przechodzimy do debaty nad poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy - Kodeks wykroczeń oraz ustawy - Prawo o ruchu drogowym, zgłoszonym przez grupę posłów Postępowych Demokratów i Demokratycznego Koła Poselskiego. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę projektu, pana posła Pawła Liściowskiego. og: 32h
Ustawa z dnia ... 2027 roku
o zmianie ustawy - Kodeks wykroczeń oraz ustawy - Prawo o ruchu drogowym
Art. 1.
W ustawie z dnia 20 maja 1971 r. - Kodeks wykroczeń (Dz.U. 2015 poz. 774 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 96 . w § 1 po pkt. 6 dodaje się pkt. 7 w brzmieniu:
"7) do korzystania z pojazdu, którego stan techniczny narusza wymagania ochrony środowiska,ˮ;
2) po art. 96a dodaje się art. 96aa w brzmieniu:
"Art. 96aa. Kto oferuje wykonanie usługi lub wykonuje usługę, wskutek której stan techniczny pojazdu, wobec którego została wykonana usługa, ulegnie takiemu pogorszeniu, że pojazd będzie naruszać wymagania ochrony środowiska, podlega karze grzywny.”.
Art. 2.
W ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. 2015 poz. 1326 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 130a w ust. 1 po pkt. 6 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt. 7 wbrzmieniu:
"7) stwierdzenia, że stan techniczny pojazdu narusza wymagania ochrony środowiska.";
2) w art. 130a w ust. 2 pkt. 2 otrzymuje brzmienie:
"2) jego stan techniczny zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego albo powoduje uszkodzenie drogi.".
Art. 3.
Ustawa wchodzi w życie po upływie roku od dnia ogłoszenia.
Uzasadnienie
Poseł sprawozdawca: Paweł Liściowski
Pani Marszałek,
Wysoka Izbo,
Celem projektu jest wprowadzenie surowszych sankcji dla kierowców za poruszanie się samochodami, z niesprawnym albo wyciętym filtrem cząstek stałych oraz dla podmiotów, które oferują usługi wycięcia albo modyfikacji filtra cząstek stałych. Korzystanie z samochodów ze zużytym albo wyciętym filtrem cząstek stałych jest w Polce nagminne, choć to praktyka bardzo szkodliwa dla środowiska.
Filtr cząstek stałych (filtry DPF) to filtr montowany w układach wydechowych silników wysokoprężnych i benzynowych, oczyszczający gazy spalinowe z cząstek sadzy i popiołu. Silnik działający bez takiego filtra generuje znaczące ilości zanieczyszczeń, co przyczynia się do obniżenia jakości powietrza. Filtr należy poddawać zabiegom konserwacyjnym albo wymianie, by zapewnić jego prawidłowe działanie i redukcję emisji zanieczyszczeń.
Do Polski sprowadza się obecnie ogromne ilości używanych samochodów z państw z Zachodniej Europy, ich duża część napędzana jest silnikiem wysokoprężnym Diesla. W latach 2025-2026 sprowadzono ok. 2 mln aut, w dużej mierze w wieku powyżej 10 lat. Trwający od lat ogromny wzrost ilości samochodów oraz fakt, że to pojazdy wyeksploatowane, mają fatalny wpływ na jakość powietrza. Używany samochód z ze zużytym filtrem DPF emituje znaczące ilości cząstek stałych. Kwestia filtra jest też dla właścicieli pojazdów problematyczne z dwóch powodów. Po pierwsze, zainstalowanie nowego filtra jest drogie (kosztuje ok 7-10 tys. złotych) i kompletnie nieopłacalne, biorąc pod uwagę ceny sprowadzanych aut.
Po drugie, obecność filtra pogarsza osiągi pojazdu i podwyższa zużycie paliwa. W związku z powyższym filtry cząstek stałych są nagminnie usuwane, zastępowane atrapami oraz instalacjami, które oszukują oprogramowanie samochodów. Choć praktyka usuwania filtra prowadzi do tego, że pojazd staje się zgodnie z prawem niezdatny do ruchu, to nie jest wystarczająco ścigana i karana. Mandaty za poruszanie się pojazdem niespełniającym norm emisyjnych (maksymalnie 500 złotych) są niewspółmiernie małe do oszczędności, jakie generuje usunięcie filtra albo kosztów wymiany zużytego na nowy. Chociaż samochód ze zużytym, niedziałającym albo usuniętym filtrem DPF nie powinien poruszać się po drogach, to jego usunięcie z drogi nie jest obowiązkowe, a policja po kontroli ma obowiązek co najwyżej zatrzymać jego dowód rejestracyjny.
Projekt przewiduje surowsze sankcje za powyższe przewinienia. Po pierwsze, właścicielowi, posiadaczowi, użytkownikowi lub prowadzącemu pojazd, którego stan techniczny narusza wymagania ochrony środowiska, będzie grozić kara grzywny do 5000 złotych. Po drugie, taka sama grzywna grozić będzie osobom (docelowo - właścicielom warsztatów samochodowych), które będą oferować i przeprowadzać usługę polegającą na wycięciu filtra cząstek stałych albo dokonania innej modyfikacji, przez którą stan techniczny pojazdu zacznie naruszać wymagania ochrony środowiska. Ponadto, projekt nakłada obowiązek usunięcia pojazdu z drogi na koszt właściciela w przypadku stwierdzenia, że jego stan techniczny narusza wymagania ochrony środowiska.
Wskutek wprowadzonych zmian dojdzie do pozytywnych skutków społecznych i ekologicznych. Poprawa jakości powietrza związana ze skuteczniejszą walką z usuwaniem filtrów cząstek stałych przełoży się na ograniczenie kosztów zdrowotnych powodowanych przez zanieczyszczone powietrze. Wyższe grzywny dla osób korzystających na usuwaniu filtrów DPF będą stanowiły dodatkowy dochód.
Projekt nie będzie stanowił dodatkowego obciążenia dla budżetu państwa. Surowsze sankcje będą mogły być wymierzane w ramach obecnie istniejącego systemu kontroli. Projekt ustawy nie przewiduje wydania aktów wykonawczych, nie dotyczy kwestii regulowanych prawem Unii Europejskiej, nie wpłynie także negatywnie na sytuację rodzin z dziećmi.
Dziękuję.
)