpoczął się kryzys na rynku finansowym.
Problem mieszkaniowy jest dość zauważalny, co widać po działaniach np. Unii Europejskiej. Obecnie potencjalni kredytobiorcy muszą przeanalizować, co stracą jeśli wezmą kredyt, obniżą standard swojego życia, bądź będą mieli mniej zaoszczędzonych środków. To jest czynnik odstraszający od kredytu, co powoduje brak własnego domu, bądź mieszkania i mieszkanie u rodziny albo w wynajmowanym mieszkaniu.
SKUTKI
Wprowadzenie ulgi będzie skutkować większe szansę na podjęcie ryzyka przez osoby zatrudnione, wtedy kredyt będzie dla nich mniejszym obciążeniem. Większa ilość kredytów mieszkaniowy spowoduje większy popyt na usługi rynku budowlanego i deweloperskiego. Może to skutkować, że rynek wynajmu straci te osoby, ale pobyt na tym rynku nie został jeszcze całkiem zaspokojony, dzięki czemu na miejsce tych osób przyjdą kolejne. Będzie można zaobserwować też rywalizację tych rynków. Własny dom czy mieszkanie jest też gwarantem większej pewności, dającej szansę na realizację wielu rzeczy, które bez tej pewności nie zostałyby prawdopodobnie zrobione.
Obliczyliśmy limit odliczenia, jeżeli inwestycja została zakończona:
w roku 2009 - 243 460 zł
w roku 2010 - 264 810 zł
w latach 2011-2023 - 325 990 zł
w roku 2024 - 330 890 zł
w roku 2025 - 334 530 zł
w roku 2026 - 340 200 zł
w roku 2027 - 345 310 zł
w roku 2028 - 350 840 zł
w roku 2029 - 356 099 zł
Szacujemy, że od około połowy posiadających umowy o kredyt (czyli gdzieś około 900 tys. osób) skorzysta z ulgi do aż 80% posiadających umowy o kredyt, czyli 1,44 mln osób. Dysproporcja ta wynika z nieprzewidywalności posiadania informacji o uldze przez uprawnionych oraz z braku informacji o szczegółach statystyk o ilości umów o kredyt mieszkaniowy w kontekście jakimi podatnikami są posiadacze umów o kredyt. Czy podatnikiem PIT, CIT czy podatku od funduszu płac. Oszacowaliśmy, że koszt dla budżetu waha się od ponad 5 miliardów do 8 miliardów. Rekompensatą będzie pobudzenie wspomnianych rynków deweloperskiego i budowlanego oraz zwiększona konsumpcja. Część pieniędzy otrzymanych z ulg zapewne zostaną zaoszczędzone, jednakże wszystko nie musi zostać schowane w domach. Może zostać umieszczone na lokatach albo kontach oszczędnościowych, dzięki czemu wzrośnie podatek od dochodów kapitałowych. Ponadto budżet wykazał nadwyżkę i będzie ona częściowo neutralizowała początkowe skutki budżetowe ulgi.
Projekt pozytywnie wpływa na sytuację rodzin z dziećmi.
Projekt jest zgodny z prawem unijnym. Poprzednia ulga odsetkowa miała niezgodności z prawem EU, ale ta pozwala na działanie banków z terenów EU i inwestycja nie musi być już tylko na terenie Polski, a państw EU.
