Przechodzimy do debaty nad projektem ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw
Poseł sprawozdawca: Janusz Palikot
Ustawa z dnia ... roku o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw
Art. 1. W ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. 2004 nr 64 poz. 593) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 48b w ust. 1 wyraz „dostarczenie” zastępuje się wyrazem „zapewnienie”;
2) w art. 52 po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:„2a. Rodzinny dom pomocy może być prowadzony na podstawie umowy zawartej przez osobę fizyczną albo organizację pożytku publicznego z gminą właściwą ze względu na miejsce położenia rodzinnego domu pomocy.”;
3) w art. 52 po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:„3a. Okres o którym mowa w art. 52 ust. 3 nie jest ograniczony dla osób bezdzietnych.
4) w art. 55 po ust. 2 dodaje się ust. 2a i 2b w brzmieniu:„2a. Dom pomocy społecznej może określić zasady zgłaszania personelowi domu wyjść poza teren domu.
5) w art. 59:
2b. Ograniczenie możliwości samodzielnego opuszczania terenu domu pomocy społecznej przez mieszkańca domu może nastąpić wyłącznie na podstawie zaświadczenia lekarza psychiatry, wydanego na czas określony, nie dłuższy niż 6 miesięcy.”;a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
6) w art. 64:
„1. Decyzję o skierowaniu do domu pomocy społecznej i decyzję ustalającą opłatę mieszkańca za jego pobyt w domu pomocy społecznej wydaje organ gminy właściwej dla tej osoby w dniu jej kierowania do domu pomocy społecznej.”,
b) ust. 5 i 6 otrzymują brzmienie:
„5. W przypadku regionalnego domu pomocy społecznej finansowanego z dochodów własnych samorządu województwa decyzję o skierowaniu wydaje organ gminy, a decyzję o umieszczeniu i opłacie mieszkańca za jego pobyt w tym domu wydaje marszałek województwa na podstawie art. 61 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 1, przy czym art. 64 stosuje się odpowiednio.
6. W przypadku regionalnego domu pomocy społecznej, o którym mowa w art. 56 pkt 7, decyzję o skierowaniu do domu pomocy społecznej i decyzję ustalającą opłatę mieszkańca za jego pobyt w domu pomocy społecznej wydaje organ gminy właściwej dla tej osoby w dniu jej kierowania do domu pomocy społecznej. Decyzję o umieszczeniu w regionalnym domu pomocy społecznej wydaje marszałek województwa.”;a) wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
7) w art. 64a dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:
„Osoby wnoszące opłatę lub zobowiązane do wnoszenia opłat za pobyt w domu pomocy społecznej można zwolnić, na ich wniosek, po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego, częściowo lub całkowicie z tej opłaty, w szczególności jeżeli:”,
b) dodaje się pkt 5 i 6 w brzmieniu:
„5) osoba zobowiązana do wnoszenia opłaty lub jej rodzic przebywała na podstawie orzeczenia sądu w rodzinie zastępczej lub placówce opiekuńczo-wychowawczej, a osobie kierowanej do domu pomocy społecznej lub mieszkańcowi domu będącemu odpowiednio rodzicem lub dziadkiem tej osoby ograniczono władzę rodzicielską nad dzieckiem;
6) osoba zobowiązana do wnoszenia opłaty przedstawi wyrok sądu oddalający powództwo o alimenty na rzecz osoby kierowanej do domu pomocy społecznej lub mieszkańca domu.”;„Zwolnienie to rozciąga się na zstępnych osoby zwolnionej z opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej.”;
8) w art. 65 w ust. 2 po wyrazie „odpowiednio” dodaje się wyrazy: „art. 59,”;
9) w art. 67:a) w ust. 2:
10) w art. 68:
- dodaje się pkt 4 w brzmieniu:
„4) nie został prawomocnie ukarany za czyny, o których mowa w art. 130 ust. 4–6, w okresie 5 lat poprzedzających dzień złożenia wniosku o wydanie zezwolenia na prowadzenie placówki.”,
- w pkt 3 lit. c otrzymuje brzmienie:
„c) zaświadczenie organu nadzoru budowlanego potwierdzające możliwość użytkowania obiektu określonego w kategorii XI załącznika do ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2017 r. poz. 1332 i 1529),”,
b) po ust. 3 dodaje się ust. 3a – 3c w brzmieniu:
„3a. Jeżeli podmiot, któremu wydano zezwolenie na prowadzenie placówki, o której mowa w ust. 1:
1) przestał spełniać warunki określone w niniejszej ustawie;
2) przestał spełniać standardy, o których mowa w art. 68 - art. 68b;
3) nie przedstawi na żądanie wojewody w wyznaczonym terminie aktualnych dokumentów, zaświadczeń lub informacji, o których mowa w ust. 2 pkt 3,
- wojewoda wyznacza dodatkowy termin na spełnienie warunków lub standardów albo na dostarczenie wymaganych dokumentów, zaświadczeń lub informacji.
3b. Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 3a, wojewoda cofa zezwolenie na prowadzenie placówki.
3c. W przypadku cofnięcia zezwolenia, wojewoda wykreśla placówkę z rejestru placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku.”;a) po ust. 2 dodaje się ust. 2a i 2b w brzmieniu:
11) w art. 68a:
„2a. Ograniczenie możliwości samodzielnego opuszczania terenu placówki może nastąpić wyłącznie na podstawie zaświadczenia lekarza psychiatry wydanego na czas określony, nie dłuższy niż 6 miesięcy.
2b. Do stosowania przymusu bezpośredniego na terenie placówki, o której mowa w ust. 1, stosuje się przepisy ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2017 r. poz. 882 i poz. …) w zakresie jednostek organizacyjnych pomocy społecznej.”,
b) w ust. 4 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) w budynkach wielokondygnacyjnych bez dźwigów osobowych - pokoje mieszkalne oraz pomieszczenia wymienione w ust. 5 usytuowane na parterze;”,
c) dodaje się ust. 7 i 8 w brzmieniu:
„7. Wymóg, o którym mowa w ust. 4 pkt 2, nie ma zastosowania do placówek, w których przebywa nie więcej niż 5 osób, jeśli są one wyposażone w urządzenie do przemieszczania osób niepełnosprawnych, a łazienki i toalety znajdują się na tej samej kondygnacji, na której znajdują się pokoje mieszkalne.
8. W jednym budynku placówki nie może przebywać więcej niż 100 osób, którym jest zapewniana opieka całodobowa.”a) w pkt 1:
12) po art. 68a dodaje się art. 68b w brzmieniu:
- lit. d tiret drugie otrzymuje brzmienie:
„- zalecenia lekarskie, w tym zaświadczenia lekarza psychiatry dotyczące możliwości samodzielnego opuszczania placówki,”,
- w lit. e średnik zastępuje się przecinkiem i dodaje się lit. f i g w brzmieniu:
„f) postanowienia sądu opiekuńczego w przedmiocie udzielenia zezwolenia na umieszczenie w placówce – w przypadku osób ubezwłasnowolnionych całkowicie,
g) orzeczenia sądu opiekuńczego o przyjęciu do placówki;”,
b) w pkt 3 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 4 i 5 w brzmieniu:
„4) do wykonywania czynności, o których mowa w art. 68 ust. 1 pkt 1, zatrudniać osoby posiadające kwalifikacje niezbędne do wykonywania zawodu pielęgniarki, ratownika medycznego, opiekuna w domu pomocy społecznej, opiekuna osoby starszej, asystenta osoby niepełnosprawnej, opiekunki środowiskowej, opiekuna medycznego, albo osoby posiadające udokumentowane co najmniej 2 – letnie doświadczenie zawodowe polegające na świadczeniu usług opiekuńczych osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku oraz ukończone szkolenie z zakresu udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej;
5) zatrudniać osoby, o których mowa w pkt 4, w wymiarze 1/3 pełnego wymiaru czasu pracy na 1 jedną osobę przebywającą w placówce, nie mniej niż 6 osób zatrudnianych w pełnym wymiarze czasu pracy, z tym że osobę fizyczną prowadzącą placówkę, zamieszkującą na terenie placówki, zalicza się w wymiarze 1/2 pełnego wymiaru czasu pracy.”;„Art. 68b. W placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku może być zapewniana opieka wyłącznie osobom pełnoletnim.”
13) w art. 69 ust. 1 otrzymuje brzmienie:„Art. 69. 1. W przypadku prowadzenia przez podmioty, o których mowa w art. 57 ust. 1 pkt 2, w ramach działalności statutowej, placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, stosuje się art. 67 ust. 1-3, art. 68 - 68b.”;
14) w art. 103 w ust. 2 po wyrazach „art. 64” dodaje się wyrazy „,art. 64a albo art. 64b”;
15) w art. 107 w ust. 4 zdanie drugie otrzymuje brzmienie:„W przypadku osób korzystających ze stałych form pomocy aktualizację sporządza się nie rzadziej niż co 6 miesięcy, mimo braku zmiany danych, a w przypadku osób przebywających w domach pomocy społecznej - nie rzadziej niż co 12 miesięcy.”;
16) po art. 109 dodaje się art. 109a w brzmieniu:„Art. 109a. 1. Podmiot prowadzący rachunek płatniczy oraz bank i spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa prowadzące rachunek inny niż płatniczy, a także wydawca instrumentu płatniczego są obowiązani zwrócić z tych rachunków ośrodkowi pomocy społecznej, na wniosek kierownika ośrodka pomocy społecznej, kwoty świadczeń pomocy społecznej przekazane po dniu śmierci osoby uprawnionej na ten rachunek albo instrument płatniczy.
17) w art. 112a ust. 3 otrzymuje brzmienie:
2. Podmiot prowadzący rachunek płatniczy oraz bank i spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa prowadzące rachunek inny niż płatniczy, a także wydawca instrumentu płatniczego są zwolnieni od wypłaty pełnej lub częściowej kwoty, o której mowa w ust. 1, jeżeli przed otrzymaniem wniosku kierownika ośrodka pomocy społecznej dokonali z tych rachunków wypłat innym osobom i te wypłaty nie pozwalają zrealizować wniosku w całości lub części, oraz w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku poinformują o tym ten organ, wraz ze wskazaniem osób, które pobrały wypłaty.”;„3. Osoby kierujące jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej będącymi w strukturze powiatowego centrum pomocy rodzinie obowiązane są spełniać obowiązujące wymagania dla kierowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej.”;
18) w art. 126 w pkt 6 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 7 - 9 w brzmieniu:„7) pobierania za pokwitowaniem oraz zabezpieczania dokumentów związanych z zakresem kontroli, z zachowaniem przepisów o tajemnicy prawnie chronionej;
19) w art. 130:
8) sporządzania, a w razie potrzeby żądania sporządzenia niezbędnych do kontroli kopii, odpisów lub wyciągów z dokumentów oraz zestawień lub obliczeń;
9) przetwarzania danych osobowych w zakresie niezbędnym do realizacji celu kontroli.”a) po ust. 4 dodaje się ust. 4a w brzmieniu:
20) po art. 131a dodaje się art. 131b w brzmieniu:
„4a. Kto po uprawomocnieniu się decyzji o nałożeniu kary pieniężnej za prowadzenie bez zezwolenia wojewody placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku prowadzi bez zezwolenia wojewody inną placówkę zapewniającą całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku podlega karze pieniężnej w wysokości 40 000 zł.”,
b) dodaje się ust. 6 w brzmieniu:
„6. W przypadku stwierdzenia zagrożenia życia lub zdrowia osób przebywających w domu pomocy społecznej lub w placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, prowadzonej na podstawie zezwolenia, wojewoda może, cofając zezwolenie, wydać decyzję nakazującą wstrzymanie prowadzenia tej placówki lub domu pomocy społecznej, z nadaniem rygoru natychmiastowej wykonalności.”;„Art.31b. Wojewoda prowadzi wykaz nałożonych kar pieniężnych. Dane z wykazu udostępnia się do celów prowadzenia postępowań
zakresie nałożenia kary pieniężnej lub wydania albo cofnięcia zezwolenia na prowadzenie placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku.”.
Art. 2. W ustawie z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U. 1994 nr 111 poz. 535) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 38 dodaje się ust. 6 w brzmieniu:„6. Przepisy ust. 1 - 5 stosuje się odpowiednio do placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o których mowa w art. 67 i art. 69 ustawy o pomocy społecznej”;
2) w art. 43 dodaje się ust. 16 w brzmieniu:„16) Przepisy ust. 1- 15 stosuje się odpowiednio do kontroli placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o których mowa w art. 67 i art. 69 ustawy o pomocy społecznej.”;
3) w art. 46 dodaje się ust. 6 w brzmieniu:„6. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do postępowania o przyjęcie albo wypisanie z placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o których mowa w art. 67 i art. 69 ustawy o pomocy społecznej.”.
Art. 3. 1. Do działalności, o której mowa w art. 67 ust. 1 i art. 69 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1 niniejszej ustawy, na którą uzyskano zezwolenie przed dniem wejścia w życie art. 1 pkt 9 i 10 niniejszej ustawy, stosuje się art. 67 ust. 2 pkt 3 lit. c oraz art. 68 ust. 4 pkt 2 ustawy zmienianej w art. 1 niniejszej ustawy, w dotychczasowym brzmieniu, pod warunkiem niezwiększania liczby miejsc w placówce.
2. Wymogi określone w art. 68a pkt 1 lit. f ustawy zmienianej w art. 1 niniejszej ustawy, w stosunku do osób przyjętych do placówki przed dniem wejścia w życie art. 1 pkt 11 niniejszej ustawy, stosuje się od dnia 1 stycznia 2027 r.
3. Osobom małoletnim przyjętym do placówki przed dniem wejścia w życie art. 1 pkt 12 niniejszej ustawy może być udzielana opieka całodobowa do dnia 31 grudnia 2026 r.
4. Do działalności, o której mowa w art. 67 ust. 1 i art. 69 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1 niniejszej ustawy, na którą uzyskano zezwolenie przed dniem wejścia w życie art. 1 pkt 10 niniejszej ustawy, nie stosuje się art. 68 ust. 8 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, pod warunkiem niezwiększania liczby miejsc w budynku placówki.
Art. 4. Podmioty prowadzące działalność, o której mowa w art. 67 ust. 1 i art. 69 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1 niniejszej ustawy, na którą uzyskały zezwolenie przed dniem wejścia w życie art. 1 pkt 11 niniejszej ustawy, obowiązane są zatrudnić osoby posiadające kwalifikacje, o których mowa w art. 68a pkt 4 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, w terminie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie art. 1 pkt 11.
Art. 5. Podmioty prowadzące działalność, o której mowa w art. 67 ust. 1 i art. 69 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1 niniejszej ustawy, na którą uzyskały zezwolenie przed dniem wejścia w życie art. 1 pkt 11 niniejszej ustawy, obowiązane są zatrudnić pracowników wykonujących czynności, o których mowa w art. 68 ust. 1 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1 niniejszej ustawy, w wymiarze:
1) nie mniej niż 1/4 pełnego wymiaru czasu pracy na 1 jedną osobę przebywającą w placówce – w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie art. 1 pkt 11;
2) nie mniej niż 1/3 pełnego wymiaru czasu pracy na 1 jedną osobę przebywającą w placówce – terminie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie art. 1 pkt 11.
Art. 6. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem: art. 1 pkt 9 – 13, 17 i 20, które wchodzą w życie z dniem 1 czerwca 2026 r.
Uzasadnienie: Ustawa ma na celu ograniczenie skali nieprawidłowości w placówkach zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, a tym samym zwiększenie poczucia bezpieczeństwa osób starszych i niepełnosprawnych przebywających w takich placówkach, poprawę skuteczności stosowania sankcji nakładanych na podmioty prowadzące placówki bez zezwolenia oraz poprawę warunków pobytu osób przebywających w legalnie działających placówkach całodobowej opieki. Zmiana przepisów miałaby również na celu ułatwienie placówkom, zwłaszcza tym prowadzonym w niewielkim zakresie, uzyskania zezwolenia, poprzez złagodzenie niektórych standardów, oraz doprecyzowanie przepisów dotyczących dokumentów wymaganych przy wniosku o uzyskanie zezwolenia. Ustawa zmierza także do uregulowania zasad przyjmowania, pobytu i opuszczania ww. placówek przez osoby, do których ma zastosowanie ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. Projektowana ustawa ma także na celu doprecyzowanie niektórych przepisów postępowania w zakresie przyznawania, udzielania i wypłaty świadczeń.
Propozycja zmiany art. 11 ust. 2 zmierza do poszerzenia możliwych do zastosowania sankcji, które kierownik ośrodka pomocy społecznej może zastosować w przypadku np. braku współdziałania osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym, odmowy zawarcia kontraktu socjalnego, niedotrzymywanie jego postanowień, nieuzasadnionej odmowy podjęcia zatrudnienia. Art. 11 ust.2 został uzupełniony o możliwość ograniczenia wysokości lub rozmiaru świadczenia.
Zmiana w art. 52 ma na celu doprecyzowanie przepisów dotyczących prowadzenia rodzinnego domu pomocy. Niejednokrotnie podmioty prowadzące placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, dla których art. 67 i art. 69 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej wymaga zezwolenia właściwego wojewody, chcąc uniknąć kary za prowadzenie placówki bez zezwolenia, wskazują na prowadzenie usług w formie rodzinnego domu pomocy, nie mając jednocześnie zawartej umowy z gminą. Z tego względu, aby zagwarantować odpowiedni, zgodny ze standardami, poziom świadczonych usług oraz uniemożliwić opisane powyżej próby utożsamiania placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku z rodzinnymi domami pomocy, w art. 52 dodaje się, jako ust. 2a, przepis analogiczny do przepisu § 8 ust. 1 rozporządzenia z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie rodzinnych domów pomocy (Dz. U. poz. 719), w którym wyrażona jest możliwość prowadzenia rodzinnego domu pomocy jedynie na podstawie umowy z gminą właściwą dla miejsca położenia domu, tak aby uniknąć istniejących wątpliwości w zakresie braku możliwości prowadzenia tej formy usług bez umowy z gminą. Wymóg nie jest nowym obowiązkiem dla podmiotów prowadzących rodzinne domy pomocy, gdyż dotychczas był zawarty w § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie rodzinnych domów pomocy, nie wprowadza się w tym zakresie przepisów przejściowych. Ponadto zmiana w art. 52 usuwa limity przebywania w takim ośrodku dla osób bezdzietnych.
Zmiana w art. 55 polega na wskazaniu podstawy, na jakiej dom pomocy społecznej może ograniczyć możliwość swobodnego/samodzielnego opuszczania terenu placówki przez mieszkańca domu.
Zmiany w art. 59 mają charakter porządkujący i wynikają z potrzeby ujednolicenia praktyki występującej w różnych ośrodkach pomocy społecznej w zakresie wydawania decyzji o odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej.
Zmiana w art. 64 poszerza katalog sytuacji, w których można zwolnić z obowiązku wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej o sytuacje nienależytego wykonywania władzy rodzicielskiej przez osobę kierowaną do domu pomocy społecznej lub będącą już mieszkańcem domu w stosunku do zobowiązanego do wnoszenia opłaty dziecka
Zmiana w art. 64a poszerza krąg osób zwalnianych obligatoryjnie z wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej o osoby będące zstępnymi.
Zmiana w art. 65 ust. 2 ma charakter doprecyzowujący i zmierza do usunięcia obecnych wątpliwości w zakresie konieczności wydawania decyzji o skierowaniu do domu pomocy społecznej w przypadku kierowania osób w trybie określonym w art. 65.
W art. 67 w ust. 2 dodaje się pkt 4 ograniczający możliwość uzyskania zezwolenia na prowadzenie placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku przez podmioty, na które wojewoda nałożył w przeszłości co najmniej dwukrotnie karę pieniężną za prowadzenie placówki bez zezwolenia lub orzekł o wstrzymaniu działalności placówki. Podmioty te nie będą mogły uzyskać zezwolenia w okresie 5 lat od ukarania.
W art. 68 wprowadza się również zmianę w zakresie dotychczas obowiązującego wymogu posiadania windy w placówkach wielokondygnacyjnych. Pojęcie windy nie jest zdefiniowane w aktach prawnych, z tego względu przyjmowano, że w istocie jest ono tożsame z pojęciem dźwigu osobowego.
W art. 68a uzupełnia się katalog dokumentów przechowywanych przez podmiot prowadzący placówkę.
Dodawany art. 68b zawiera zastrzeżenie możliwości świadczenia usług w placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku wyłącznie osobom pełnoletnim.
Zmiana w art. 103 ust. 2 zmierza do rozszerzenia katalogu przypadków, w których nie będzie możliwe dodatkowe zwiększanie obciążeń członków rodziny osoby przebywającej w domu pomocy społecznej w przypadku zwolnienia któregoś z nich albo zwolnienia mieszkańca domu pomocy społecznej z odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej na podstawie art. 64a i art. 64b.
Dodanie nowego art. 109a ma na celu uregulowanie sytuacji zwrotu m.in. przez banki z rachunku indywidualnego i wspólnego świadczeń z pomocy społecznej, wypłaconych po śmierci świadczeniobiorcy pomocy społecznej.
Zmiana w art. 112a koryguje nazwę powiatowego centrum pomocy rodzinie.
Zmiana w art. 126 poszerza zakres uprawnień kontrolnych inspektorów urzędów wojewódzkich, przeprowadzających czynności z zakresu kontroli i nadzoru w pomocy społecznej.
Art. 130 ust. 4a zawiera zmianę zaostrzającą odpowiedzialność podmiotu prowadzącego bez zezwolenia więcej niż jedną placówkę zapewniającą całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku.
Aby umożliwić wojewodom sprawdzenie czy dany podmiot prowadzi więcej niż jedna placówkę na obszarze kraju, wprowadza się nowy art. 131b zobowiązujący wojewodę do prowadzenia wykazu nałożonych kar pieniężnych.
Nowy ust. 6 w art. 130 umożliwia wojewodzie jednoczesne cofnięcie zezwolenia na prowadzenie domu pomocy społecznej lub placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku i nakazanie wstrzymania prowadzenia tej placówki lub domu pomocy społecznej, z nadaniem rygoru natychmiastowej wykonalności.
Zawarta w art. 2 projektu zmiana do ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego zmierza do uzależnienia przyjmowania do placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku osób, które wskutek choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego nie są zdolne do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych i nie mają możliwości korzystania z opieki innych osób oraz potrzebują stałej opieki i pielęgnacji, lecz nie wymagają leczenia szpitalnego, a także osób ubezwłasnowolnionych całkowicie jedynie za zezwoleniem sądu. Osoba taka będzie w okresie pobytu w placówce podlegała okresowym badaniom stanu zdrowia psychicznego w zakresie uzasadniającym jej pobyt w placówce.
Ustawa zawiera także regulacje przejściowe z uwagi na nowe wymogi nakładane na podmioty prowadzące placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku.
Przyznanie zwolnienia z opłat za dom pomocy społecznej spowoduje wzrost wydatków gmin. Z uwagi na fakt, że planowane przepisy art. 64 pkt 5 i 6 mają charakter fakultatywny oraz że brak jest danych o liczbie osób, która może na tej podstawie ubiegać się o zwolnienie z opłat, nie jest możliwa kalkulacja skutków finansowych zmiany do art. 64 pkt 5 i 6. Z uwagi na fakt, że nie wiadomo ile z powyższej liczby placówek prowadzonych jest w innym miejscu, niż placówka, na która już nałożono karę, nie jest możliwe oszacowanie możliwych dochodów dla budżetu państwa z tytułu kar. Można jednak przewidywać, że liczba kar będzie początkowo mogła osiągnąć wartość w okolicach 30. Zakładając, że średnia wysokość kary wynosi 10 000 złotych można prognozować nawet wzrost przychodów budżetu państwa w wysokości 300 tysięcy złotych. W kolejnych latach, z uwagi na wysokość kary, liczba placówek nielegalnych powinna ulegać zmniejszeniu.
Projekt nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej. Nie wpływa na sytuację rodzin z dziećmi.
og; 72h
