Przechodzimy do debaty nad poselskim projektem ustawy o zianie ustawy Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Proszę o zabranie głosu posła sprawozdawcę, pana Ludwika Dorna.
Ustawa
z dnia ... 2026 roku
o zmianie ustawy Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia
Art. 1.
W ustawie z dnia 24 sierpnia 1994 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (t.j. Dz. U. 2016 r., poz. 1713 ze zm.) w art. 31 dodaje się § 3 w następującym brzmieniu:
"§ 3. "W postępowaniu przed sądem udział w postępowaniu może zgłosić organizacja społeczna. Przepisy art. 90 i 91 Kodeksu postępowania karnego stosuje się."
Art. 2.
Do postępowań przed sądem wszczętych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.
Art. 3.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
Uzsadanienie
Poseł sprawozdawca: Ludwik Dorn
Pani Marszałek,
Wysoka Izbo,
Projektowana nowelizacja ustawy z dnia 24 sierpnia 1994 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (t.j. Dz. U. 2016 r., poz. 1713 ze zm.) ma na celu zmianę art. 31 tej ustawy poprzez dodanie do niej § 3, który to przepis ma na celu umożliwienie zgłoszenia udziału w postępowaniu sądowym w sprawach o wykroczenia przez organizacje społeczne.
W obecnie obowiązującym stanie prawnym organizacje społeczne nie mają możliwości zgłaszania swojego udziału w postępowaniu sądowym w sprawach o wykroczenia, a utrzymywanie de lege lata braku takiej możliwości w ocenie projektodawców jest nieuzasadnione. W szczególności w demokratycznym państwie prawnym niedopuszczalne jest uzasadnianie braku możliwości udziału organizacji społecznych reprezentujących przecież często znaczne grupy obywateli mniejszą wagą spraw rozpoznawanych w postępowaniu wykroczeniowym. Nierzadko również w postępowaniach w sprawach o wykroczenia konieczna jest ochrona interesu społecznego lub ważnego interesu indywidualnego, w szczególności ochrona wolności i praw człowieka.
Nowelizacja przewiduje umożliwienie zgłoszenia udziału w postępowaniu sądowym w sprawach o wykroczenia przez organizacje społeczne na zasadach i w trybie przewidzianym w postępowaniu karnym – w tym zakresie projektodawca przewiduje, że art. 90 i 91 Kodeksu postępowania karnego znajdą zastosowanie.
Projektowana zmiana ma na celu realizację wyrażonej w Konstytucji RP zasady udziału czynnika społecznego w wymiarze sprawiedliwości – Konstytucja nie przesądza zaś, że zasada ta realizację swoją powinna znaleźć jedynie w sprawach, które uznaje się za sprawy większej wagi. Niezwykle istotną jest rola organizacji społecznych które nie tylko zapewniają kontrolę nad działalnością organów wymiaru sprawiedliwości, a przez to gwarantują bezstronność sądu w postępowaniu, lecz również stanowią element ochrony praw i wolności człowieka w toku tego postępowania.
Wobec powyższego, w ocenie projektodawców, nowelizacja stanowiąca przedmiot niniejszego projektu jest konieczna i uzasadniona. Projekt jest zgody z prawem Unii Europejskiej. Projekt nie wymaga wydania żadnych aktów wykonawczych. Projekt nie niesie za sobą żadnych negatywnych skutków finansowych dla budżetu państwa, nie wpłynie także negatywnie na sytuację rodzin z dziećmi.
Dziękuję.
