Ustawa
z dnia xxx 2026 roku
o emeryturze powszechnej
Art. 1.
Ustawa reguluje funkcjonowanie systemu emerytur powszechnych w Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 2.
1. Emeryturą powszechną jest wypłacane uprawnionemu dożywotnio, comiesięczne świadczenie w formie pieniężnej. Wysokość świadczenia określa niniejsza ustawa.
2. Wypłatą zajmuje się gmina właściwa dla zamieszkania uprawnionego.
3. Realizacja zadania określonego w ust. 2, finansowania jest z budżetu państwa.
4. Świadczenie podlega wypłacie począwszy od miesiąca następującego po miesiącu osiągnięcia spełnienia przez uprawnionego warunków określonych w art. 3 ust. 1.
Art. 3.
1. Uprawnionym, o którym mowa w art. 2 ust. 1, jest obywatel polski, który:
1) zamieszkiwał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres co najmniej 20 lat;
2) osiągnął wiek określony zgodnie z zasadami określonymi w ust. 2-4.
3) nie nabył uprawnień emerytalnych z tytułu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych lub z tytułu ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników;
2. Wiek, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, wynosi - od 1 stycznia 2027 roku - nie mniej niż 67 lat i podlega podwyższeniu w oparciu o prognozowaną długość życia publikowaną przez Główny Urząd Statystyczny, wg zasad określonych w ust. 3.
3. Podwyższenie, o którym mowa w ust. 2, wynosi 1/3 różnicy między prognozowaną długością życia określoną przez Główny Urząd Statystyczny a wiekiem 67 lat. Różnicę zaokrągla się do pełnych lat.
4. Wiek w odniesieniu do konkretnego uprawnionego określa - w oparciu o przepisy ust. 2-3 - decyzja wójta właściwego dla miejsca zamieszkania, wydana na wniosek uprawnionego, nie wcześniej niż w dniu osiągnięcia przez niego wieku 55 lat.
5. W odniesieniu do osób o których mowa w ust. 1 pkt 3 - jeżeli nabyte świadczenie wynosi mniej niż wysokość świadczenia określona w oparciu o przepisy art. 4 ust. 2-3, osoba ma prawo do świadczenia z tytułu emerytury powszechnej w wysokości różnicy między wysokością świadczenia określoną wg zasad art. 4 a świadczeniem przysługującym z tytułu, o którym mowa w ust. 1 pkt 3.
Art. 4.
1. Wysokość świadczenia o którym mowa w art. 2, wynosi równowartość ustalanego przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej, średniorocznego minimum socjalnego dla jednoosobowego gospodarstwa emeryckiego w roku poprzedzającym, pomnożonego przez współczynnik 1,05 i powiększoną o prognozowaną średnioroczną wartość inflacji określoną w ustawie budżetowej na dany rok.
2. Wysokość świadczenia określa się wg stanu na dzień osiągnięcia wieku uprawniającego do świadczenia, określonego w zasad określonych w art. 3.
3. Wysokość świadczenia podlega corocznej waloryzacji w oparciu o prognozowaną średnioroczną wartość inflacji, określoną w ustawie budzetowej.
4. Świadczenie osób uprawnionych może zostać powiększone, na zasadach art. 82 i art. 83 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Art. 5.
1. Ustawa nie znajduje zastosowania do świadczeń wypłacanych z tytułu zaopatrzenia emerytalnego:
1) sędziów,
2) prokuratorów
3) funkcjonariuszy, którym wypłacane są one przez Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA
2. W odniesieniu do przypadków określonych w ust. 1, zastosowanie znajdują przepisy dotychczasowe.
Art. 6.
Emerytura powszechna nie podlega dziedziczeniu.
Art. 7.
Emerytura powszechna nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Art. 8.
W sprawach nieuregulowanych, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Art. 9.
1. Ustawa znajduje zastosowanie do osób urodzonych po 31 grudnia 2000 roku.
2. Wyłącza się stosowanie ustaw o systemie ubezpieczeń społecznych i ubezpieczeniu społecznym w stosunku do osób, o których mowa w ust. 1, w zakresie nabywania praw do ubezpieczenia emerytalnego. Składki odprowadzane na podstawie ustawy nie stanowią podstawy do wypłaty świadczeń z tego tytułu.
3. Składki o których mowa w ust. 2, w odniesieniu do osób, o których mowa w ust. 1, stanowią dochód budżetu państwa z przeznaczeniem na pokrycie dotacji budżetu państwa dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na pokrycie zobowiązań emerytalnych.
4. Składki o których mowa w ust. 2, traktuje się jako podatki w rozumieniu ustawy - Ordynacja podatkowa.
Art. 10.
1. Znosi się Kasę Rolniczych Ubezpieczeń Społecznych, powołaną ustawą z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników.
2. Z dniem 1 stycznia 2027, obowiązki Kasy Rolniczych Ubezpieczeń Społecznych realizuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Art. 11.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2027 roku.
UZASADNIENIE - poseł Piotr Roman
Projekt zakłada wprowadzenie systemu tzw. "emerytury obywatelskiej" dla obywateli polskich, zamieszkujących na terytorium Rzeczypospolitej łącznie przez co najmniej 20 lat, którzy osiągnęli odpowiedni - ukształtowany w drodze reguł wprowadzonych ustawą - wiek.
Projekt, w poszanowaniu zobowiązań poczynionych wobec obecnie funkcjonujących w systemie osób, znajdzie zastosowanie do osób urodzonych po 31 grudnia 2000 roku (tj. w dniu wejścia ustawy nie przekraczających wieku 27 lat). Ze względów solidarności społecznej, ustawodawca nie wyłącza jednak zachowania systemu składkowego - który zostaje przekształcony w charakter "podatku solidarnościowego", umożliwiający w dłuższej perspektywie wygaszenie obecnego systemu w ciągu 40 lat, bez konieczności stworzenia zagrożenia dla finansów publicznych. Projektodawcy uznają jednak za zasadne stosowanie, w przyszłości, mechanizmów redukujących składki takich osób.
Projekt zakłada, że emerytura obywatelska nie będzie podlegać dziedziczeniu, jako świadczenie powszechne, niezwiązane bezpośrednio z systemem składkowym. Jednocześnie, ze względów pragmatycznych zwolniono w projekcie emeryturę powszechną z opodatkowania.
Projekt zakłada obsługę zobowiązań emerytalnych przez gminy (na ten cel uzyskujące dotację z budżetu państwa), w związku z tym docelowo likwidację Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (termin pozostanie do oznaczenia przez ustawodawcę zwykłego w przyszłości) oraz Kasy Rolniczych Ubezpieczeń Społecznych (już od 1 stycznia 2027 roku poprzez całościową obsługę obecnego systemu przez ZUS).
Projekt gwarantuje system waloryzacyjny emerytury powszechnej (waloryzacja o stopień inflacji), a także określa mechanizm wyliczenia świadczenia w chwili "zejścia" na emeryturę (średnioroczne minimum socjalnego dla jednoosobowego gospodarstwa emeryckiego w roku poprzedzającym, pomnożone przez współczynnik 1,05 i powiększone o prognozowaną średnioroczną wartość inflacji określoną w ustawie budżetowej na dany rok). Projekt zachowuje możliwość dodatkowego świadczenia wynikającego z decyzji Prezesa Rady Ministrów oraz Prezesa ZUS (w konsekwencji, po docelowej likwidacji ZUS - organu go zastępującego, tj. wybranej gminy, po zaaprobowaniu przez ministra właściwego ds. zabezpieczenia społecznego).
Projekt kompleksowo reguluje zasady ustalania wieku emerytalnego. Zakłada się, że wiekiem bazowym będzie 67. rok życia. Ustawa zakłada jednak mechanizmy podwyższające wiek emerytalny w oparciu o przewidywaną długość życia (zwiększenie o 1/3 nadwyżki ponad 67 rok życia, zaokrąglonej do pełnych lat; gdyby przeciętna długość życia wydłużyła się - w odniesieniu do wnioskującego - do 80 lat, świadczenie nabyłby w wieku 71 lat), ustalonej na dzień złożenia wniosku o ustalenie przez potencjalnie ubezpieczonego, nie wcześniej niż w dniu ukończenia przez niego 55 roku życia.
Z projektu wyłączeni zostali uprawnieni, uzyskujący świadczenia wg obecnych gwarancji społecznych (służby, wymiar sprawiedliwości).
Dzięki projektowi rozwinie się IKE, IKZE oraz innych form oszczędnościowych z myślą o przyszłości. Przewiduje się też, że projekt ten wpłynie pozytywnie na sytuację rynku pracy: osoby bezrobotne, zdolne do pracy, ale nieposzukujące pracy będą musiały zaoszczędzić na życie emerytalne; oraz sytuację demograficzną państwa: kolejny pozytywny czynnik do posiadania dzieci, które będą utrzymywać swoich rodziców, którzy przeszli na emeryturę. Projekt nie jest sprzeczny z prawem UE.
Były prezydent Sosnowca, Były premier RP, były członek Partii Liberalno-Konserwatywnej, prezes stowarzyszenia Ruch Konserwatywny.
Wg. Katarzyny Kajkowskiej jej lokaj.
Proszę, daj Łukaszu więcej czasu i spróbuj uzupełnić niektóre informacje 