Relacja z koronacji Michała IIKról Michał II już ukoronowany. Dziś zakonczyły się czterodniowe uroczystości z tej okazji, przewidziane przez polski ceremoniał koronacyjny. Niedziela i poniedziałek były dniami czynności poprzedzających obrzęd koronacji. Michał II Ajna został koronowany na króla Polski w dniu Bożego Narodzenia, czyli we wtorek. Na Świętego Szczepana nowy król ukazał się mieszkańcom miasta koronacyjnego – Krakowa.
Jak dokładnie wyglądały uroczystości?NiedzielaPOGRZEBTego dnia odprawiony został w katedrze wawelskiej ponowny, uroczysty pogrzeb poprzedniego władcy – Stanisława Augusta Poniatowskiego. Nowo wybrany król-elekt oddał w ten sposób hołd swojemu poprzednikowi i zgodnie ze staropolską zasadą "Osoba Pańska umiera, Korona nie umiera" symbolicznie wszedł na jego miejsce w państwie.
Na pogrzebie poza nową rodziną królewską zgromadzili się najważniejsi urzędnicy państwowi oraz rodzina Poniatowskich, w tym m. in. kasztelan poznański i były pretendent do tronu – książę Aleksander Poniatowski.
Wigilia
POST, JAŁMUŻNA, SPOWIEDŹ, PIELGRZYMKA PIESZANowy król przygotowywał się do koronacji przez post, jałmużny rozdawane ubogim, spowiedź i pielgrzymkę pieszą, której droga wiodła w Krakowie z Wawelu do kościoła św. Stanisława na Skałce. Król w otoczeniu dostojników duchownych i świeckich przeszedł pośród zgromadzonych po drodze tłumów.
Wieczorem wraz z rodziną król spożył wieczerzę wigilijną na zamku wawelskim.
Boże Narodzenie
SYMBOLICZNE OBUDZENIETego dnia odbył się obrzęd koronacji. Rano w dzień koronacji, z katedry wyruszyła procesja księży i wiernych poprzedzona śpiewającą scholą. Na pokoje królewskie mogli wejść tylko biskupi. Tam Prymas Wojciech Polak z kadzidłem i wodą święconą obudził króla i podał mu rękę. Król ubrany, przez marszałek nadworną – Elżbietę Jakubiak, w strój biskupi, sandały, rękawice i humerał udał się do Sali Senatorskiej złożyć przysięgę.
W tym czasie na Wawel przybywały oficjalne delegacje zagraniczne witane przez regenta Mikołaja i pierwszą damę Annę Liściowskich.
Regent Liściowski Książę Walii i księżna KornwaliiKsiążę Danii Joachim i księżna MariaNastępca tronu Luksemburga książę Wilhelm i księżna StefaniaKsiążę-regent Liechtensteinu Aloizy i księżna Zofia
Następca tronu Bahrajnu – książę Salman i księżna Hala
Książę sotyjski Seeiso Bereng Seeiso i księżna Mabereng Seeiso
Sułtan Kelantanu Muhammad V Faris Petra Królewna MonikaPRZYSIĘGAKoronacja rozpoczęła się od przysięgi króla. Na Sali Senatorskiej Zamku Wawelskiego zebrało się w tym celu Zgromadzenie Narodowe. Marszałek senatu Andżelika Możdżanowska odebrała przysięgę według roty:
Wstępując na tron uroczyście przysięgam, że dochowam wierności postanowieniom Konstytucji, że będę strzegł niezłomnie godności Narodu, niepodległości i bezpieczeństwa państwa, a dobro Ojczyzny oraz pomyślność obywateli będą dla mnie zawsze najwyższym nakazem. Tak mi dopomóż BógMarszałek zwróciła się następnie do obecnych posłów i senatorów z zapytaniem, czy chcą służyć królowi. Zgromadzenie odpowiedziało poprzez aklamację – czyli pełną zgodą, wołając:
"radzi, radzi, radzi!"ORSZAK CEREMONIALNYKorona Chrobrego:
Berło:
Jabłko:
Szczerbiec:
Miecz Zygmunta Starego do pasowania rycerzy:
Płaszcz królewski:
Łańcuch Orderu Orła Białego:
Insygnia królowej:
Uroczysty orszak udał się z Sali Senatorskiej do katedry. Przeszedł wysłanymi kobiercami chodnikiem zwanym mostem. Prowadził go marszałek wielki koronny Andrzej Duda z laską opuszczoną w dół, co oznacza, że król nie objął jeszcze swojej godności. Za marszałkiem szli dostojnicy Królestwa w ustalonym porządku, niosąc oznaki władzy królewskiej – insygnia koronacyjne.
Koronę sprawioną przez Władysława Łokietka, a przypisywaną Bolesławowi Chrobremu (a właściwie jej kopię) niósł na srebrnej tacy kasztelan krakowski Marcin hrabia Zamoyski, berło wojewoda małopolski Andrzej Mańkowski, jabłko wojewoda wielkopolski Piotr Florek, Szczerbiec – miecz przypisywany także Chrobremu – trzymał miecznik krakowski Antoni Liściowski. Chorąży koronny Konstanty książę Radziwiłł niósł chorągiew Królestwa zwiniętą na znak, że nowy król nie ma jeszcze pełni władzy.
Koronę wieńczącą skronie królewskie tworzy złota, ozdobna obręcz z której wyrastają heraldyczne lilie, wysadzana cennymi kamieniami. Jest to znak główny pełnej i nikomu nie podległej mocy monarszej. Berło, krótka laska ze złota, również zdobiona, oznacza władzę rozkazywania. Jabłko, złota kula zwieńczona krzyżem, symbolizuje w ręce królewskiej świat i kraj. Miecz należy do oznak monarszej władzy wojskowej i sądowniczej. Chorągiew z Orłem Białym jest najwyższym znakiem ziem Królestwa Polskiego. Za nimi szedł król prowadzony pod baldachimem trzymanym przez czterech kasztelanów - poznańskiego Aleksandra księcia Poniatowskiego, wrocławskiego Tytusa księcia Czartoryskiego, sandomierskiego Jana księcia Lubomirskiego-Lanckorońskiego i kaliskiego Jana Karwickiego.
PRZYGOTOWANIE DO KORONACJIPo wejściu do katedry król zasiadł na krześle pośrodku kościoła, naprzeciw prymasa, panowie świeccy zaś złożyli na ołtarzu insygnia.
KORONACJAPrzygotowanie do koronacjiPrymas w otoczeniu biskupa włocławskiego Wiesława Meringa i arcybiskupa krakowskiego Grzegorza Rysia dokonał pomazania króla namaszczając jego głowę świętymi olejami. Przez namaszczenie król z osoby świeckiej stał się pomazańcem pod niejednym względem podobnym biskupowi.
Prymas: Namaszczam cię na króla.
Król: Amen, Pokój Tobie.
Prymas: I z duchem Twoim. Po wygłoszeniu modlitw, oleje zostały wytarte przez biskupów kawałkami chleba. Prymas założył na królewskie barki płaszcz, a na pierś ordery Orła Białego i Odrodzenia Polski. Następnie wręczył miecz klęczącemu przed ołtarzem królowi. Władca przyjąwszy miecz przeciął nim trzykrotnie powietrze czyniąc znak krzyża. Gest ten oznacza, że król powinien być dzielnym obrońcą kraju i przyjętych przezeń zobowiązań przysięgi. Następnie monarcha podał miecz miecznikowi i klęknął przed ołtarzem.
KoronacjaPrymas oraz wspomagający go biskupi Ryś i Mering nałożyli koronę na głowę króla. Prymas wręczył mu również berło i jabłko. Był to moment szczytowy obrzędu koronacji. Rozpoczęła się Msza święta. Łączenie jej z koronacją jest cechą szczególną polskiego ceremoniału koronacyjnego. W czasie Mszy król złożył ofiarę z chleba i wina i ucałował podany mu przez arcybiskupa relikwiarz Krzyża Świętego. Homilę wygłosił abp Grzegorz Ryś.
Król na majestaciePo Mszy św. prymas wypowiadając formułę:
"Stań i dzierż odtąd to miejsce" poprowadził króla do tronu. Udzielił mu pocałunku pokoju i zaintonował hymn dziękczynny
Te Deum laudamus – Ciebie, Boże, wysławiamy. Po odśpiewaniu pieśni marszałkowie unieśli laski, wystrzeliły armaty nad Wisłą, a dzwony odezwały się w każdym kościele. Następnie król dokonał pasowania na rycerzy – swojej pierwszej czynności królewskiej. Pasowazny został m. in. szwagier regenta Piotr Zachara. Rozpoczęła się według odrębnego ceremoniału koronacja królowej.
Koronacja KrólowejKanclerz wielki koronny Adam książę Czartoryski przyszedł do Prymasa i poprosił w imieniu władcy o koronację królowej Marii. W tym czasie przystąpiła ona do ołtarza i ucałowała rękę Prymasa, po czym uczestniczyła w litanii do Wszystkich Świętych. Metropolita przywoływał kobiety ze Starego Testamentu: Sarę, Rebekę, Judytę, Esterę. Po litanii nastąpiło namaszczenie królowej, po czym została ona ukoronowana insygniami Marii Józefy. Udekorowana nimi wróciła do męża.
DALSZE UROCZYSTOŚCI KORONACYJNEWyjście z katedryObrzęd koronacyjny w katedrze dobiegł końca. W dalszym ciągu trwały jednak uroczystości towarzyszące koronacji. Przy wyjściu z kościoła sformował się uroczysty orszak, który prowadził, jak poprzednio, marszałek wielki Andrzej Duda trzymający laskę podniesioną już do góry. Chorągiew Królestwa niesiona przez chorążego była rozwinięta. Oznaczało to, że król poprzez akt koronacji zyskał pełnię władzy. Wśród poddanych oglądających uroczystości koronacyjne podskarbi Robert Gwiazdowski rozrzucał złote i srebrne monety wybite z okazji koronacji. Korona używana do koronacji schowana została do Skarbca koronnego.
UcztaPo zakończeniu obrzędu zorganizowana została uczta koronacyjna, którą król wydał na zamku dla gości przybyłych na koronację. Podczas uczty król zasiadał pod baldachimem przy osobnym stole, podczas gdy jego goście ucztowali przy stołach rozstawionych w sali głównej i sąsiednich komnatach. Uczta koronacyjna miała być pomyślnym znakiem dla panowania, które powinno opływać we wszelkie dostatki.
Świętego SzczepanaHołdOstatnim dniem uroczystości koronacyjnych było wspomnienie Świętego Szczepana. Król przyjechał konno na rynek główny miasta w otoczeniu możnych i dostojnych gości. Ukazał się tam na podwyższeniu w płaszczu i koronie oraz przyjął hołd władz miasta z prezydentem Jackiem Majchrowskim na czele. Pokazanie się poddanym to dawny i konieczny do zachowania obyczaj. Niektórym spośród nich król udzielił honorowego odznaczenia.
ZabawyUroczystościom koronacyjnym towarzyszą teraz zabawy mieszkańców miasta i przybyłych na koronację gości. Festyny, koncerty, ognie sztuczne mogą trwać jeszcze długo po zakończeniu właściwych uroczystości.