[PD] o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

[Mikołaj Liściowski]

Przechodzimy do debaty nad uchwaloną przez Sejm ustawą o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa:
viewtopic.php?f=136&t=2225#p45627

OG: Debata trwa do godziny 20:00 5 stycznia.

[Szamir DeLeon]

Wincenty Elsner:

Panie Marszałku!
Wysoka Izbo!

Przyjęcie projektu oznaczałoby mniejsze przychody w budżecie państwa w pierwszym roku obowiązywania ustawy, czyli już w 2027 roku o ponad 2 miliardy złotych. Nie wierzymy, że te rozwiązania przyniosą aż takie wpływy z podatków płaconych przez zaktywizowane osoby lub ich pracodawców. Jakoś trzeba będzie tę lukę załatać już za dwa lata, ale Ministerstwo Finansów będzie miał tylko 12 miesięcy na znalezienie tych pieniędzy. Dlatego, szanowna pani sprawozdawczyni, macie jakieś propozycje skąd wziąć te pieniądze? Jeśli tak, to wierzą państwo, że przyjęcie państwa propozycji będzie akceptowalne społecznie, zaakceptowane przez aktualną Radę Ministrów, która jak się okazuje na pewno nie będzie zwalczać nadużyć podatkowych?
Nie lepiej byłoby się zastanowić nad tym, żeby osoby które przekroczyły wiek emerytalny, ale z różnych powodów nie pobierają tego świadczenia, skądinąd, a warto byłoby usłyszeć, nie wiemy do końca jakie to są powody, to żeby te osoby miały już zapewnioną emeryturę?
Odwoływali się państwo do tego, że Polska na tle Europy Zachodniej wypada blado jeśli chodzi o aktywność zawodową osób powyżej wieku emerytalnego. W 2006 roku zbiorowość osób niepobierających emerytury liczyła 3 miliony 631 tysięcy i stanowiła 42,5% ogółu osób w wieku 50 – 69 lat, przy czym osób w wieku 65-69 ta zbiorowość wynosiła 131 tysięcy, w tym 92 tysiące to kobiety, 39 mężczyźni, 74 tysięcy pochodziło z miast, a 57 z wsi. Wśród osób niepobierających emerytury lecz posiadających do niej uprawnienia przeważały kobiety. Stanowiły one 75,8% badanej populacji, czyli 241 tysięcy. 8 tysięcy to liczba osób niepobierających emerytury z powodu braku uprawnień. Oczywiście mówię tu o osobach w wieku 50-69 lat. W 2011 roku 5,5 mln osób w wieku 65 lat w UE-28, które były aktywne zawodowo, pracujące lub bezrobotne. Współczynnik aktywności zawodowej osób w wieku 65-84 lata wynosi 6,8 procent w Europie, podczas gdy dla ludzi powyżej 85 lat - 1,6 procent. W Polsce ten współczynnik wynosi około 7,4, a w 2003 wynosił około 9,1 dla osób powyżej 67 lat i więcej. Więc czy rzeczywiście istnieje konieczność aktywizacji zawodowej seniorów- to jest kwestia do dyskusji, zwłaszcza, że nie każdy chce dłużej pracować, a często musi, bo emerytura jest niewystarczająca na pokrycie kosztów życia, zakup leków i tak dalej. Ponadto słaba opieka zdrowotna w połączeniu z wysoką aktywnością zawodową emerytów i najwyższym w Europie czasem pracy jest mieszanką wybuchową dla zdrowia polskich seniorów.
W uzasadnieniu jest mowa o zmniejszeniu się zjawiska wykluczenia społecznego osób starszych. Mam wrażenie, że ta ustawa tego nie zmieni, osoby starsze będą musiałby pracować, bo nie będą miały emerytury, ale ich praca wciąż będzie należała do najcięższych, prawie najmniej wynagradzanej w Europie, z tej pracy nie będzie wynikać żadna wartość pozamaterialna- osoby starsze nie będą mniej wykluczone po przyjęciu tej ustawy.
Uzasadnienie mówi też o rynkach lokalnych. Mogliby państwo coś szczerzej powiedzieć na ten temat? Bo mamy wątpliwości czy rzeczywiście się tak stanie i w jakim stopniu.

Dziękuję

[Szamir DeLeon]

Wincenty Elsner:

Panie Marszałku!
Wysoka Izbo!

Ze względu na brak odpowiedzi ze strony projektodawców zgłaszam w imieniu klubu parlamentarnego Zjednoczonej Lewicy następujące poprawki:

Poprawka nr 1

W art. 4. po słowie „stycznia" zmienić „2027 r.” na „2028 r.”

Poprawka nr 2

W art. 4. po słowie „stycznia" zmienić „2027 r.” na „2029 r.”

Poprawka nr 3

W art. 4. po słowie „stycznia" zmienić „2027 r.” na „2030 r.”

Poprawka nr 4

W art. 4. po słowie „stycznia" zmienić „2027 r.” na „2031 r.”

Uwaga! Przyjęcie poprawki nr 1 wyklucza poprawki nr 2, 3 i 4
Uwaga! Przyjęcie poprawki nr 2 wyklucza poprawki nr 1, 3 i 4
Uwaga! Przyjęcie poprawki nr 3 wyklucza poprawki nr 2, 1 i 4
Uwaga! Przyjęcie poprawki nr 4 wyklucza poprawki nr 2, 3 i 1

Każda kolejna poprawka przedłuża vacatio legis o rok. Pozwoli to Radzie Ministrów na odpowiednie przygotowanie budżetu. Ustawa przewiduje straty w okolicach dwóch miliardów. Nie da się znaleźć tych środków do 2027 roku. Takie rozwiązanie pozwoli też na odpowiedni przegląd ustawy i dostosowanie organizacji pracy organów państwowych do proponowanych zmian.

Ustawa budzi też wątpliwości natury prawnej. Sformułowanie „nie pobiera” budzi wątpliwości w kontekście treści uzasadnienia. Osoba może nie pobierać emerytury również przez zawieszenie jej prawa do emerytury na przykład z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywała je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury. Jest to o tyle istotne, że, według uzasadnienia projektu, celem ustawy jest aktywizacja zawodowa osób starszych, które mają prawo do emerytury. Wydaje się, że te osoby, którym zostało cofnięte takie prawo w związku z kontynuowaniem zatrudnienia są już aktywne zawodowo. Nie przewiduje się też terminu w którym obowiązywałoby finansowanie składek z budżetu państwa.
Nie ma również precyzyjnych określeń dotyczących formy finansowania. Czy to będzie z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych czy zostanie utworzony nowy rozdział w budżecie państwa- nie wiemy.
Niektóre przepisy powinny być też przeniesione do ustawy- Kodeks karny i o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, ze względu na zachowanie systematyki.
Ustawa budzi więcej wątpliwości, mógłbym o nich mówić bardzo długo- tylko do kogo?

Dziękuję

[Mikołaj Liściowski]

Przechodzimy do głosowania w następujących kwestiach:
1) poprawka nr 1,
2) poprawka nr 2,
3) poprawka nr 3,
4) poprawka nr 4,
5) całość ustawy.

OG: Głosowanie trwa do godziny 23:00 12 stycznia.

[Mikołaj Liściowski]

1-3) wstrzymuje się
4-5) za

[Szamir DeLeon]

1-3) wstrzymuję się
4) za
5) za jeśli przejdzie poprawka 4 lub 3, przeciw jeśli nie przejdzie poprawka, wstrzymuję się jeśli przejdzie poprawka nr 1 lub 2

[Laura]

-3) wstrzymuję się
4) za
5) za jeśli przejdzie poprawka 4 lub 3, przeciw jeśli nie przejdzie poprawka, wstrzymuję się jeśli przejdzie poprawka nr 1 lub 2

[Gniewomir Maj-Ołyński]

1) za
2-4) przeciw
5) za

[Renata Budzyńska]

1-3) wstrzymuje się
4-5) za

[Aleksander Beski]

1) Za
2-4) Przeciw
5) Za