Przechodzimy do debaty nad poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy o sporcie. Proszę o zabranie głosu przedstawicielkę wnioskodawców, panią posłankę Barbarę Balicką.
Ustawa
z dnia ... 2038 r.
o zmianie ustawy o sporcie
Art. 1. W ustawa z dnia 25 czerwca 2010 ra o sporcie wprowadza się następujące zmiany:
1) po art. 16 dodaje się art. 16a i 16b w brzmieniu:
„Art. 16a 1. Minister właściwy do spraw kultury fizyczne powierza Instytutowi Sportu - Państwowemu Instytutowi Badawczemu wykonywanie nadzoru, w zakresie przemocy i dyskryminacji w sporcie, o której mowa w rozdziale 7a, nad działalnością polskich związków sportowych, związków sportowych, lig zawodowych, klubów sportowych, uczniowskich klubów sportowych oraz innych podmiotów działających w obszarze kultury fizycznej i sportu.
2. W ramach działań określonych w ust. 1 dyrektor Instytutu Sportu Państwowego Instytutu Badawczego powołuje Rzecznika Ochrony Bezpieczeństwa Sportu przy Instytucie Sportu- Państwowym Instytucie Badawczym, zwanego dalej „ROBS”.
3. Do zadań ROBS należy w szczególności:
1) inicjowanie postępowania, o którym mowa w art. 40f i wykonywanie czynności oskarżyciela przed Trybunałem;
2) opracowywanie standardów i wytycznych dotyczących postępowania w zakresie przeciwdziałania przemocy i dyskryminacji w sporcie oraz ich publikowane na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej Instytutu Sportu Państwowego Instytutu Badawczego;
3) weryfikowane standardów i wytycznych dotyczących postępowania w zakresie przeciwdziałania przemocy i dyskryminacji w sporcie nie rzadziej niż raz na 3 lata;
4) prowadzenie prewencji w zakresie wszelkich czynów noszących znamiona przemocy w sporcie, w tym prowadzenie kampanii informacyjnych, edukacyjnych oraz innych działań mających na celu podnoszenie świadomości w społeczeństwie na temat przemocy i dyskryminacji w sporcie;
5) dokonywanie analizy oraz monitorowanie informacji na temat czynów noszących znamiona przemocy lub dyskryminacji w sporcie, w tym sporządzanie i przedłożenie raportu ministrowi właściwemu do spraw kultury fizycznej nie później niż do 30 czerwca za rok poprzedni oraz publikowanie raportu na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej Instytutu Sportu - Państwowego Instytutu Badawczego;
6) prowadzenie konsultacji z władzami publicznymi, organizacjami o charakterze społecznym i innymi osobami zajmującymi się przemocą lub dyskryminacją w sporcie;
7) opiniowanie projektów aktów prawnych, których przedmiot dotyczy spraw związanych z bezpieczeństwem w sporcie;
8) kierowanie do właściwych organów wniosków o podjęcie inicjatywy ustawodawczej albo o wydanie lub zmianę innych aktów prawnych, których przedmiot dotyczy spraw bezpieczeństwa w sporcie;
9) współpraca lub współdziałanie z władzami publicznymi, organizacjami pozarządowymi, społecznymi i zawodowymi, stowarzyszeniami, ruchami obywatelskimi, zrzeszeniami, fundacjami oraz z zagranicznymi i międzynarodowymi organami i organizacjami działającymi na rzecz przeciwdziałania przemocy lub dyskryminacji w sporcie;
10) organizowanie lub prowadzenie działalności edukacyjnej i informacyjnej, na rzecz ochrony przed przemocą lub dyskryminacją w sporcie, w tym inicjowanie i organizowanie szkoleń, debat, wydawanie periodyków;
11) tworzenie programów i podejmowanie inicjatyw w ramach wydarzeń sportowych w celu promowania bezpiecznego sportu;
12) wspieranie osób pokrzywdzonych w postępowaniach prowadzonych przed organami państwa, a także uczestniczenie w postępowaniach karnych na prawach przedstawiciela społecznego.
4. Szkolenia na temat zapobiegania przemocy i dyskryminacji w sporcie, o których mowa w ust. 3 pkt 10 ROBS przeprowadza co najmniej raz na dwa lata dla:
1) organów statutowych, delegatów oraz członków polskich związków sportowych;
2) organów statutowych lig zawodowych oraz osób zatrudnionych w ligach zawodowych;
3) osób zatrudnionych w polskich związkach sportowych lub związkach sportowych;
4) osób zatrudnionych w klubach sportowych, uczniowskich klubach sportowych lub innych podmiotach działających w obszarze kultury fizycznej i sportu;
5) opiekunów prawnych nieletnich uczestników sportu dzieci i młodzieży należących do klubów sportowych, uczniowskich klubów sportowych lub innych podmiotów działających w obszarze kultury fizycznej i sportu;
6) zawodników należących do klubów sportowych, uczniowskich klubów sportowych lub innych podmiotów działających w obszarze kultury fizycznej i sportu.
5. Poza działaniami określonymi w ust. 3 ROBS wykonuje uprawnienia kontrolne i nadzorcze w zakresie przeciwdziałania przemocy i dyskryminacji w sporcie w imieniu i na rzecz ministra właściwego do spraw kultury fizycznej wobec polskich związków sportowych, związków sportowych, lig zawodowych, klubów sportowych, uczniowskich klubów sportowych oraz innych podmiotów działających w obszarze kultury fizycznej i sportu.
6. Do wymienionych zadań należy w szczególności:
1) przeprowadzanie czynności kontrolnych w sprawie przemocy lub dyskryminacji w sporcie w miejscach, gdzie odbywają się zajęcia sportowe lub zawody sportowe prowadzone przez polskie związki sportowe, związki sportowe, ligi zawodowe, kluby sportowe, uczniowskie kluby sportowe oraz inne podmioty działające w obszarze kultury fizycznej i sportu po uprzednim poinformowaniu o planowanej kontroli — nie później niż na 7 dni przed dniem rozpoczęcia kontroli;
2) żądanie udzielenia ustnych lub pisemnych informacji i wyjaśnień oraz przedstawienia dokumentów dotyczących działań podjętych przez polskie związki sportowe, związki sportowe, ligi zawodowe, kluby sportowe, uczniowskie kluby sportowe oraz inne podmioty działające w obszarze kultury fizycznej i sportu lub osoby zatrudnione przez te podmioty w sprawie mogącej mieć znamiona przemocy lub dyskryminacji w sporcie;
3) zobowiązanie do udzielania ustnych i pisemnych informacji przez osoby reprezentujące organy statutowe polskich związków sportowych związki sportowe, ligi zawodowe, kluby sportowe, uczniowskie kluby sportowe oraz inne podmioty działające w obszarze kultury fizycznej i sportu lub osoby zatrudnione
przez te podmioty oraz wszelkie inne osoby mogące mieć wiedzę o sprawach mogących wypełniać znamiona przemocy lub dyskryminacji w sporcie;
4) weryfikowanie i wydawania zaleceń do wprowadzania zmian do standardów ochrony i bezpieczeństwa uczestników sportu, polityk, regulaminów, zasad i regulacji obejmujących przeciwdziałanie przemocy i dyskryminacji w sporcie w polskich związkach sportowych, związkach sportowych, ligach zawodowych, klubach sportowych, uczniowskich klubach sportowych oraz innych podmiotach działających w obszarze kultury fizycznej i sportu;
5) udziału w posiedzeniach zarządów polskich związków sportowych, zarządów związków sportowych, zarządów lig zawodowych w celu omówienia i wysłuchania spraw w zakresie przemocy i dyskryminacji w sporcie;
6) przeprowadzanie anonimowych ankiet dotyczących przemocy i dyskryminacji w sporcie wśród uczestników zajęć sportowych, zawodów sportowych, zawodników, uczestników sportu, trenerów, instruktorów, sędziów sportowych, innych osób zatrudnionych w podmiotach działających w obszarze kultury fizycznej i sportu, opiekunów prawnych nieletnich uczestników sportu.
7) ROBS działa osobiście lub poprzez swoich pełnomocników posiadających uprawnienia adwokata lub radcy prawnego.
Art. 16b. 1. Kadencja Rzecznika Ochrony Bezpieczeństwa Sportu trwa 5 lat i rozpoczyna się z dniem jego powołania.
2. Ta sama osoba może pełnić funkcję tylko dwie kolejne kadencje.
3. Kadencja Rzecznika Ochrony Bezpieczeństwa Sportu wygasa w przypadku jego śmierci bądź odwołania.
4. Dyrektor Instytutu Sportu - Państwowego Instytutu Badawczego odwołuje Rzecznika Ochrony Bezpieczeństwa Sportu przed upływem kadencji, z urzędu lub na wniosek ministra właściwego do spraw kultury fizycznej, w przypadku:
1) złożenia rezygnacji;
2) utraty obywatelstwa polskiego;
3) trwałej niezdolności do pełnienia obowiązków ze względu na stan zdrowia stwierdzonej orzeczeniem lekarskim;
4) prawomocnego skazania za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
5) rażącego naruszenia przepisów obowiązującego prawa w związku z pełnieniem funkcji Rzecznika.
5. Na stanowisko Rzecznika Ochrony Bezpieczeństwa Sportu może być powołana osoba, która:
1) jest obywatelem polskim;
2) posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
3) korzysta z pełni praw publicznych;
4) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo ani umyślne przestępstwo skarbowe;
5) posiada wykształcenie wyższe prawnicze;
6) cieszy się nieposzlakowaną opinią i daje rękojmię prawidłowego wykonywania powierzonych zadań;
7) wyróżnia się wiedzą w zakresie kultury fizycznej i regulacji prawnych w obszarze sportu oraz posiada co najmniej pięcioletnie doświadczenie w zakresie działalności uczniowskich klubów sportowych lub klubów sportowych lub lig zawodowych lub związków sportowych lub polskich związków sportowych lub reprezentowania ich interesów lub tworzenia lub stosowania prawa związanego z kulturą fizyczną i sportem.
6. Osoba powołana na stanowisko ROBS nie może:
1) pełnić funkcji lub być pracownikiem czy współpracownikiem w klubie sportowym lub uczniowskim klubie sportowych lub lidze zawodowej lub związku sportowym lub polskim związku sportowym;
2) należeć do partii politycznej;
3) wykonywać innych czynności, które pozostają w sprzeczności z jego obowiązkami;
4) prowadzić działalności publicznej niedającej się pogodzić z obowiązkami i godnością jego urzędu.
2) po art. 40 dodaje się rozdział 7a w brzmieniu:
„Rozdział 7a
Ochrona praw i interesów zawodników oraz przeciwdziałanie przemocy i dyskryminacji w sporcie
Art. 40a. 1. Każdy podmiot, osoba fizyczna i prawna realizująca zadania zlecone lub prowadząca działalność statutową związaną ze sportem, a w szczególności z udziałem osób małoletnich zobowiązana mają obowiązek sprawowania pieczy nad osobą małoletnią w rozumieniu ustawy Kodeks cywilny w trakcie jej przebywania pod ich opieką.
2. Obowiązek ten obejmuje przede wszystkim troskę o bezpieczeństwo osoby małoletniej, w tym bezpieczeństwo przed wszelkimi rodzajami przemocy, oraz o fizyczny i intelektualny rozwój osoby małoletniej.
3. W przedmiotowym zakresie kluby sportowe, uczniowskie kluby sportowe, ligi zawodowe, związki sportowe, polskie związki sportowe, inne podmioty działające w obszarze kultury fizycznej i sportu oraz inne osoby fizyczne lub prawne działające w obszarze kultury fizycznej i sportu współpracują ściśle z prawnymi opiekunami osoby małoletniej.
Art. 40b. 1. Przed nawiązaniem stosunku pracy lub przed dopuszczeniem danej osoby do działalności związanej ze sportem podmiot, osoba fizyczna i prawna realizująca zadania zlecone lub prowadząca działalność statutową związaną ze sportem są obowiązani do uzyskania informacji, czy dane tej osoby są zamieszczone w Rejestrze z dostępem ograniczonym lub w Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze.
2. Do pracy lub innej działalności związanej ze sportem dopuszczona może być osoba, która nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo określone w rozdziale XIX, XXIII, z wyjątkiem art. 192 i art. 193, rozdziale XXV i XXVI ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny.
Art. 40c. 1. Polski związek sportowych, związki sportowe, lig zawodowe, klub sportowych, uczniowskie kluby sportowe oraz inne podmioty działające w obszarze kultury fizycznej i sportu obowiązane są:
1) opracować standardy ochrony i bezpieczeństwa uczestników sportu na podstawie wytycznych i zaleceń wydanych przez ROBS;
2) wyznaczyć osoby w strukturze każdego podmiotu działającego w obszarze kultury fizycznej i sportu do wykonywania obowiązków związanych z realizacją zadań w zakresie przeciwdziałania przemocy i dyskryminacji w sporcie, w tym prowadzenia rejestrów, sporządzania cyklicznych raportów kierowanych do ROBS oraz bieżącej współpracy z ROBS;
3) realizować zalecenia ROBS;
4) propagować wiedzę wśród organów statutowych, delegatów, członków, osób zatrudnionych w podmiotach działających w obszarze kultury fizycznej i sportu, uczestników sportu oraz opiekunów osób nieletnich uczestników sportu na temat przeciwdziałania przemocy i dyskryminacji w sporcie, wynikającą z zaleceń ROBS oraz szkoleń organizowanych lub prowadzonych przez ROBS;
5) udostępnić każdej osobie zatrudnionej w podmiotach działających w obszarze kultury fizycznej i sportu, każdemu uczestnikowi sportu, członkom organom statutowym, delegatom, członkom oraz opiekunom prawnym osób nieletnich uczestników sportu standardy ochrony i bezpieczeństwa uczestników sportu w każdym podmiocie działającym w obszarze kultury fizycznej i sportu.
Art. 40d. 1. Polskie związki sportowe, związki sportowe, ligi zawodowe, kluby sportowe, uczniowskie kluby sportowe przedstawia ROBS raport dotyczący występowania czynów noszących znamiona przemocy i dyskryminacji w sporcie za rok poprzedni do dnia 31 marca każdego roku.
2. W przypadku nie przedstawienia raportu, o którym mowa w ust. 1 polskie związki sportowe, związki sportowe, ligi zawodowe, kluby sportowe, uczniowskie kluby sportowe mogą zostać ukarane na podstawie decyzji administracyjnej wydanej przez ministra właściwego do spraw kultury fizycznej karą administracyjną w wysokości od 10 % do 20% środków otrzymanych przez podmiot w poprzednim roku kalendarzowym.
3. Tej samej karze podlegają polskie związki sportowe, związki sportowe, ligi zawodowe, kluby sportowe, uczniowskie kluby sportowe, który nie wdrażają lub nie wprowadzają zmian do wewnętrznych polityk, regulaminów i regulacji dotyczących przeciwdziałania przemocy i dyskryminacji w sporcie, zgodnie z wytycznymi i zaleceniami ROBS.
Art. 40e. 1.Przemoc lub dyskryminacja w sporcie oznacza każdą sytuację, w której:
1) ze względu na pochodzenie, płeć, sytuację rodzinną, ciążę, wygląd fizyczny, sytuację ekonomiczną, nazwisko, miejsce zamieszkania lub stan zdrowia, utratę samodzielności, niepełnosprawność, cechy genetyczne, obyczaje, orientację seksualną, tożsamość płciową, wiek, poglądy polityczne,
2) działalność związkową, przynależność lub brak przynależności, rzeczywistej lub domniemanej, do określonej grupy etnicznej, narodu, domniemanej rasy lub religii,
3) niegodne traktowanie, poniżanie, ubliżanie, ośmieszanie, upokarzanie osoba jest traktowana gorzej niż jest, była lub będzie traktowana inna osoba w porównywalnej sytuacji w sposób powszechnie przyjęty i akceptowalny;
4) intencjonalne działanie lub zaniechanie jednej osoby wobec drugiej, które wykorzystując przewagę sił narusza prawa i dobra osobiste jednostki, powodując cierpienia i szkody;
5) występują zdarzenia lub działania, w tym również nakłanianie, podżeganie lub pomocnictwo, osób związane z aspektami seksualności, naruszenia godności i sfery intymnej, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności, cielesności lub wywołanie atmosfery zastraszenia, wrogości, poniżenia, upokorzenia lub obrazy.
Art. 40f. 1. Każda osoba fizyczna i prawna realizująca zadania zlecone lub prowadząca działalność statutową związaną ze sportem, a w szczególności z udziałem osób małoletnich zobowiązana jest utworzyć standardy ochrony i bezpieczeństwa uczestników sportu w oparciu o wytyczne i zalecenia publikowane na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej Instytutu Sportu Państwowego Badawczego przez ROBS, a następnie wdrożyć i stosować politykę ochrony bezpieczeństwa w sporcie w ramach własnych struktur organizacyjnych i na jej postawie obowiązana jest do prowadzenia wszelkich możliwych działań mających na celu przeciwdziałanie przemocy i dyskryminacji w sporcie.
2. Działania noszące znamiona przemocy lub dyskryminacji w sporcie są zabronione i winny być zgłaszane:
1) właściwemu organowi - rzecznikowi dyscyplinarnemu lub zarządowi polskiego związku sportowego lub zarządowi związku sportowemu lub zarządowi ligi zawodowej odpowiedniej dyscypliny sportowej. Wskazane organy są obowiązane do powiadomienia w terminie 30 dni od daty wpływu zgłoszenia ROBS w formie pisemnej. Zgłoszenie winno zawierać pełną korespondencję, która wpłynęła w sprawie właściwych organów wraz z informacją o podjęciu bądź też przesłankach niepodejmowania postępowania wyjaśniającego;
2) bezpośrednio ROBS w przypadku, gdy sprawa dotyczy dyscypliny sportu, w której brak jest właściwego polskiego związku sportowego.
2. W przypadku niepodjęcia postępowania bądź przewlekłości postępowania w przedmiocie odpowiedzialności za czyn przemocy w sporcie przez właściwy organ, czyny noszące znamiona przemocy lub dyskryminacji w sporcie winny być zgłaszane bezpośrednio do ROBS.
3. Zawiadomienie do ROBS może złożyć każdy kto posiadł jakąkolwiek informację czy uzasadnione podejrzenie w przedmiocie wystąpienia przemocy lub dyskryminacji w sporcie, a w szczególności osoba pokrzywdzona.
4. W przypadku braku wszczęcia postępowania wyjaśniającego przez właściwy organ, braku właściwego polskiego związku sportowego lub wobec opóźnienia w podjęciu postępowania wyjaśniającego przez właściwe organy o ponad 30 dni, ROBS na wniosek lub z własnej inicjatywy wszczyna postępowanie wyjaśniające w przedmiocie odpowiedzialności w zakresie przemocy lub dyskryminacji w sporcie.
Art. 40g.1. Postępowanie wyjaśniające w przedmiocie odpowiedzialności za czyn przemocy w sporcie obejmuje: 1) czynności sprawdzające;
2) czynności wyjaśniające;
3) postępowanie przed Trybunałem.
2. Celem czynności sprawdzających jest zbadanie okoliczności koniecznych do ustalenia, czy istnieją podstawy do wszczęcia postępowania wyjaśniającego. W trakcie czynności sprawdzających nie przeprowadza się dowodu z opinii biegłego ani czynności wymagających spisania protokołu, z wyjątkiem przesłuchania w charakterze świadka osoby składającej skargę. Osoba pokrzywdzona winna zostać przesłuchana na okoliczności ujęte w skardze, jeżeli pozwala na to stan zdrowa. W ramach czynności sprawdzających ustalane jest czy i w jakim zakresie czyn przemocy lub dyskryminacji w sporcie został zbadany i czy zostały podjęte stosowne działania dyscyplinarne we właściwym polskim związku sportowym lub związku sportowym, lub lidze zawodowej.
3. Celem czynności wyjaśniających jest ustalenie, czy został popełniony czyn mogący stanowić czyn przemocy lub dyskryminacji w sporcie, wyjaśnienie okoliczności sprawy, a w przypadku stwierdzenia jego znamion - ustalenie osoby obwinionej oraz zebranie, zabezpieczenie i w niezbędnym zakresie utrwalenie dowodów dla postępowania przed Trybunałem.
4. W toku czynności wyjaśniających ROBS może wydać postanowienie o odsunięciu od wszelkich czynności osoby obwinionej o stosowanie przemocy lub dyskryminacji w sporcie do czasu zakończenia postępowania wyjaśniającego jako środek zabezpieczający. Postanowienie doręcza się stronom. Jeżeli brak jest właściwego polskiego związku sportowego, ROBS kieruje wniosek do Trybunału o wydanie postanowienia o odsunięciu od wszelkich czynności osoby obwinionej o stosowanie przemocy w sporcie do czasu zakończenia postępowania wyjaśniającego jako środek zabezpieczający.
5. Celem postępowania przed Trybunałem jest pociągnięcie do odpowiedzialności sprawcy czynu przemocy lub dyskryminacji w sporcie oraz ujawnienie wszystkich istotnych okoliczności związanych ze stosowaniem przemocy w sporcie, a także zapobieganie przemocy i dyskryminacji w sporcie oraz umacnianie poszanowania prawa i zasad współżycia społecznego zgodnie z regulacjami przyjętymi w Regulaminie Trybunału Arbitrażowego przy Polskim Komitecie Olimpijskim.
Art. 40h.1. Stronami postępowania w przedmiocie odpowiedzialności za przemoc w sporcie są pokrzywdzony, osoba obwiniona oraz właściwy polski związek sportowy, związek sportowy, liga zawodowa, klub sportowy, uczniowski klub sportowy bądź inna jednostka organizacyjna organizująca lub prowadząca działalność związaną ze sportem w ramach której uzyskano podejrzenie o występowaniu przemocy lub dyskryminacji w sporcie.
2. W postępowaniu przed Trybunałem stroną jest również ROBS bądź jego pełnomocnik.
Art. 40i. 1. Pokrzywdzonym jest osoba fizyczna, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez czyn przemocy lub dyskryminacji w sporcie.
2. Pokrzywdzony może ustanowić nie więcej niż dwóch pełnomocników.
3. W przypadku śmierci pokrzywdzonego jego prawa w postępowaniu w przedmiocie czynu przemocy lub dyskryminacji w sporcie może wykonywać małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu.
Art. 40j. 1. Obwinionym jest osoba, wobec której w toku postępowania wyjaśniającego ROBS wydał postanowienie o przedstawieniu zarzutu lub przeciwko któremu skierował do Trybunału wniosek o ukaranie.
2. Osoba obwiniona może ustanowić nie więcej niż dwóch obrońców.
3.Jeżeli zespół orzekających arbitrów Trybunału prowadzący postępowanie uzna za niezbędne ustanowienie obrońcy ze względu na okoliczności utrudniające obronę, Trybunał ustanawia dla osoby obwinionej obrońcę z urzędu spośród adwokatów lub radców prawnych. Koszty obrońcy ponosi wówczas właściwy polski związek sportowy, związek sportowy, liga zawodowa, klub sportowy, uczniowski klub sportowy, a w przypadku jego braku właściwy rzeczowo podmiot działających w obszarze kultury fizycznej i sportu lub jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 40h ust. 1.
Art. 40k. 1. Nie można pociągnąć do odpowiedzialności za czyn przemocy lub dyskryminacji w sporcie osoby obwinionej, dopóki popełnienie przewinienia zawodowego nie zostało udowodnione i stwierdzone prawomocnym orzeczeniem wydanym po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego.
2. Wszelkie wątpliwości, których w postępowaniu w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej nie da się usunąć, należy tłumaczyć na korzyść osoby obwinionej.
3. Organy prowadzące postępowanie w przedmiocie czynu przemocy lub dyskryminacji w sporcie kształtują swoje przekonanie na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów, ocenianych swobodnie, z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego.
Art. 40l. W toku postępowania wyjaśniającego ROBS winien dążyć do szczegółowego wyjaśnienia sprawy. W tym celu może przesłuchiwać pokrzywdzonego oraz świadków, powoływać i przesłuchiwać biegłych bądź ekspertów, jak również przeprowadzać inne dowody. W przypadkach niecierpiących zwłoki, w szczególności wtedy, gdy mogłoby to spowodować zatarcie śladów lub dowodów przewinienia zawodowego, ROBS może przesłuchać sprawcę czynu przemocy lub dyskryminacji w sporcie w charakterze osoby obwinionej, przed wydaniem postanowienia o przedstawieniu zarzutów, jeżeli zachodzą warunki do sporządzenia takiego postanowienia.
1. Postępowania w przedmiocie czynu przemocy lub dyskryminacji w sporcie nie wszczyna się, a wszczęte umarza, jeżeli:
1) czynu nie popełniono albo brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie jego popełnienia;
2) osoba obwiniona zmarła;
3) nastąpiło ustanie karalności;
4) postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności za czyn przemocy lub dyskryminacji w sporcie co do tego samego czynu tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone albo wcześniej wszczęte toczy się;
2. W przypadku śmierci osoby obwinionej przed ukończeniem rozpoczętego postępowania przed Trybunałem toczy się ono nadal, jeżeli w terminie 6 miesięcy od dnia jej zgonu zażąda tego jej małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek lub osoba pozostająca we wspólnym pożyciu. W takim przypadku Trybunał może wydać tylko orzeczenie uniewinniające albo w przypadku braku przesłanek dla wydania tego rodzaju orzeczenia — stwierdzić winę i umorzyć postępowanie.
Art. 40m.1.Jeżeli w postępowaniu w sprawie czynu przemocy lub dyskryminacji w sporcie świadek, biegły lub specjalista bez usprawiedliwienia nie stawił się na wezwanie Rzecznika Ochrony Bezpieczeństwa Sportu lub na rozprawę przed Trybunałem albo bezpodstawnie odmawia zeznań, Rzecznika Ochrony Bezpieczeństwa Sportu lub Sekretarz Trybunału może zwrócić się do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby wezwanej o:
1) nałożenie kary pieniężnej za nieusprawiedliwione niestawiennictwo albo za odmowę zeznań;
2) przymusowe sprowadzenie świadka, biegłego lub specjalisty.
2. Świadek, biegły lub specjalista _nie podlega karze, o której mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli nie był uprzedzony o skutkach niestawiennictwa albo odmowy złożenia zeznań.
3. Jeżeli świadek, biegły lub specjalista nie może stawić się z powodu przeszkody zbyt trudnej do usunięcia, sąd dyscyplinarny zleca jego przesłuchanie arbitrowi Trybunału wyznaczonemu ze swego składu lub w trybie teleinformatycznym za pomocą urządzeń służących do porozumiewania się na odległość. Strony mają prawo brać udział w tej czynności.
Art. 40n. Jeżeli zebrany w postępowaniu wyjaśniającym materiał dowodowy wskazuje na fakt popełnienia czynu przemocy lub dyskryminacji w sporcie, ROBS wydaje postanowienie o przedstawieniu zarzutów.
Art. 40o. 1. Jeżeli czynności wyjaśniające nie dostarczyły podstaw do sporządzenia wniosku o ukaranie, ROBS wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania bez konieczności uprzedniego zaznajomienia osoby obwinionej z materiałami postępowania wyjaśniającego i bez postanowienia o zamknięciu postępowania.
2. W postanowieniu o umorzeniu postępowania wskazuje się przyczyny umorzenia.
3. Jeżeli umorzenie następuje po wydaniu postanowienia o przedstawieniu zarzutów, postanowienie o umorzeniu zawiera także imię i nazwisko osoby obwinionej oraz określenie zarzucanego jej czynu.
Art. 40p. 1. Jeżeli istnieją podstawy do sporządzenia wniosku o ukaranie, ROBS zawiadamia osobę obwinioną lub jej obrońców o terminie końcowego zaznajomienia z materiałami postępowania wyjaśniającego wraz z pouczeniem o możliwości uprzedniego przejrzenia akt.
2. W terminie 14 dni od dnia zaznajomienia osoby obwinionej z materiałami postępowania wyjaśniającego może ona składać wnioski o uzupełnienie postępowania.
3. Termin zaznajomienia osoby obwinionej z materiałami postępowania wyjaśniającego powinien być tak wyznaczony, aby od doręczenia zawiadomienia o nim osobie obwinionej i jej obrońcom upłynęło co najmniej 14 dni.
4. Nieusprawiedliwione niestawiennictwo osoby obwinionej lub jej obrońcy nie wstrzymuje dalszego postępowania.
5. Jeżeli nie zachodzi potrzeba uzupełnienia postępowania wyjaśniającego, ROBS wydaje postanowienie o jego zamknięciu.
6. ROBS w terminie 14 dni od dnia wydania postanowienia o zamknięciu postępowania wyjaśniającego, składa do Trybunału wniosek o ukaranie.”,
3) w art. 45a ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3.Trybunał rozstrzyga także spory wynikające z:
1) zaskarżenia ostatecznych decyzji dyscyplinarnych polskich związków sportowych, związków sportowych, lig zawodowych;
2) z naruszeń związanych z ochroną praw i interesów zawodników, uczniów oraz osób fizycznych uczestniczących w sporcie w ramach przepisów rozdziału 7a.", 4) po art. 45b dodaje się art. 45ba w brzmieniu:
„Art. 45ba. 1. Karami za przewinienie przemocy i dyskryminacji w sporcie mogą być w szczególności:
1) kary dyscyplinarne określone w art. 45b ust. 5 pkt 1-5 oraz pkt 7 i 8;
2) zakaz pełnienia funkcji delegata na walne zebranie polskiego związku sportowego, związku sportowego na okres od 1 roku do 5 lat;
3) zakaz wykonywania pracy lub usług na rzecz ministra właściwego do spraw kultury fizycznej oraz ministra właściwego do spraw edukacji na okres od 1 roku do 5 lat;
4) zakaz pełnienia funkcji w organach osób prawnych, prokurenta lub pełnomocnika świadczących usługi, dostawy lub roboty budowlane w sporcie na okres od 3 roku do 8 lat;
5) zakaz pełnienia funkcji w organach polskich związków sportowych lub związkach sportowych lub ligach zawodowych lub klubów sportowych lub uczniowskich klubów sportowych na okres od 1 roku do 5 lat;
6) zakaz wykonywania uprawnień sędziego, pełnomocnika, członka sztabu szkoleniowego, działacza sportowego, menadżera sportowego, pracownika technicznego, administracyjnego, współpracownika bez względu na formę łączącej strony czynności prawnej na okres od 1 roku do 6 lat;
7) zawieszenie prawa wykonywania zawodu instruktora sportu lub trenera, o których mowa w art. 41, zawieszenie prawa do powoływania zawodnika do kadr narodowych i olimpijskich lub paraolimpijskich, zakaz wykonywania nadanych uprawnień jako sędziego, delegata, pracownika technicznego na okres od 1 roku do 5 lat;
8) pozbawienie prawa wykonywania zawodu instruktora sportu lub trenera o których mowa w art. 41, pozbawienie prawa do powoływania jako zawodnika do kadr narodowych i olimpijskich lub paraolimpijskich.”.
Art. 2. Dyrektor Państwowego Instytutu Sportu powoła Rzecznika Ochrony Bezpieczeństwa Sportu w terminie 30 dni od dnia ogłoszenia niniejszej ustawy.
Art. 3. Polski związek sportowych, związki sportowe, ligi zawodowe kluby sportowe, uczniowskie kluby sportowe oraz inne podmioty działające w obszarze kultury fizycznej i sportu obowiązane są wdrożyć standardy ochrony i bezpieczeństwa uczestników sportu , o której mowa w art. 40c ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą w terminie 2 miesięcy po opublikowaniu przez Rzecznika Ochrony Bezpieczeństwa Sportu na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej Instytutu Sportu — Państwowego Instytutu Badawczego wytycznych w zakresie przeciwdziałania przemocy i dyskryminacji w sporcie.
Art. 4. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
Uzasadnienie
Sprawozdawca: Barbara Balicka
Pani Marszałek,
Wysoka Izbo,
Projekt ustawy o zmianie ustawy o sporcie ma na celu ustanowienie jasnych ram prawnych w zakresie zapobiegania zjawisku przemocy, dyskryminacji w obszarze kultury fizycznej i sportu oraz jego zwalczania. Sport i kultura fizyczna odgrywają ogromnie pozytywną rolę w społeczeństwie i poprawiają dobrostan fizyczny, psychiczny, emocjonalny i społeczny. Ale bywają tez niestety obszarem, w którym z uwagi na jego specyfikę dochodzi do przemocy i dyskryminacji.
Przemoc i dyskryminacja w sporcie definiowane jako wszelkie naruszenia praw i godności uczestników sportu zorganizowanego są zjawiskiem powszechnym. Może dochodzić do nich zarówno w relacjach zależności, podległości czy między zawodnikami, w sytuacjach presji wynikającej z konkurencji czy ambicji, konieczności kontaktu fizycznego, wspólnego przebywania na obozach, wspólnych przejazdów czy korzystania ze wspólnych przestrzeni w szatniach i i prysznicach. Przybierać mogą one różne formy od jawnej przemocy fizycznej (bicie, duszenie, popychanie), poprzez przemoc psychiczną i emocjonalną, a także ekonomiczną oraz seksualną (słowne lub fizyczne molestowanie seksualne, napaść, gwałt) po różne formy mniej lub bardziej jawnej dyskryminacji, a także dyskredytacji. Różnorodne formy przemocy mogą mieć postać werbalną i niewerbalną, kontaktową i nie kontaktową, internetową i fizyczną. Naukowcy od wczesnych lat 2000 dostarczają dowody na występowanie przemocy i dyskryminacji w obszarze sportu i kultury fizycznej, zarówno wobec amatorów sportu, sportowców zawodowych, jak i sportowców elitarnych.
W dotychczasowym stanie prawnym w Polsce nie występuje regulacja dotycząca tego zjawiska ani nawet jego definicja. Obecnie przepisy powszechnie obowiązujące z obszaru prawa sportowego, a w szczególności ustawa z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie nie przewidują norm prawnych związanych z występowaniem przedmiotowej przemocy, która może nosić również znamiona czynów zabronionych w ramach Kodeksu Karnego z kategorii przestępstw takich jak: (1) przeciwko wolności sumienia i wyznania czy (2) wolności seksualnej i obyczajowości, (3) rodzinie i opiece czy wreszcie z zakresu (4) przestępstw przeciwko czci i nietykalności osobistej. Polska nie wprowadziła także w zasadzie żadnych szczegółowych regulacji chroniących prawa i dobrostan dzieci uprawiających sport zorganizowany. Z nielicznymi wyjątkami polskie związki sportowe nie wprowadziły żadnych regulacji, nie istnieją też żadne procedury, zasady postepowań na wypadek wystąpienia naruszeń.
Wprowadzenie projektowanych przepisów ma zatem na celu zapewnienie skutecznego zapobiegania przemocy i dyskryminacji w sporcie, ułatwienie prowadzenia postępowań w tym zakresie, ujawnienie okoliczności sprzyjających popełnianiu przewinień, a także zapobieganie im, wreszcie lepszą identyfikację, ochronę i wsparcie ofiar przemocy w sporcie oraz umacnianie poszanowania prawa i zasad współżycia społecznego wedle regulacji przyjętych i obowiązujących w Regulaminie Trybunału Arbitrażowego przy Polskim Komitecie Olimpijskim. Zapewnia także punkt wyjścia do systemowych badań ilościowych i jakościowych tego zjawiska.
Przewiduje się, że projekt ustawy wywoła pozytywne skutki społeczne i prawne poprzez zwiększenie bezpieczeństwa uczestników sportu zorganizowanego i wprowadzenie do prawa sportowego powszechnie obowiązujących norm prawnych regulujących zjawiska przemocy i dyskryminacji w obszarze kultury fizycznej i sportu oraz działania mające na celu zapobieganie i przeciwdziałanie im.
Projekt ustawy nie powoduje dodatkowych kosztów po stronie budżetów jednostek samorządu terytorialnego, po stronie budżetu państwa może wiązać się z kosztami wynikającymi z konieczności zwiększenia dotacji celowej dla IS-PIB w zakresie finansowania prac Rzecznika Ochrony Bezpieczeństwa Sportu i jego biura - koszty te projektodawca szacuje w pierwszym roku obowiązywania noweli na 1,5 mln zł oraz 2-2,5 mln zł w latach kolejnych.
Projekt ustawy nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej, nie wpłynie negatywnie na sytuację rodzin z dziećmi.
Dziękuję.
og: 48h
