Otwieram debatę nad poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego. Proszę o zabranie głosu przedstawicielkę wnioskodawców, panią marszałek Agnieszkę Dziemianowicz-Bąk.
Ustawa
z dnia ... 2034 roku
o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego
Art. 1. W ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. — Kodeks postępowania cywilnego wprowadza się następujące zmiany:
1) po art. 958 dodaje się art. 958^1 w brzmieniu:
"Art. 958^1 . § 1. Z chwilą obwieszczenia o licytacji nieruchomości służącej zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych współwłaścicielowi tej nieruchomości, który nie jest dłużnikiem osobistym i który korzysta z tej nieruchomości dla zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych, przysługuje aż do trzeciego dnia przed licytacją prawo przejęcia nieruchomości na własność w cenie nie niższej od sumy oszacowania. Przy wniosku o przejęcie wnioskodawca nie składa rękojmi.
§ 2. Jeżeli kilku współwłaścicieli zgłosi wniosek o przejęcie, pierwszeństwo przysługuje temu z nich, któremu przysługuje większy udział we współwłasności nieruchomości. W wypadku równych udziałów o pierwszeństwie rozstrzyga sąd.";
2) w art. 960 zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie:
"Jeżeli nikt z prawa przejęcia nieruchomości na podstawie trzech artykułów poprzedzających wcześniej nie skorzysta albo jeżeli przedmiotem egzekucji nie jest nieruchomość rolna lub służącą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych, komornik po dokonaniu obwieszczeń przedstawia akta sądowi." ,
3) w art. 982 dodaje się § 4 w brzmieniu:
"§ 4. Jeżeli na licytacji nikt nie przystąpił do przetargu, a przedmiotem egzekucji jest nieruchomość służąca zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych, współwłaściciel nieruchomości wystawionej na licytację, który korzysta z tej nieruchomości dla zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych, niebędący dłużnikiem osobistym, ma prawo przejęcia nieruchomości na własność w cenie nie niższej od trzech czwartych sumy oszacowania. Wniosek o przejęcie nieruchomości należy zgłosić w ciągu tygodnia od licytacji. Przy wniosku o przejęcie wnioskodawca nie składa rękojmi. Przepis art. 958 1 S 2 stosuje się odpowiednio.";
4) w art. 983 zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie:
"Jeżeli nikt nie zgłosił wniosku o przejęcie nieruchomości w myśl artykułu poprzedzającego albo przedmiot egzekucji nie jest nieruchomością rolną lub służącą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych, komornik na wniosek wierzyciela wyznacza drugą licytację, na której cena wywołania stanowi dwie trzecie sumy oszacowania.";
5) w art. 984 w § 1 zdanie drugie i trzecie otrzymują brzmienie:
"Jeżeli przedmiotem egzekucji jest nieruchomość rolna lub służąca zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych, stosuje się art. 982 z wynikającą z niniejszego przepisu zmianą co do ceny przejęcia. W wypadku gdy osoby określone w art. 982 nie skorzystają z prawa przejęcia nieruchomości rolnej lub służącej zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych, prawo to przysługuje także wierzycielowi egzekwującemu i hipotecznemu.";
6) w art. 1005 dodaje się zdanie drugie i trzecie w brzmieniu:
"Współwłaścicieli nieruchomości należy zawiadomić o terminie opisu i oszacowania. Przysługuje im prawo zaskarżenia opisu i oszacowania.";
Art. 2. 1 . Do postępowań egzekucyjnych wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
2. Czynności egzekucyjne dokonane zgodnie z dotychczasowymi przepisami pozostają w mocy.
Art. 3. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Uzasadnienie
Uzasadnienie
Sprawozdawca: Agnieszka Dziemianowicz-Bąk
Pani Marszałek,
Wysoka Izbo,
Projekt nowelizacji ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego obejmuje zmiany, których wprowadzenie uzasadnione jest potrzebą zwiększenia ochrony osób trzecich w postępowaniu egzekucyjnym. Skutki postępowań egzekucyjnych, w szczególności w zakresie egzekucji z udziału w nieruchomości, dotykają nie tylko interesów wierzycieli i dłużników ale często także osób trzecich (współwłaścicieli), nierzadko istotnie komplikując ich sytuację, a także naruszając ich uzasadnione interesy.
Konieczność zabezpieczenia interesów współwłaścicieli nieruchomości podlegającej egzekucji, którzy nie są osobistymi dłużnikami wierzyciela i korzystają z tej nieruchomości dla zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych, stanowi realizację polityki państwa sprzyjającej zagwarantowaniu obywatelom prawa do mieszkania. Projektowane zmiany w stopniu większym niż dotychczas realizują ochronę prawa do mieszkania współwłaścicieli niebędących dłużnikami a korzystających z nieruchomości będącej przedmiotem egzekucji.
Celem niniejszego projektu jest:
• umożliwienie współwłaścicielowi przejęcia nieruchomości:
- do trzeciego dnia przed wyznaczonym terminem licytacji za cenę nie niższą niż suma oszacowania, bez konieczności składania rękojmi, albo o w terminie tygodnia od licytacji - jeżeli na licytacji nikt nie przystąpił do przetargu - za cenę nie niższą od 3/4 sumy oszacowania, bez konieczności składania rękojmi, albo o gdy w powyższym trybie nie dojdzie do przejęcia nieruchomości - za cenę nie niższą niż 2/3 sumy oszacowania, przy czym uprawnienia te miałyby przysługiwać wyłącznie współwłaścicielowi niebędącemu dłużnikiem osobistym, który korzysta z danej nieruchomości dla zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych; w przypadku zgłoszenia się kilku współwłaścicieli, o pierwszeństwie rozstrzygałaby wielkość udziału, zaś w razie równych udziałów orzeczenie sądu,
• wprowadzenie obowiązku zawiadamiania współwłaścicieli nieruchomości o terminie opisu i oszacowania oraz przyznania im prawa zaskarżenia opisu i oszacowania,
• przyjęcie - w ramach rozwiązań intertemporalnych - zasady działania nowego prawa, przy utrzymaniu jednak w mocy czynności egzekucyjnych dokonanych zgodnie z dotychczasowymi przepisami.
W świetle obowiązujących regulacji współwłaściciele zajętej nieruchomości nie mają statusu uczestników postępowania egzekucyjnego. Zgodnie z art. 922 Kodeksu postępowania cywilnego, oprócz wierzyciela i dłużnika uczestnikami postępowania egzekucyjnego są osoby, którym przysługują prawa rzeczowe ograniczone lub roszczenia albo prawa osobiste zabezpieczone na nieruchomości, a gdy przedmiotem egzekucji jest użytkowanie wieczyste, także organ, który zawarł umowę o użytkowanie wieczyste. Jednocześnie art. 976 1 Kodeksu postępowania cywilnego stanowi, że w przetargu licytowanej nieruchomości nie mogą uczestniczyć: dłużnik, komornik, ich małżonkowie, dzieci, rodzice i rodzeństwo oraz osoby obecne na licytacji w charakterze urzędowym.
Skutki postępowań egzekucyjnych, w szczególności w przypadku egzekucji z udziału w nieruchomości, mogą dotykać nie tylko interesów wierzycieli i dłużników, lecz również osób trzecich, nierzadko istotnie komplikując ich sytuację bądź też naruszając uzasadnione interesy. Dlatego istnieje potrzeba zwiększenia ochrony tych podmiotów w postępowaniu egzekucyjnym. Dotyczy to zwłaszcza współwłaścicieli nieruchomości, którzy nie będąc dłużnikami osobistymi wierzyciela korzystają z danej nieruchomości dla zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych. Szczególną grupą takich współwłaścicieli są małżonkowie lub byli małżonkowie dłużników, jeżeli przedmiotem egzekucji jest nieruchomość wchodząca w skład majątku wspólnego małżonków (współwłasności byłych małżonków), a majątek ten nie został jeszcze podzielony.
Oczekuje się, że efektem wejścia w życie projektowanych przepisów będzie zwiększenie w postępowaniu egzekucyjnym ochrony osób trzecich (współwłaścicieli nieruchomości), którzy nie są dłużnikami i wykorzystują nieruchomość w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych.
Projektowana ustawa nie będzie bezpośrednio oddziaływała na sektor finansów publicznych. Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej, nie wpłynie negatywnie na sytuację rodzin z dziećmi.
Dziękuję.
og: 32h
