Ustawa
o systemie zarządzania kryzysowego, ochronie ludności i obronie cywilnej
Art. 1. W celu zapewnienie właściwego poziomu bezpieczeństwa, skutecznego przeciwdziałania wszelkiego typu niebezpieczeństwom, a w sytuacjach kryzysowych przywrócenia z wykorzystaniem dostępnych sił i zasobów w jak najkrótszym czasie stanu pierwotnego tworzy się system zarządzania kryzysowego. W ramach tego systemy w celu zapewnienia ochrony zdrowia i życia ludności przebywającej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej tworzy się powszechny system ochrony ludności i obrony cywilnej.
Art. 2. Zarządzanie kryzysowe to działalność organów administracji publicznej będąca elementem kierowania bezpieczeństwem narodowym, która polega na zapobieganiu sytuacjom kryzysowym, przygotowaniu do przejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działań, reagowaniu w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych, usuwaniu ich skutków oraz odtwarzaniu zasobów i infrastruktury krytycznej.
Art. 3. Ochrona ludności stanowi działalność organów administracji publicznej i podmiotów ochrony ludności mającą na celu zapewnienie ochrony życia i zdrowia osób przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz ochronę mienia, środowiska naturalnego i dziedzictwa kulturalnego na wypadek sytuacji kryzysowych i stanów nadzwyczajnych oraz w sytuacji zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny.
Art. 4. Obrona cywilna to realizacja zadań humanitarnych mających na celu ochronę ludności cywilnej, zakładów pracy, infrastruktury krytycznej, urządzeń użyteczności publicznej i dóbr kultury przed niebezpieczeństwami wynikającymi z działań zbrojnych, katastrof technicznych lub klęsk żywiołowych i przezwyciężanie ich bezpośrednich następstw, jak też zapewnienie warunków koniecznych do przetrwania ludności, udzielanie pomocy poszkodowanym po wprowadzeniu stanu wojennego i w czasie wojny w rozumieniu art. 61 pierwszego Protokołu dodatkowego do Konwencji genewskich z dnia 12 sierpnia 1949 r. dotyczącego ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych sporządzonego w Genewie dnia 8 czerwca 1977 r. oraz współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska oraz usuwaniu ich skutków zgodnie z ustawą z 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej.
Art. 5. Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) sytuacja kryzysowa – sytuacja wpływającą negatywnie na poziom bezpieczeństwa ludzi, mienia lub środowiska, a także dostępu do usług kluczowych, wywołującą znaczne ograniczenia w działaniu właściwych organów administracji publicznej ze względu na nieadekwatność posiadanych sił i środków;
2) infrastruktura krytyczna – systemy oraz wchodzące w ich skład powiązane ze sobą funkcjonalnie obiekty, w tym obiekty budowlane, urządzenia, instalacje, usługi kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli oraz służące zapewnieniu sprawnego funkcjonowania organów administracji publicznej, a także instytucji i przedsiębiorców. Infrastruktura krytyczna obejmuje systemy:
a) zaopatrzenia w energię, surowce energetyczne i paliwa,
b) łączności,
c) sieci teleinformatycznych,
d) finansowe,
e) zaopatrzenia w żywność,
f) zaopatrzenia w wodę,
g) ochrony zdrowia,
h) transportowe,
i) ratownicze,
j) zapewniające ciągłość działania administracji publicznej,
k) produkcji, składowania, przechowywania i stosowania substancji chemicznych i promieniotwórczych, w tym rurociągi substancji niebezpiecznych;
3) europejska infrastruktura krytyczna – systemy oraz wchodzące w ich skład powiązane ze sobą funkcjonalnie obiekty, w tym obiekty budowlane, urządzenia i instalacje kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli oraz służące zapewnieniu sprawnego funkcjonowania organów administracji publicznej, a także instytucji i przedsiębiorców, wyznaczone w systemach, o których mowa w pkt 2 lit. a) i h), w zakresie energii elektrycznej, ropy naftowej i gazu ziemnego oraz transportu drogowego, kolejowego, lotniczego, wodnego śródlądowego, żeglugi oceanicznej, żeglugi morskiej bliskiego zasięgu i portów, zlokalizowane na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, których zakłócenie lub zniszczenie miałoby istotny wpływ na co najmniej dwa państwa członkowskie;
4) ochrona infrastruktury krytycznej – wszelkie działania zmierzające do zapewnienia bezpieczeństwa, funkcjonalności, ciągłości działań i integralności infrastruktury krytycznej w celu zapobiegania zagrożeniom, ryzykom lub słabym punktom oraz ograniczenia i neutralizacji ich skutków oraz szybkiego odtworzenia tej infrastruktury na wypadek awarii, ataków oraz innych zdarzeń zakłócających jej prawidłowe funkcjonowanie;
5) krajowy system zarządzania kryzysowego – jednolity, zautomatyzowany, odporny na uszkodzenia (redundantny), sieciocentryczny system telekomunikacyjny przeznaczony do kierowania, monitorowania bieżącej sytuacji oraz zarządzania bazami danych sił i środków dedykowanych do zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej;
7) organizacja obrony cywilnej – organizacje, o których mowa w pierwszym Protokole dodatkowym do Konwencji genewskich z dnia 12 sierpnia 1949 r. dotyczącym ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych sporządzonego w Genewie dnia 8 czerwca 1977 r.;
8) planowanie cywilne - zespół przedsięwzięć planistycznych, zapewniających w sytuacjach kryzysowych oraz w czasie stanów nadzwyczajnych i w czasie wojny optymalne wykorzystanie dostępnych zasobów w celu osiągnięcia poprawnego funkcjonowania struktur państwa oraz wypełnienia zadań ochrony ludności
8) formacja obrony cywilnej – podstawowa jednostka organizacyjna przeznaczone do wykonywania zadań obrony cywilnej; formacje obrony cywilnej składają się z pododdziałów obrony cywilnej przeznaczonych do wykonywania zadań ogólnych lub specjalnych.
Art. 6.
1. Zarządzanie kryzysowe obejmuje fazy zapobiegania, przygotowania, reagowania i odbudowy:
2. Faza zapobiegania polega na eliminowaniu lub ograniczaniu prawdopodobieństwa sytuacji kryzysowej albo ograniczaniu jej skutków.
3. Faza przygotowania polega na zaplanowaniu procedur reagowania w sytuacjach kryzysowych, a także na podejmowaniu dzialań mających na celu zapewnienie zasobów, niezbędnych do skutecznego reagowania.
4. Faza reagowania polega na podejmowaniu przedsięwzięć, zmierzających do zahamowania rozwoju sytuacji kryzysowej, udzielenia pomocy poszkodowanym oraz do ograniczenia zniszczeń i strat.
5. Faza odbudowy polega na przywracaniu stanu sprzed sytuacji kryzysowej.
Art. 7.
Obowiązek podjęcia działań w zakresie zarządzania kryzysowego spoczywa na tym z organów administracji publicznej, który pierwszy otrzymał informację o wystąpieniu sytuacji kryzysowej. Organ ten niezwłocznie informuje o zaistniałej sytuacji organy odpowiednio bezpośrednio wyższego, niższego stopnia oraz przedstawia swoją opinię, co do możliwości realizacji dzialań.
Art. 8. Do podstawowych zadań ochrony ludności należy zapewnienie niezbędnych warunków życia i funkcjonowania społeczności lokalnych w sytuacjach kryzysowych i w stanach nadzwyczajnych, w tym:
1) prowadzenie działań ratowniczych i ewakuacja w sytuacjach zagrożenia;
2) zapewnienie funkcjonowania służb użyteczności publicznej;
3) zapewnienie opieki medycznej i psychologicznej oraz pomocy społecznej;
4) pomoc humanitarna;
5) zapewnienie porządku publicznego i przestrzegania prawa;
6) ostrzeganie i alarmowanie ludności.
Art. 9. Podmiotami realizującymi zadania ochrony ludności, zwanymi dalej "podmiotami ochrony ludności", są:
1) organy administracji publicznej;
2) urzędy obsługujące organy administracji publicznej;
3) podmioty krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego;
4) ochotnicze straże pożarne i inne podmioty ratownicze;
5) zakłady opieki zdrowotnej;
6) samorządowe jednostki organizacyjne;
7) podmioty zarządzające systemami monitorowania zagrożeń;
8) podmioty realizujące ostrzeganie i alarmowanie ludności;
9) podmioty, które w ramach swoich zadań ustawowych lub statutowych, realizują zadania ochrony ludności.
Art. 10. Organami administracji publicznej właściwymi w zakresie ochrony ludności są:
1) wójt (burmistrz, prezydent miasta)
2) starosta;
3) wojewoda;
4) minister;
5) szef Obrony Cywilnej;
6) Rada Ministrów.
Art. 11.
1. Odpowiedzialność za funkcjonowanie systemu zarządzania kryzysowego oraz systemu ochrony ludności i obrony cywilnej w Rzeczypospolitej Polskiej spoczywa na Radzie Ministrów.
2. Ministrem właściwym w zakresie koordynacji spraw dotyczących budowy tych systemów w Rzeczpospolitej Polskiej jest minister właściwy do spraw wewnętrznych.
3. Administracja rządowa w województwach w celu podnoszenia efektywności budowy systemu zarządzania kryzysowego, systemu ochrony ludności i obrony cywilnej, infrastruktury niezbędnej do ratowania życia i zdrowia ludzi oraz utrzymania ciągłości działania zarządzanej przez samorząd infrastruktury może zlecać samorządom realizację zadań finansowanych w formie dotacji celowych.
Art. 12.
1. Rada Ministrów kieruje zarządzaniem kryzysowym, ochroną ludności i obroną cywilną na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej w ramach Rządowego Komitetu Bezpieczeństwa, zwanego dalej "Komitetem".
2. Przewodniczącym Komitetu jest Prezes Rady Ministrów.
3. W przypadkach niecierpiących zwłoki zarządzanie kryzysowe, ochronę ludności i obronę cywilną sprawuje Szef Obrony Cywilnej Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej "Szefem OC", jednoosobowo, zawiadamiając niezwłocznie o swoich działaniach Prezesa Rady Ministrów.
4. Decyzje, o których mowa w ust. 3 podlegają rozpatrzeniu na najbliższym posiedzeniu Komitetu.
5. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze zarządzenia, skład, organizację i tryb pracy Komitetu, z uwzględnieniem rozwiązań pozwalających na niezwłoczne zebranie się Komitetu i zapewnienie uzyskania pełnej informacji o zdarzeniach będących przedmiotem posiedzenia.
Art. 13.
1. Obsługę Rady Ministrów, Prezesa Rady Ministrów i Komitetu w sprawach zarządzania kryzysowego, ochrony ludności i obrony cywilnej zapewnia Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, zwane dalej "Centrum".
2. Centrum pełni funkcję krajowego centrum zarządzania kryzysowego.
3. Centrum kieruje dyrektor powoływany i odwoływany przez Prezesa Rady Ministrów.
4. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, organizację i tryb działania Centrum, uwzględniając potrzebę ciągłości funkcjonowania Centrum.
Art. 14.
1.Zadania z zakresu zarządzania kryzysowego, ochrony ludności i obrony cywilnej wykonuje w imieniu Rady Ministrów Szef OC.
2.Obsługę administracyjną Szefa OC zapewnia Urząd Obrony Cywilnej, zwany dalej "Urzędem". Strukturę Urzędu oraz szczegółowy sposób jego funkcjonowania określa Szef OC drodze zarządzenia.
3. Szef OC kieruje Urzędem osobiście lub przez swoich zastępców.
4. Urząd i jego działalność finansowane są z budżetu państwa.
5. Działalność Szefa OC podlega kontroli Sejmu. Szef OC składa Sejmowi roczne sprawozdanie z działalności.
6. Wojewodowie, starostowie, wójtowie (burmistrzowie, prezydenci miasta) oraz inne osoby i organy właściwe w zakresie zarządzania kryzysowego, ochrony ludności i obrony cywilnej wspierają Szefa OC w realizacji jego zadań.
Art. 15.
1. Szefa OC powołuje Prezes Rady Ministrów na 4 letnią kadencję.
2. Szefem OC może zostać osoba, która:
1) posiada obywatelstwo Polskie;
2) korzysta z pełni praw publicznych;
3) nie jest skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe;
4) daje rękojmie należytego wykonania zadań;
5) daję rękojmie zachowania w tajemnicy informacji niejawnych.
3. Odwołanie Szefa OC przed upływem kadencji następuje na skutek rezygnacji z zajmowanego stanowiska, zaprzestania spełniania któregokolwiek z warunków określonych w ust. 2, długotrwałej choroby trwającej nieprzerwanie powyżej 3 miesięcy lub śmierci.
Art. 16.
1. Ministrowie i kierownicy urzędów centralnych, wojewodowie, starostowie i wójtowie (burmistrzowie, prezydenci miast) powołują zespoły zarządzania kryzysowego.
2. Do zadań zespołów, o których mowa w ust. 1, należy:
1) dokonywanie okresowej oceny zagrożeń;
2) opiniowanie projektów planów ochrony ludności;
3) opiniowanie wykazu obiektów, instalacji i urządzeń wchodzących w skład infrastruktury krytycznej w ramach swoich właściwości;
4) wypracowywanie wniosków i propozycji dotyczących zapobiegania i przeciwdziałania zagrożeniom.
3. Prezes Rady Ministrów w drodze rozporządzenia określi strukturę organizacyjną i szczegółowy zakres obowiązków zespołów zarządzania kryzysowego mając na celu zapewnienie sprawnego funkcjonowania zespołów.
Art. 17.
1. Ministrowie i kierownicy urzędów centralnych, wojewodowie, starostowie i wójtowie (burmistrzowie, prezydenci miast) powołują centra zarządzania kryzysowego.
2. Właściciel, dyrektor, kierownik zakładu pracy zaliczanego do infrastruktury krytycznej tworzy Zakładowe Centrum Zarządzania Kryzysowego.
3. Do zadań centrów, o których mowa w ust. 1 i 2, należy:
1) pełnienie całodobowego dyżuru w celu zapewnienia przepływu informacji na potrzeby zarządzania kryzysowego;
2) współdziałanie z centrami ochrony ludności innych organów i podmiotów;
3) nadzór nad funkcjonowaniem systemu wykrywania i alarmowania oraz systemu wczesnego ostrzegania ludności;
4) współpraca z podmiotami realizującymi monitoring środowiska;
5) współdziałanie z podmiotami prowadzącymi akcje ratownicze, poszukiwawcze i humanitarne;
6) dokumentowanie działań podejmowanych przez centrum;
7) realizacja zadań stałego dyżuru na potrzeby podwyższania gotowości obronnej państwa.
3. Prezes Rady Ministrów w drodze rozporządzenia określi strukturę organizacyjną i szczegółowy zakres obowiązków centrów zarządzania kryzysowego mając na celu zapewnienie sprawnego funkcjonowania centrów.
Art. 18. W celu zapewnianie zdrowia i życia obywateli władze każdej gminy, powiatu oraz województwa mają obowiązek budowy na terenie zarządzanego samorządu terytorialnego lokalnych systemów zarządzania kryzysowego oraz ochrony ludności i obrony cywilnej w oparciu o zasoby własne.
Art. 19. Zadanie budowy lokalnych systemów zarządzania kryzysowego oraz ochrony ludności i obrony cywilnej w oparciu o zasoby własne spoczywa także na jednostkach pomocniczych gminnego samorządu terytorialnego w postaci sołectw dla gmin wiejskich oraz dzielnic dla gmin miejskich.
Art. 20.
1. Szef OC, wojewoda, starosta lub wójt (burmistrz, prezydent miasta) przy pomocy zespołów, o których mowa w art. 14, w sytuacji kryzysowej, koordynują i nadzorują działania organów administracji publicznej oraz innych podmiotów, dla których zadania przewidziano w planach ochrony ludności, odpowiednio na obszarze kraju, województwa, powiatu i gminy.
2. W związku z sytuacją kryzysową, w zależności od jej charakteru i rozwoju, może następować przejmowanie lub przekazywanie koordynacji działań między organami, o których mowa w ust. 1.
3. W związku ze zdarzeniem o charakterze terrorystycznym koordynację działań organów administracji publicznej oraz innych podmiotów, dla których zadania przewidziano w planach ochrony ludności, przejmuje właściwy wojewoda.
4. Szef OC może w każdej chwili przejąć koordynację działań, o której mowa w ust. 3, informując o tym niezwłocznie Prezesa Rady Ministrów.
5. W sytuacji kryzysowej Prezes Rady Ministrów może wydawać polecenia obowiązujące wszystkie podmioty systemu zarządzania kryzysowego i podmioty ochrony ludności.
Art. 21. Do zadań wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, wojewody i szefa OC w zakresie systemu zarządzania kryzysowego oraz systemu ochrony ludności i obrony cywilnej należy:
1) realizacja zadań z zakresu ochrony ludności, planowania cywilnego i zarządzania kryzysowego;
2) inicjowanie i organizowanie współpracy pomiędzy podmiotami ochrony ludności działającymi na jego obszarze;
3) zarządzanie, organizowanie i prowadzenie szkoleń i ćwiczeń z zakresu reagowania na potencjalne zagrożenia;
4) opracowywanie i uzgadnianie planów zarządzania kryzysowego.
Art. 22.
1. W celu dokonania oceny ryzyka zidentyfikowanych zagrożeń szef OC opracowuje Krajową Ocenę Ryzyka. Rada Ministrów przyjmuje Krajową Ocenę Ryzyka w drodze uchwały.
2. Wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta, wojewoda oraz szef OC, w ramach planowania cywilnego uwzględniając Krajową Ocenę Ryzyka opracowują plany zarządzania kryzysowego odpowiednio gminy, powiatu, województwa i kraju, w tym sposoby ograniczenia ryzyka oraz procedury reagowania kryzysowego określające zespół przedsięwzięć na wypadek sytuacji kryzysowych i stanów nadzwyczajnych.
Art. 23
1. Władze każdej gminy, powiatu oraz województwa w ramach podległych struktur i jednostek organizacyjnych działania tworzą formacje obrony cywilnej niezbędne do ratowania życia i zdrowia ludzi oraz utrzymania ciągłości działania zarządzanej przez samorząd infrastruktury kierując na bieżąco ich działaniami.
2. Zarządzający zakładem pracy lub przedsiębiorstwem zatrudniającym powyżej 50 pracowników tworzą zakładowe formacje obrony cywilnej.
3. W zakładach pracy lub przedsiębiorstwach zatrudniających poniżej 50 pracowników mogą być tworzone wspólne formacje obrony cywilnej dla kilku sąsiadujących ze sobą zakładów i przedsiębiorstw.
4. Na terytorium lub w zakładach, w których utworzono przynajmniej 2 formacje obrony cywilnej może być utworzona terytorialna lub zakładowa komenda obrony cywilnej.
5. Na zakłady pracy i przedsiębiorstwa stwarzające w przypadku ich awarii zagrożenie dla okolicznej ludności lub środowiska mogą być nakładane przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) zadania związane z ochroną ludności, likwidacją skutków awarii technicznych i klęsk żywiołowych.
Art. 24.
1. Formacje obrony cywilnej w okresie pokoju mogą współdziałać w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska oraz usuwaniu ich skutków, organizowanym i prowadzonym przez inne organy.
2. Na wniosek organu prowadzącego akcję ratowniczą, decyzję o udziale formacji obrony cywilnej podejmuje właściwy terytorialnie wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta, wojewoda lub szef OC.
3. Formacje obrony cywilnej w trakcie udziału w akcji ratowniczej podlegają organowi kierującemu akcją ratowniczą.
Art. 25.
1. W razie ogłoszenia mobilizacji, po wprowadzeniu stanu wojennego i w czasie wojny podmioty ochrony ludności stają się organizacjami obrony cywilnej.
2. Organizacje obrony cywilnej nie mogą prowadzić działań, które w świetle prawa międzynarodowego mogłyby być uznane za szkodliwe dla nieprzyjaciela.
2. Rada Ministrów określi w drodze rozporządzenia, sposób przygotowania procesu podwyższania gotowości podmiotów ochrony ludności oraz procesu przekształcania podmiotów ochrony ludności w organizacje obrony cywilnej.
Art. 26.
1. Podmioty ochrony ludności przekazują właściwemu miejscowo wojskowemu komendantowi uzupełnień wykazy osób przewidywanych do pełnienia służby w obronie cywilnej, z wnioskiem o nadanie przydziałów organizacyjno-mobilizacyjnych do określonej formacji obrony cywilnej.
2. W wypadku odmowy nadania przydziału osobie ujętej w wykazie, o którym mowa w ust. 1, wojskowy komendant uzupełnień, w uzgodnieniu z wnioskodawcą, nadaje przydział innej osobie.
3. Personelem obrony cywilnej są kobiety i mężczyźni między 18 a 70 rokiem życia, posiadające przydział mobilizacyjny do służby w obronie cywilnej.
Art. 27. Do służby w formacjach obrony cywilnej stosuje się odpowiednio przepisu Działu V - służba w jednostkach zmilitaryzowanych ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 28.
1. Podmioty ochrony ludności są odpowiedzialne za wykrywanie zagrożeń oraz powiadamianie, ostrzeganie i alarmowanie odpowiednio do nałożonych na nie zadań.
2. Podmioty zarządzające systemami monitorowania sytuacji zagrożeń są obowiązane do niezwłocznego przekazywania, właściwym podmiotom ochrony ludności informacji o możliwości wystąpienia zagrożenia i przewidywanej skali jego zasięgu.
3. Podmioty ochrony ludności, zgodnie z właściwością terytorialną, wykonują zadania, o których mowa w ust. 1, poprzez:
1) syreny alarmowe;
2) urządzenia nagłaśniające;
3) regionalne systemy ostrzegania;
4) wydawców dzienników lokalnych i ogólnopolskich;
5) stacje radiowe i telewizyjne;
6) operatorów sieci telekomunikacyjnych;
7) w inny możliwy sposób.
4. Powołuje się System Ostrzegania i Alarmowania, zwany dalej "SOA", który stanowi zorganizowane i utrzymywane siły i środki przeznaczone do realizacji zadań określonych w ust. 1.
5. Nadzór nad organizacją, funkcjonowaniem i koordynacją SOA sprawuje Szef OC.
6. Decyzję o wprowadzeniu lub ogłoszeniu sygnału alarmowego lub komunikatu ostrzegawczego, a także o ich odwołaniu, podejmuje właściwy terytorialnie organ administracji publicznej lub Szef OC.
7. W ramach SOA działa System Alarmowania o zagrożeniach uderzeniami z powietrza, który jest zorganizowany w celu terminowego uprzedzenia określonych elementów systemu państwa o niebezpieczeństwie napadu powietrznego przez Ministra Obrony Narodowej.
Art. 29.
1. W celu zapewnienia realizacji zadań ochrony ludności i obrony cywilnej wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta lub wojewoda wyznaczają w planach ochrony ludności obiekty budowlane będące obiektami zbiorowej ochrony znajdujące się w ich władaniu lub we władaniu podległych im jednostek organizacyjnych, uznając je za budowle ochronne.
2. Budowle ochronne, o których mowa w ust. 1, mogą być przygotowywane jako schrony o konstrukcji zamkniętej i hermetycznej, wyposażone w urządzenia filtrowentylacyjne lub pochłaniacze regeneracyjne oraz o określonej normami technicznymi wytrzymałości konstrukcyjnej lub jako
ukrycia o konstrukcji niehermetycznej i bez szczególnych wymogów wytrzymalościowych.
3. W planach ochrony ludności mogą zostać wyznaczone także miejsca doraźnego schronienia jako obiekty zbiorowej ochrony będące obiektami budowlanymi, przystosowane do tymczasowego ukrycia ludzi.
Art. 30. Właściwe organy ochrony ludności, na obszarze swojej właściwości miejscowej, planują i zapewniają niezbędną liczbę i pojemność obiektów zbiorowej ochrony, uwzględniając w szczególności liczbę ludności przebywającej na danym obszarze oraz przewidywane rodzaje zagrożeń.
Art. 31.
1. W budynkach użyteczności publicznej lub w ich pobliżu zapewnia się budowle ochronne, jeżeli jest to uzasadnione potrzebą zapewnienia miejsc schronienia.
2. Kondygnacje podziemne w budynkach użyteczności publicznej lub budynkach mieszkalnych wielorodzinnych oraz garaże podziemne, jeżeli nie przewidziano w nich budowli ochronnej, projektuje się i wykonuje w sposób umożliwiający zorganizowanie w nich miejsc doraźnego schronienia.
3. Budowle podziemne położone w granicach administracyjnych miast wykorzystywane do celów transportu, w tym drogowego i szynowego, w szczególności zagłębione obiekty metra, podziemnego tramwaju i kolei podziemnej, projektuje się i wykonuje w sposób zapewniający spełnienie warunków technicznych i warunków technicznych użytkowania dla budowli ochronnej.
Art. 32. W celu zapewnienia ochrony ludności oraz zabezpieczenia ruchomych zabytków kultury, szczególnie ważnej dokumentacji, cennych i ważnych urządzeń, zabezpieczenia i ochrony zapasów żywności i leków przed skutkami sytuacji zagrożeń dotyczących w szczególności zdarzeń o charakterze terrorystycznym, skażeń wywołanych awariami przemysłowymi oraz działań wojennych, organy, o których mowa w art. 7 planują adekwatne do możliwych zagrożeń niezbędne techniczno-organizacyjne przedsięwzięcia dotyczące:
1) wykorzystania części obiektów komunikacyjnych, handlowych, usługowych, magazynowych i innych;
2) wykorzystania pomieszczeń budowli ochronnych;
3) doraźnego adaptowania pomieszczeń mogących być wykorzystanymi na potrzeby ochrony ludności;
4) planowania środków transportu umożliwiających ewakuację z miejsc zagrożenia ludzi i mienia;
5) przewidywanych miejsc ewakuacji.
Art. 33.
1. Operatorzy infrastruktury krytycznej zapewniają jej ochronę w oparciu o zasoby własne.
2. Operatorzy infrastruktury krytycznej w ramach podległych struktur i jednostek organizacyjnych tworzą formacje obrony cywilnej niezbędne do ratowania życia i zdrowia ludzi oraz utrzymania ciągłości działania zarządzanej infrastruktury krytycznej.
Art. 34. W placówkach oświatowych prowadzących obowiązek edukacji od pierwszej klasy szkoły podstawowej do zakończeniu procesu edukacji w liceach, technikach i szkołach zawodowych realizowany jest edukacyjny obowiązek organizacji szkoleń i ćwiczeń w zakresie zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej.
Art. 35. Każdy, kto zauważy zdarzenie lub zjawisko mogące stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia, jest obowiązany niezwłocznie powiadomić o tym centrum powiadamiania ratunkowego albo właściwe służby lub podmioty ratownicze, a także do czasu ich przybycia udzielić pomocy osobom znajdującym się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia lub zdrowia, jeżeli może jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia.
Art. 36. Obywatele zamieszkujący we wspólnym gospodarstwie domowym oraz osoby mieszkające samodzielnie zobowiązane są do zapewnienia na własny użytek zapasów żywności, wody pitnej oraz podstawowych leków i środków medycznych na okres 7 dni.
Art. 37.
1. Rada Ministrów jest odpowiedzialna za utrzymanie niezbędnych zasobów materiałowych zgromadzonych w rezerwach na potrzeby zarządzania kryzysowego, obrony cywilnej i infrastruktury niezbędnej do funkcjonowania ludności w szczególności poprzez finansowanie działań i zakupów Agencji Rezerw Materiałowych, o której mowa w ustawie z dnia 29 października 2010 r. o rezerwach strategicznych.
2. Agencja Rezerw Materiałowych ma obowiązek posiadać:
a) sieć magazynów powiatowych – właściwych do zaopatrywania aglomeracji miejskich w niezbędne zasoby do ratowania zdrowia i życia ludzi;
b) sieć magazynów wojewódzkich – właściwych do zaopatrywania każdego województwa w niezbędne zasoby do ratowania zdrowia i życia ludzi;
c) sieć magazynów centralnych jako magazynów rezerw strategicznych na potrzeby występowania sytuacji kryzysowych w państwie.
Art. 38.
1. Finansowanie zadań zarządzania kryzysowego, ochrony ludności i obrony cywilnej na poziomie gminy, powiatu i województw planuje się odpowiednio w ramach budżetów gmin, powiatów i województw.
2. Finansowanie zadań zarządzania kryzysowego, ochrony ludności i obrony cywilnej na poziomie państwa i województw finansuje się z budżetu państwa w ramach funkcji "Zarządzanie kryzysowe i ochrona ludności", której dysponentem jest Szef OC.
3. Dysponenci środków budżetu państwa na poziomie funkcji i zadań państwa mogą planować środki na zadania zlecane samorządom terytorialnym w ramach budżetów którymi dysponują.
Art. 39. W ustawie o powszechnym obowiązku obrony wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 4 ust. 2 dodaje się pkt 2b w brzmieniu:
"2b) Wyznaczanie osób stanowiących personel formacji obrony cywilnej oraz zakres zadań wykonywanych w ramach służby w obronie cywilnej następuje na zasadach określonych w ustawie o zarządzaniu kryzysowym, ochronie ludności i obronie cywilnej.";
2) art. 17 skreśla się;
3) art. 19 otrzymuje brzmienie:
"Art. 19. Organy administracji i kierownicy jednostek określonych w art. 18 uwzględniają w toku wykonywania zadań w zakresie obronności postulaty
dotyczące potrzeb Sił Zbrojnych, przekazywane przez Ministra Obrony Narodowej lub organy wojskowe przez niego upoważnione.";
4) w art. 53 ust. 2 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
"2) zostały powołane do odbycia czynnej służby wojskowej lub służby zastępczej – od dnia doręczenia karty powołania (karty skierowania) do tej służby";
5) w art. 54a ust. 1 po słowie "duszpasterskie" stawia się przecinek i dodaje się wyrazy "personel formacji obrony cywilnej";
6) w art. 57 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, liczbę osób, które mogą być powołane w danym roku kalendarzowym do czynnej służby wojskowej, zasadniczej służby oraz do służby w formacjach uzbrojonych niewchodzących w skład Sił Zbrojnych.";
7) uchyla się dział IV;
8) w art. 208 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
"2. Świadczenia rzeczowe mogą być wykonywane na rzecz Sił Zbrojnych, jednostek organizacyjnych stanowiących bazy formowania specjalnie tworzonych jednostek zmilitaryzowanych oraz jednostek organizacyjnych wykonujących zadania na potrzeby obrony państwa albo zwalczania klęsk żywiołowych i likwidacji ich skutków.";
9) w art. 209 ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
"3) w związku z wykonywaniem zadań w zakresie ochrony ludności – dwudziestu czterech godzin";
10) w art. 225 ust. 1 uchyla się pkt 2;
11) w art. 225 ust. 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
"1) uporczywie uchyla się od wykonywania poleceń służbowych w czasie odbywania ćwiczeń w jednostkach przewidzianych do militaryzacji;";
12) art. 236 skreśla się.
Art. 40. W ustawie o działach administracji rządowej wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 29 ust. 1 skreśla się pkt 3 i 4;
2) w art. 29 ust. 4 uzyskuje brzmienie:
"4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych sprawuje nadzór nad działalnością Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców, Krajowego Centrum Informacji Kryminalnej oraz Biura Ochrony Rządu."
3) w art. 33a ust. 1 dodaje się pkt 15a w brzmieniu:
"15a) Urząd Obrony Cywilnej;".
Art. 41. Traci moc ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 roku o zarządzaniu kryzysowym.
Art. 42. Ustawa wchodzi w 14 dni po dniu ogłoszenia.
