Przechodzimy do debaty nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o kinematografii. Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców, panią minister Beatę Tadlę.
Ustawa
z dnia ... 2031 roku
o zmianie ustawy o kinematografii
Art. 1. W ustawie z dnia 30 czerwca 2005 r. o kinematografii wprowadza się następujące zmiany:
1) po art. 8 dodaje się art. 8a w brzmieniu:
„Art. 8a. 1. Podmiot prowadzący dystrybucję występuje przed rozpoczęciem dystrybucji filmu do Instytutu o nadanie identyfikatora, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 11, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego przy użyciu dokumentów elektronicznych w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne albo przez formularz elektroniczny udostępniony na stronie podmiotowej Instytutu w Biuletynie Informacji Publicznej.
2. Instytut nadaje identyfikator, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 11, filmowi, o którym mowa w art. 21a, jeżeli wytworzono audiodeskrypcję i napisy do tego filmu w wersji audio.
3. Minister określi, w drodze rozporządzenia, elektroniczny format i wzór formularza wystąpienia o nadanie identyfikatora, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 11, uwzględniając konieczność uproszczenia i usprawnienia procesu występowania o nadanie identyfikatora.”;
2) w art. 19a w ust. 3, w części wspólnej skreśla się wyrazy „(Dz. U. z 2020 r. poz. 346, 568, 695, 1517 i 2320)”;
3) po art. 21 dodaje się art. 21a i art. 21b w brzmieniu:
„Art. 21a. Audiodeskrypcję i napisy do filmu w wersji audio wytwarza się przed rozpoczęciem rozpowszechniania filmu, który po oficjalnej dacie premiery kinowej na polskim rynku ma być rozpowszechniany przez okres co najmniej dwóch tygodni w 10 lub więcej kinach.
Art. 21b. 1. Podmiot prowadzący dystrybucję filmu występując o nadanie identyfikatora, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 11, składa oświadczenie o wytworzeniu audiodeskrypcji i napisów do tego filmu w wersji audio.
2. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 1, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Składający oświadczenie zamieszcza w nim klauzulę następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”.
Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.
Uzasadnienie
Sprawozdawca: Beata Tadla, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Pani Marszałek,
Wysoka Izbo,
Zasadniczym celem nowelizacji ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o kinematografii jest zwiększenie dostępności filmów rozpowszechnianych w kinach dla osób z niepełnosprawnościami wzroku, a także doprecyzowanie regulacji dotyczącej nadawania indywidulanego identyfikatora każdemu filmowi wyświetlanemu w kinie.
W Polsce jest około 2 mln osób z niepełnosprawnościami wzroku. Organizacje pozarządowe zajmujące się tą problematyką szacują, że dodatkowo 3–4 mln osób, szczególnie starszych, ma trudności w pełnym i satysfakcjonującym odbiorem filmu prezentowanego z napisami. Z wiekiem coraz trudniej jest im nadążać za szybko zmieniającymi się napisami oraz dzielić uwagę pomiędzy ścieżką napisów, a akcją dziejącą się na ekranie. Problem ten dotyczy również osób młodszych z różnymi formami dysleksji.
Osoby z tego typu niepełnosprawnościami nie mają dostępu do kinematografii, gdyż nie zawiera ona potrzebnych udogodnień, co powoduje wykluczenie ich z życia kulturalnego i dyskryminację w tym zakresie. Przeciwdziałanie wykluczeniu z uczestnictwa w kulturze jest jednym z priorytetów polskiej i europejskiej polityki kulturalnej. Zadanie to jest szczególnie istotne w przypadku osób z niepełnosprawnościami wzroku, których partycypacja w sferze kultury jest utrudniona z powodu częściowego lub zupełnego ograniczenia określonych możliwości percepcyjnych.
Powstawanie nowych rozwiązań intelektualnych i technologicznych umożliwiających pokonywanie takich barier oraz ich efektywne wdrażanie stanowią realną szansę na ograniczenie marginalizacji osób niepełnosprawnych w dostępie do dóbr kultury. Problemem, szczególnie w kontekście dostępności filmów zagranicznych w kinach dla osób z niepełnosprawnościami wzroku, jest brak możliwości otrzymywania od dystrybutorów filmów zagranicznych w Polsce, przed planowaną premierą w kinie, materiałów niezbędnych do realizacji audiodeskrypcji.
W celu zmiany tej sytuacji proponuje się wprowadzenie rozwiązania, które uzależnia nadanie indywidualnego identyfikatora filmowi, który ma być masowo rozpowszechniany w kinach, od wytworzenia audiodeskrypcji i napisów do tego filmu w wersji audio. Jednocześnie projekt ma na celu doprecyzowanie regulacji dotyczącej nadawania indywidulanego identyfikatora każdemu filmowi wyświetlanemu w kinie.
W ramach proponowanych zmian projekt przewiduje wprowadzenie obowiązku wytwarzania audiodeskrypcji i napisów w wersji audio do filmu, który po oficjalnej dacie premiery kinowej na polskim rynku ma być rozpowszechniany przez okres co najmniej dwóch tygodni w 10 lub więcej kinach (art. 21a). Jednocześnie projekt zakłada wprowadzenie regulacji, która uzależnia nadanie identyfikatora filmowi, który będzie szeroko rozpowszechniamy w kinach, od spełnienia wymogu wytworzenia audiodeskrypcji i napisów do tego filmu w wersji audio (art. 8a ust. 2).
Ponadto projekt nakłada na podmiot prowadzący dystrybucję filmu obowiązek złożenia oświadczenia o wytworzeniu audiodeskrypcji i napisów do tego filmu w wersji audio przy występowaniu do Instytutu o nadanie identyfikatora. Oświadczenie to będzie składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia (art. 21b). Niezależnie od powyższego projekt jednoznacznie określa, że to podmiot prowadzący dystrybucję filmu będzie występował przed rozpoczęciem dystrybucji filmu do Instytutu o nadanie identyfikatora za pośrednictwem systemu teleinformatycznego przy użyciu dokumentów elektronicznych albo przez formularz elektroniczny udostępniony na stronie podmiotowej Instytutu w Biuletynie Informacji Publicznej (art. 8a ust. 1). W konsekwencji projekt przewiduje upoważnienie ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego do określenia, w drodze rozporządzenia, elektronicznego formatu i wzoru formularza wystąpienia o nadanie identyfikatora (art. 8a ust. 3).
Zgodnie z art. 2 projektowanej ustawy ma ona wejść w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia, co powinno zapewnić podmiotom, na które ustawa nakłada określone obowiązki, odpowiedni czas na przygotowanie się do ich wykonywania. Projekt przewiduje wydanie rozporządzenia mającego określić elektroniczny format i wzór formularza wystąpienia o nadanie indywidualnego identyfikatora filmowi wyświetlanemu w kinie. Według założeń we wzorze formularza powinna się znaleźć w szczególności pozycja dotycząca wytworzenia audiodeskrypcji i napisów w wersji audio do filmu, któremu ma być nadany identyfikator.
Projekt ustawy nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej, nie wpłynie także negatywnie na sytuację rodzin z dziećmi.
Dziękuję.
