Przechodzimy do debaty nad projektem ustawy o Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej.
Poseł sprawozdawca: Janusz Palikot
Ustawa z dnia ... 2024 roku o Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej
Art. 1. Ustawa określa cele i źródła finansowania Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej, zwanej dalej „OSE”, operatora OSE oraz jego zadania.
Art. 2. Tworzy się OSE, która jest publiczną siecią telekomunikacyjną służącą świadczeniu publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych szkole w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425, z późn. zm.), z wyjątkiem szkół dla dorosłych, zwanej dalej „szkołą”.
Art. 3. OSE tworzy się w celu:
1) umożliwienia szkole szerokopasmowego dostępu do Internetu;
2) podnoszenia poziomu kompetencji cyfrowych uczniów, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 22 ust. 2 pkt. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425), i nauczycieli w ramach doskonalenia zawodowego nauczycieli;
3) umożliwienia wspomagania procesu kształcenia w szkole.
Art. 4. Operatorem OSE jest Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa – Państwowy Instytut Badawczy.
Art. 5. Do zadań operatora OSE należy:
1) przygotowanie OSE w sposób umożliwiający świadczenie z jej wykorzystaniem usług, jej eksploatację, utrzymanie, usuwanie awarii, modernizację oraz nadzór nad jej funkcjonowaniem;
2) świadczenie szkole usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu o symetrycznej przepustowości co najmniej 100 Mb/s, z zastrzeżeniem art. 6;
3) świadczenie szkole usług bezpieczeństwa teleinformatycznego, obejmujących ochronę przed szkodliwym oprogramowaniem oraz monitorowanie zagrożeń i bezpieczeństwa sieciowego;
4) promowanie zasad bezpiecznego korzystania z technologii cyfrowych;
5) tworzenie i udostępnianie usług ułatwiających użytkownikom OSE dostęp do technologii cyfrowych.
Art. 6. W przypadku gdy warunki techniczne istniejącej infrastruktury telekomunikacyjnej nie pozwalają na świadczenie usługi spełniającej parametry, o których mowa w art. 5 pkt 2, minister właściwy do spraw informatyzacji, po zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej, na wniosek operatora OSE zawierający:
1) uzasadnienie braku możliwości świadczenia usługi spełniającej parametry, o których mowa w art. 5 pkt 2, oraz
2) wskazanie maksymalnych parametrów usługi możliwej do świadczenia – może zezwolić na świadczenie usługi niespełniającej parametrów określonych w art. 5 pkt 2 na czas określony, nie dłuższy niż 12 miesięcy.
Art. 7. 1. Operator OSE sporządza i na bieżąco aktualizuje, nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy, harmonogram wskazujący możliwy termin rozpoczęcia świadczenia usług, o których mowa w art. 5 pkt 2 i 3 oraz art. 6, uwzględniając informacje o istniejącej i planowanej infrastrukturze telekomunikacyjnej, umożliwiającej świadczenie szkole tych usług.
2. Harmonogram udostępnia się w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej operatora OSE.
3. Organ prowadzący szkołę wskazaną w harmonogramie albo dyrektor szkoły, za zgodą tego organu, może złożyć do operatora OSE wniosek o świadczenie usług, o których mowa w art. 5 pkt 2 i 3 oraz art. 6.
4. Operator OSE rozpoczyna świadczenie usług, o których mowa w art. 5 pkt 2 i 3 oraz art. 6, w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku.
5. Organ prowadzący szkołę zapewnia tej szkole szerokopasmowy dostęp do Internetu o symetrycznej przepustowości co najmniej 100 Mb/s, jeżeli organ ten albo dyrektor szkoły, za zgodą tego organu:
1) nie złożył do operatora OSE wniosku, w terminie 6 miesięcy od dnia wskazania szkoły w harmonogramie, lub
2) zaprzestał korzystania z usług operatora OSE, o których mowa w art. 5 pkt 2 i 3 oraz art. 6.
6. Organ prowadzący szkołę, obowiązany zapewnić szkole szerokopasmowy dostęp do Internetu o symetrycznej przepustowości co najmniej 100 Mb/s, może złożyć do ministra właściwego do spraw informatyzacji wniosek o udzielenie zgody na świadczenie usługi niespełniającej parametrów określonych w ust. 5, zawierający:
1) uzasadnienie braku możliwości wykonania obowiązku, o którym mowa w ust. 5;
2) wskazanie przyczyn niezłożenia wniosku do operatora OSE;
3) wskazanie maksymalnych parametrów usługi możliwej do zapewnienia przez organ prowadzący szkołę.
7. Minister właściwy do spraw informatyzacji, po zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej, udziela w formie decyzji zgody, o której mowa w ust. 6, w przypadku gdy warunki techniczne istniejącej infrastruktury telekomunikacyjnej nie pozwalają na wykonanie obowiązku, o którym mowa w ust. 5. W decyzji określa się czas, na który udzielana jest zgoda, nie dłuższy niż 12 miesięcy, oraz minimalne parametry usługi, którą zapewnia organ prowadzący szkołę.
Art. 8. 1. W ramach wykonywania zadań, o których mowa w art. 5 pkt 1–3, operator OSE wykorzystuje istniejącą infrastrukturę telekomunikacyjną, z zachowaniem zasady równego traktowania i uczciwej konkurencji oraz otwartej, przejrzystej i niedyskryminującej procedury uzyskiwania dostępu do tej infrastruktury lub korzystania z usług transmisji danych.
2. Operator OSE może:
1) budować infrastrukturę telekomunikacyjną niezbędną do przygotowania OSE, jeżeli nie jest możliwe wykorzystanie istniejącej infrastruktury telekomunikacyjnej;
2) doprowadzić przyłącze telekomunikacyjne do szkoły w celu świadczenia usługi, o której mowa w art. 5 pkt 2, jeżeli:
a) przyłącze telekomunikacyjne nie istnieje albo
b) istniejące przyłącze nie pozwala na świadczenie szkole usługi spełniającej parametry, o których mowa w art. 5 pkt 2 – a doprowadzenie przyłącza pozwalającego na świadczenie szkole usługi spełniającej parametry, o których mowa w art. 5 pkt 2, nie jest planowane w ramach inwestycji realizowanych ze środków publicznych lub w ramach planów inwestycyjnych zgłoszonych zgodnie z przepisami wydanymi przez ministra właściwego do spraw informatyzacji na podstawie art. 27 ust. 4 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014–2020 (Dz. U. z 2017 r. poz. 1460 i 1475).
3. Operator OSE:
1) zapewnia w szkole infrastrukturę, obejmującą co najmniej jeden punkt dostępowy wraz z co najmniej dwudziestoczteroportowym przełącznikiem sieciowym, służącą podłączeniu w szkole komputerów, w miejscu wskazanym przez dyrektora szkoły, do szerokopasmowego dostępu do Internetu o symetrycznej przepustowości co najmniej 100 Mb/s;
2) w szkole nieposiadającej punktu dostępowego – podłącza w szkole co najmniej jeden punkt dostępowy umożliwiający bezprzewodowe korzystanie z szerokopasmowego dostępu do Internetu o symetrycznej przepustowości co najmniej 100 Mb/s;
3) w szkole posiadającej infrastrukturę o parametrach umożliwiających korzystanie z Internetu o symetrycznej przepustowości 100 Mb/s – wykorzystuje istniejącą infrastrukturę do podłączenia w szkole komputerów, w miejscu wskazanym przez dyrektora szkoły, do szerokopasmowego dostępu do Internetu o symetrycznej przepustowości co najmniej 100 Mb/s oraz podłącza co najmniej jeden punkt dostępowy umożliwiający bezprzewodowe korzystanie z szerokopasmowego dostępu do Internetu o symetrycznej przepustowości co najmniej 100 Mb/s.
Art. 9. Ustanowienie służebności przesyłu na gruntach stanowiących własność organu prowadzącego szkołę lub jednostki samorządu terytorialnego, na terenie której zlokalizowana jest ta szkoła, w celu wykonania przyłącza telekomunikacyjnego do tej szkoły, jest nieodpłatne w okresie świadczenia usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu szkole.
Art. 10. 1. Wykonywanie przez operatora OSE zadań, o których mowa w art. 5, finansowane jest ze środków budżetu państwa w formie dotacji celowej udzielanej przez ministra właściwego do spraw informatyzacji lub z budżetu środków europejskich.
2. Korzystanie przez szkołę:
1) z usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu o symetrycznej przepustowości wynoszącej 100 Mb/s lub usługi o niższych parametrach, świadczonej przez operatora OSE,
2) z usług, o których mowa w art. 5 pkt 3, świadczonych przez operatora OSE,
3) z usług, o których mowa w art. 5 pkt 5 – jest nieodpłatne.
3. Operator OSE pobiera opłatę wyłącznie za świadczenie szkole usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu o przepustowości przekraczającej 100 Mb/s, jeżeli organ prowadzący szkołę albo dyrektor szkoły, za zgodą tego organu, wystąpi z wnioskiem o świadczenie takiej usługi.
4. Opłatę ustala się w wysokości odpowiadającej różnicy między kosztem świadczenia przez operatora OSE usługi, o której mowa w ust. 3, a kosztem świadczenia usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu o symetrycznej przepustowości wynoszącej 100 Mb/s.
5. Operator OSE prowadzi odrębną ewidencję przychodów i kosztów związanych:
1) ze świadczeniem usługi, o której mowa w ust. 3;
2) z wykonywaniem innych zadań operatora OSE.
6. Operator OSE nie osiąga zysku z tytułu realizacji zadań określonych w ustawie.
Art. 11. W ramach środków dotacji celowej, o której mowa w art. 10 ust. 1, operator OSE w celu wykonywania zadań, o których mowa w art. 5, może ponosić wydatki:
1) na nabycie i eksploatację infrastruktury telekomunikacyjnej, urządzeń i systemów informatycznych, wartości niematerialnych i prawnych, przygotowanie dokumentacji oraz analiz niezbędnych do przeprowadzenia procesu inwestycyjnego, w szczególności na sporządzenie projektów technicznych, oraz na wsparcie w procesie zakupowym i instalacyjnym;
2) na wykonanie robót budowlanych, w tym nabycie niezbędnych materiałów, dotyczących infrastruktury i urządzeń, o których mowa w pkt 1, oraz na pokrycie związanych z tymi robotami należności publicznoprawnych, należnych na podstawie odrębnych przepisów, w szczególności za wydanie decyzji, zgód i zezwoleń;
3) na pokrycie kosztów administracyjnych, w tym kosztów zatrudnienia osób uczestniczących w realizacji zadań operatora OSE na podstawie umów o pracę lub innych umów cywilnoprawnych oraz kosztów związanych z zapewnieniem wsparcia użytkownikom OSE;
4) związane z uzyskaniem:
a) dostępu telekomunikacyjnego, o którym mowa w art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne (Dz.U. 2004 nr 171 poz. 1800, z późn. zm.),
b) dostępu, o którym mowa w art. 139 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne, oraz dostępu, o którym mowa w art. 13, art. 17, art. 27 i art. 33 ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz.U. 2010 nr 106 poz. 675, z późn. zm.);
5) na najem, dzierżawę lub leasing infrastruktury telekomunikacyjnej;
6) na usługi:
a) transmisji danych,
b) dzierżawy łączy telekomunikacyjnych,
c) dostawy energii,
d) serwisu i naprawy infrastruktury i urządzeń, o których mowa w pkt. 1,
e) utrzymania i rozwoju oprogramowania i innych wartości niematerialnych i prawnych,
f) doradcze, w tym opinie prawne lub ekspertyzy;
7) najem powierzchni wraz z kosztami eksploatacyjnymi;
8) na nabycie, tworzenie i utrzymanie usług bezpieczeństwa teleinformatycznego, o których mowa w art. 5 pkt 3;
9) na nabycie, tworzenie, utrzymanie i udostępnianie usług, o których mowa w art. 5 pkt 5;
10) na pokrycie należności publicznoprawnych oraz kosztów obsługi finansowej;
11) na opracowanie, druk i dystrybucję materiałów informacyjnych i szkoleniowych;
12) na organizację szkoleń, seminariów i warsztatów.
Art. 12. 1. Operator OSE składa wniosek o udzielenie dotacji celowej do ministra właściwego do spraw informatyzacji do dnia 30 czerwca roku poprzedzającego rok, na który dotacja ma być udzielona.
2. Wniosek zawiera opis zadań planowanych do zrealizowania przez operatora OSE w danym roku wraz z uzasadnieniem ich celowości oraz oszacowanie wysokości środków niezbędnych do realizacji tych zadań.
3. Zasady finansowania oraz rozliczenia udzielonej dotacji określa się w umowie między operatorem OSE a ministrem właściwym do spraw informatyzacji, zgodnie z art. 150 ustawy z dnia 29 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. 2009 nr 157 poz. 1240, z późn. zm.).
Art. 13. W 2017 r. operator OSE składa wniosek, o którym mowa w art. 12 ust. 1, do dnia 30 listopada 2017 r.
Art. 14. 1. Maksymalny limit wydatków budżetu państwa przeznaczonych na wykonywanie zadań wynikających z niniejszej ustawy wynosi w:
1) 2025 r. – 18 000 000 zł;
2) 2026 r. – 74 000 000 zł;
3) 2027 r. – 124 000 000 zł;
4) 2028 r. – 135 000 000 zł;
5) 2029 r. – 163 000 000 zł;
6) 2030 r. – 163 000 000 zł;
7) 2031 r. – 163 000 000 zł;
8) 2032 r. – 163 000 000 zł;
9) 2033 r. – 163 000 000 zł;
10) 2034 r. – 163 000 000 zł.
2. Minister właściwy do spraw informatyzacji monitoruje wykorzystanie limitu wydatków, o których mowa w ust. 1, i dokonuje oceny wykorzystania tego limitu według stanu na koniec każdego kwartału, a w przypadku IV kwartału – według stanu na dzień 20 listopada danego roku.
3. W przypadku przekroczenia lub zagrożenia przekroczenia przyjętego na dany rok budżetowy maksymalnego limitu wydatków określonego w ust. 1 oraz w przypadku gdy w okresie od początku roku kalendarzowego do dnia ostatniej oceny, o której mowa w ust. 2, część limitu rocznego przypadającego proporcjonalnie na ten okres zostanie przekroczona co najmniej o 10% stosuje się mechanizm korygujący polegający na zmniejszeniu wydatków budżetu państwa będących skutkiem finansowym niniejszej ustawy.
4. Organem właściwym do wdrożenia mechanizmu korygującego, o którym mowa w ust. 3, jest minister właściwy do spraw informatyzacji.
Art. 15. Operator OSE świadczy usługi, o których mowa w art. 5 pkt 2 i 3, od dnia 1 września 2025 r.
Art. 16. W przypadku gdy do dnia 30 czerwca 2027 r. szkoła została wskazana w harmonogramie, o którym mowa w art. 7 ust. 1, a do dnia 31 grudnia 2027 r. organ prowadzący szkołę albo dyrektor szkoły, za zgodą tego organu, nie złożył wniosku, o którym mowa w art. 7 ust. 3, od dnia 1 stycznia 2028 r. organ prowadzący szkołę zapewnia szkole szerokopasmowy dostęp do Internetu o symetrycznej przepustowości co najmniej 100 Mb/s.
Art. 17. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Uzasadnienie:
Budowa bardzo szybkich łączy szerokopasmowych jest jednak wyłącznie środkiem, realizującym właściwy cel zapewnienia szkołom dostępu do szybkiego, bezpiecznego Internetu i jego zasobów. Cel ten zrealizowany zostanie przez zapewnienie możliwości połączenia wszystkich szkół w ogólnopolską sieć teleinformatyczną, w ramach której zapewniona zostanie usługa dostępu do Internetu wraz z usługami bezpieczeństwa sieciowego i teleinformatycznego, jak również narzędzia teleinformatyczne wspomagające proces kształcenia w kierunku modelu opartego na rozwiązaniach cyfrowych. W ten sposób zostanie zorganizowana i wdrożona Ogólnopolska Sieć Edukacyjna (OSE).
OSE będzie wirtualną, publiczną siecią telekomunikacyjną, opartą na fizycznej infrastrukturze szerokopasmowej(już istniejącej, jak również powstałej w najbliższej przyszłości w wyniku realizacji komercyjnych i dofinansowanych inwestycji, oraz infrastruktury wybudowanej dla celów OSE przez jej operatora dla szkół, które pomimo komercyjnych planów inwestycyjnych, nie zostaną podłączone do szybkich sieci szerokopasmowych). Sieć ta będzie operowana przez podmiot, który będzie odpowiedzialny za jej uruchomienie i utrzymanie, oraz w szczególności za dostarczenie szkołom usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu o symetrycznej przepustowości co najmniej 100 Mb/s wraz z usługami bezpieczeństwa sieciowego (w tym ochrony przed zagrożeniami dla prawidłowego rozwoju uczniów).
OSE przyczyni się do upowszechnienia w edukacji nowoczesnych metod nauczania, których główną zaletą jest indywidualne podejście edukacyjne do każdego ucznia przynoszące olbrzymi wzrost edukacyjnej wartości dodanej dla uczniów średnich i słabszych. Zatem projekt OSE wpłynie w znacznym stopniu na podniesienie poziomu edukacji w kraju. OSE pozwoli również uczniom zdolnym na rozwój swoich zainteresowań dzięki łatwiejszemu dostępowi do licznych materiałów w postaci cyfrowej oraz treści edukacyjnych, udostępnionych w sieci Internet. Udostępnione narzędzia informatyczne wspomagające korzystanie z technologii cyfrowych umożliwią lepszy transfer wiedzy i doświadczeń a zatem wpłyną na dalszą poprawę jakości kształcenia uczniów.
OSE pozwoli na wyrównywanie poziomu edukacji, umożliwiając dostęp do nowoczesnych zasobów edukacyjnych na terenach słabiej rozwiniętych, udoskonalając proces edukacji na tych terenach.
Projekt ustawy będzie miał pozytywny wpływ na małych i średnich przedsiębiorców. W szczególności należy tu wskazać na wzrost przychodów tych przedsiębiorców z tytułu udostępniania operatorowi OSE własnej infrastruktury lub świadczenia usług transmisji danych, w celu umożliwienia operatorowi OSE świadczenia szkołom nieodpłatnych usług. MŚP będą także uczestniczyć w procesach dostaw infrastruktury i urządzeń niezbędnych do przygotowania sieci OSE, jak również pełnić rolę podwykonawców w procesach budowlanych i na późniejszym etapie funkcjonowania OSE w ramach wsparcia technicznego szkół.
Koszt wdrożenia i funkcjonowania OSE to ponad 1,3 mld złotych do 2034 roku.
Projekt ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej. Projektowana regulacja nie będzie wymagała notyfikacji Komisji Europejskiej w trybie ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej. Projekt nie wymaga przedłożenia instytucjom i organom Unii Europejskiej, w tym Europejskiemu Bankowi Centralnemu, w celu uzyskania opinii, dokonania powiadomienia, konsultacji albo uzgodnienia. Projekt nie wpływa na sytuację rodzin z dziećmi.
og.: trochę większy projekt, ale chyba 72h wystarczą
