[Rząd] Ustawa organiczna Górnośląskiego Województwa Autonomicznego

[Wincenty Grabowski]

Pani Marszałek!
Wysoka Izbo!
Panie wicepremierze Malinowski,

Najpierw zgadza się Pan z tym, że Ślązacy nie są odrębną narodowością, a teraz mówi Pan o ich prawie do samostanowienia?

Panie wicepremierze, z ust przedstawiciela rządu takie insynuacje są nie na miejscu. Nikt z przeciwników autonomii nie mówi o jakiejkolwiek dyskryminacji. Chcemy żeby wszyscy mieli równe prawa dlatego sprzeciwiajmy się uprzywilejowaniu jednego regionu. To Państwo chcą faworyzować Śląsk w stosunku do innych regionów. Przywilej jednego regionu jest dyskryminacją pozostałych. Czy uważa Pan, że dotychczasowe równouprawnienie regionów było cytuję za Panem "drogą III Rzeszy lub wojującego Islamu"? I proszę o odpowiedź wprost, bo na razie kluczy Pan wokół kwestii, o które pytam bez jasnych odpowiedzi na stawiane pytania.

Zapomina Pan, że RAŚ wszedł w oficjalną koalicję z mniejszością niemiecką już w 2014 roku. Nie ma żadnej wątpliwości, że hasła autonomii Śląska powstały w niemieckich gabinetach i służyły uniemożliwieniu połączenia się Śląska z Polską. Tak i teraz nie ma najmniejszych wątpliwości co do inspiracji głosicieli żądania autonomii - dziwnym trafem publikacje i niemieckie granty finansują publikacje głównych autonomistów. Sam RAŚ czy ŚRS pewnie wprost nie są finansowane, ale miliony niemieckich euro płyną na antypolską separatystyczną propagandę.

Są lepsze rozwiązania dla sprawy Śląska. Nadanie śląskiemu statusu języka regionalnego rozwiąże wiele postulatów związanych z edukacją regionalną. Dalej równa decentralizacja oraz umocnienie zadań i finansowania wszystkich regionów kraju dadzą większą władzę samorządom.

Obiecuje Pan, że autonomia nie wpłynie na sytuację Polski, ale nie jest Pan w stanie tej obietnicy dotrzymać. Wpływ tej sprawy już widzimy i temat będzie się zaogniał.

Dziękuję.

[Wincenty Nowak]

*Na mównicę wchodzi, poseł PLK, Wincenty Nowak*

Pani Marszałek!
Wysoka Izbo!

Klub poselski Partii Liberalno-Konserwatywnej proponuję poprawkę:

Art. 14.
Ustawy górnośląskie nie mogą naruszać Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Ustawy Organicznej, ustaw państwowych, ratyfikowanych umów międzynarodowych, oraz rozporządzeń, a także aktów prawnych Unii Europejskiej.

Nie może być tak, że prawo śląskie ma mieć pierwszeństwo przed prawem polskim. Poza tym myślę, że ta ustawa organiczna jest beznadziejna i jest taką konstytucją Śląska a nie ustawą, która tylko określa jakie ma prawa autonomiczne województwo Górnośląskie.
Dziękuje.

[Michał Ajna]

Głos zabiera Aleksandra Olszańska


Pani Marszałek,
Wysoka Izbo.

Poseł Nowak powinien otwarcie powiedzieć, że jest przeciwko autonomii i tym się kieruje, a nie dbałością o hierarchię źródeł prawa, bo proponowana przezeń poprawka motywowana jest właśnie tym, żeby autonomia Śląska nie była przypadkiem... autonomią.

Autonomia bowiem, to choćby według podręczników prawa administracyjnego, przyznanie organom zarządzającym określoną częścią państwa kompetencji do stanowienia przepisów prawa rangi ustawowej w szerokim zakresie spraw, bez ingerencji władz centralnych państwa.

Dziękuję

[Karol Malinowski]

Pani Marszałek,
Wysoka Izbo.

Chciałbym zaprezentować poprawki rządowe.

Art. 27.
1. Sejmik Górnośląski, zwany dalej Sejmikiem składa się z 80 radnych.

Art. 31.
1. Radni Sejmiku są przedstawicielami społeczeństwa regionalnego i nie są związani z instrukcją wyborców.
2. Nie można łączyć funkcji radnego Sejmiku Górnośląskiego z funkcją posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, członka Górnośląskiej Rady Komunikowania Masowego, Górnośląskiego Rzecznika Praw Obywatelskich, Prezesa Skarbu Górnośląskiego, radnego pozostałych szczebli samorządowych lub posła do Parlamentu Europejskiego. W przypadku wyboru do takiego organu Przewodniczący Sejmiku stwierdza wygaśnięcie mandatu posła radnego. Zakaz ten nie dotyczy łączenia funkcji radnego z funkcją członka Rządu Górnośląskiego Województwa Autonomicznego.
3. Mandatu radnego nie można również łączyć z funkcją wojewody, sędziego, prokuratora, urzędnika służby cywilnej, żołnierza pozostającego w czynnej służbie wojskowej, funkcjonariusza policji oraz z funkcją pełnioną w konstytucyjnych organach państwowych.

Art. 32.
1. Radny za swoją pracę otrzymują diety w wysokości określonej uchwałą Sejmiku .
2. Od dnia zaprzysiężenia do dnia wygaśnięcia mandatu radny nie może być zatrzymany, aresztowany, lub pociągnięty do odpowiedzialności w związku z bezpośrednim wypełnianiem swojej funkcji.

Art. 39.
1. Rząd Górnośląski, zwany dalej rządem składa się z Marszałka Województwa i właściwych ministrów resortowych.
2. W skład Rządu mogą być powoływani wicemarszałkowie województwa górnośląskiego.
3. Marszałek i wicemarszałkowie mogą pełnić także funkcję ministra rządu Górnośląskiego.

Dziękuję.

[Administrator]

Na mównicę wchodzi Paweł Liściowski
Pani marszałek!
Wysoka Izbo!

Zjednoczona Lewica bardzo słusznie zwracała uwagę na problem braku jednorodności nazewnictwa w projekcie ustawy - raz pojawiają się radni, a raz posłowie do sejmiku. Problemu tego nie załatwia jednocześnie zaproponowana przez rząd poprawka, gdzie błąd jest powielany. Jednocześnie w mojej opinii w skład sejmiku wchodzić powinni radni, jak jest to określone w dotychczasowych przepisach, a nie posłowie. Nie wiem, czemu miałaby służyć taka zmiana nazewnictwa - chyba tylko wprowadzeniu zamieszania.
Apeluję do wnioskodawców o zaproponowanie odpowiednich zmian w projekcie ustawy.
Dziękuję.

[Karol Malinowski]

Pani Marszałek,
Wysoka Izbo.
Panie Pośle Liściowski, wprowadziliśmy poprawki w tej sprawie.

Panie pośle Lewicki, rząd RP, jeżeli rząd Górnośląski będzie chciał objąć kontrolę nad górnictwem, to nie będzie robił problemów.
Tym mediatorem może być właśnie Śląski Rzecznik Praw Obywatelskich, dlatego powinna powstać taka funkcja.
Nie będziemy tolerować łamania konstytucji przez Śląskie partie polityczne, co mogę zagwarantować.

Panie pośle Nowak, wie pan, że ta poprawka jest niezgodna z konstytucją? Bowiem "Ustawa Górnośląska" to nazwa potoczna tej ustawy, a Konstytucja tak nie działa.

Dziękuję.

[Laura]

Na mównicę wraca poseł Patryk Lewicki

Pani Marszałek
Wysoka Izbo
Panie Premierze

Opieranie tak ważnej kwestii na prośbach czy zapewnieniach jest błędne, o ile jeden rząd RP mógłby przekazać górnictwo pod nadzór rządu lokalnego, to kolejny mógłby cofnąć decyzję jednym słowem. Zatem zapewnienia o braku problemów są czynione na wyrost Czy tak mają wyglądać stosunki własności dotyczące mienia państwa i województwa. Czy nie powinno być to zapisane w ustawie?. Rzecznik Praw Obywatelskich czy śląski czy ogólnopolski nie powinien zajmować się rozmowami nad kształtem rządu i relacjami pomiędzy władzą wykonawczą i ustawodawczą, czy w procesie tworzenia koalicji. Czy jeśli na przykład w województwie lubuskim marszałek będzie z głównej partii opozycyjnej biorąc pod uwagę skład sejmiku, to czy Rzecznik Praw Obywatelskich ma mediować. Rzecznik powinien pozostać rzecznikiem obywateli.Jak wspomniałem nie widzę powodu aby powoływać odrębnego rzecznika dla województwa górnośląskiego. Skąd pańska pewność co do zachowania śląskich partii politycznych, a ściślej mówiąc ich członków pełniących funkcje radnych. Pan będzie ponosił za nich odpowiedzialność?. Argumentacja jest usilną próbą zapewnienia wysokiej izby, że pomimo wielu wad w projekcie właściwie nic się nie dzieje, że nie będzie żadnych problemów, ale tego pan ani nikt na tej sali nie może być pewien.
Dziękuję.

[Wincenty Grabowski]

Adam Andruszkiewicz

Pani Marszałek!
Wysoka Izbo!

Panie wicepremierze Malinowski,

Nie odniósł się Pan jeszcze do wątpliwości z mojej poprzedniej wypowiedzi, ale chciałbym zwrócić uwagę na jeszcze jedną rzecz podniesioną przez moich kolegów z Narodowej Demokracji. Mianowicie chodzi o zgodność proponowanej ustawy z Konstytucją RP, a dokładniej z art. 2 i art. 31 Konstytucji z 2017 roku. Dla wyjaśnienia przedkładam Panu treść wystąpień moich kolegów na konferencji prasowej, w których precyzują oni wątpliwości co do zgodności ustawy z najwyższym aktem prawnym naszego kraju.

Przekazuje ministrowi wydruk z treścią konferencji ND

Dziękuję.

[Karol Malinowski]

Pani Marszałek,
Wysoka Izbo.
Panie pośle Lewicki.

Jeżeli rząd RP odda władzę nad przemysłem, a więc również górnictwem, to rząd RP nie może odzyskać kontroli nad przemysłem, chyba że sam rząd Górnośląski będzie chciał oddać władzę nad śląskim górnictwem.
Do co Rzecznika Praw Obywatelskich sądzimy, że jako autorytet pomoże w ew. mediacjach, bowiem nie można wykluczyć, że takie mediacje mogą być potrzebne.
W kwestii ew. partii separatystycznych, to nie mogę na 100% powiedzieć, że takich nie będzie, ale jeżeli takie będą i będą łamały Polską Konstytucję i Ustawę Organiczną, to będę pierwszą osobą, która będzie się domagała delegalizacji takich partii.

Dziękuję.

Panie pośle Andruszkiewicz.
Wielu konstytucjonalistów twierdzi, że ta ustawa jest zgodna z konstytucją, więc w wypadku przyjęcia tej ustawy przez Sejm możecie państwo złożyć ustawę do TK.
W kwestii koalicji RAŚ z MN, to oczywiście jest to dziwne, ale nie zauważyłem, żebyście protestowali, że Mniejszość Niemiecka współpracuje z Mniejszością Ukraińską, którego głównym klubem piłkarskim w Polsce jest Dynamo Wrocław, który na sztandarach ma "Slavie Bandera". Jakoś nie zauważyłem, żeby choćby AKS Chorzów miało w sztandarach "Heil Hitler".

Dziękuję.

[Laura]

Na mównicę wchodzi poseł Patryk Lewicki.

Pani Marszałek
Wysoka Izbo
Panie Wicepremierze.

Ewentualne przekazanie kontroli nad górnictwem musiałoby odbyć się poprzez akt wiążący, jeśli nie to rząd centralny mógłby odzyskać kontrolę w każdej chwili, skoro nie jest ona regulowana prawnie, To nie może odbywać się na zasadzie prośby. O prośbie mówił pan podczas debaty.Rzecznik nie powinien angażować się w negocjacje polityczne czy mediacje między partiami. Proszę się zdecydować, wcześniej obiecywał pan, że partie śląskie nie będą łamały konstytucji, teraz nie jest to tak kategoryczne. Co jeśli odwołają się do prawa do samostanowienia i przywołają pana opinię, że Śląsk ma prawo samostanowić. Proszę zatem powiedzieć czy podtrzymuje pan swą wcześniejszą opinię.

Dziękuję