Symulacja polityczna

Ustawa
z dnia …… 2023 roku
o zmianie ustawy o rachunkowości

Art. 1.
W ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 2:

a) w ust. 1:
− pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) osób fizycznych, spółek handlowych (osobowych i kapitałowych, w tym również w organizacji) oraz spółek cywilnych, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro, a także innych osób prawnych, z wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego;”,

− uchyla się pkt 2,

b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Osoby fizyczne, spółki handlowe (osobowe i kapitałowe, w tym również w organizacji) oraz spółki cywilne mogą stosować zasady rachunkowości określone ustawą również od początku następnego roku obrotowego, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy są niższe niż równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro. W tym przypadku osoby te lub wspólnicy przed rozpoczęciem roku obrotowego są obowiązani do zawiadomienia o tym urzędu skarbowego, właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem od funduszu płac. Osoby fizyczne lub wspólnicy spółek cywilnych osób fizycznych mogą złożyć zawiadomienie na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.”,

c) ust. 2a otrzymuje brzmienie:
„2a. Do spółek jawnych osób fizycznych, spółek komandytowych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, których przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły mniej niż równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro i które nie stosują zasad rachunkowości określonych ustawą na podstawie ust. 2, stosuje się art. 70a.”,

2) Art. 70a otrzymuje brzmienie:
„Art. 70a Kierownik jednostki będącej spółką jawną osób fizycznych, spółką komandytową osób fizycznych lub spółką partnerską, której przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły mniej niż równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro i która nie stosuje zasad rachunkowości określonych ustawą na podstawie art. 2 ust. 2, składa w sądzie rejestrowym prowadzącym Krajowy Rejestr Sądowy, w terminie 6 miesięcy od dnia kończącego rok obrotowy, oświadczenie o braku obowiązku sporządzenia i złożenia rocznego sprawozdania finansowego.”.

Art. 2.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2024 r.

UZASADNIENIE

Polskie prawo przewiduje dwa rodzaje rozliczania dochodów z działalności gospodarczej: pełną i uproszczoną księgowość. Do prowadzenia pełnej księgowości, której podstawą prawną jest Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości zobligowanych jest większość osób prawnych, w tym spółki prawa handlowego oraz spółki cywilne za wyjątkiem spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych i spółek partnerskich, osiągających przychody netto poniżej 1 200 000 euro. Ustawa nie obowiązuje również osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Przedsiębiorcy, wyłączeni z Ustawy o rachunkowości, rozliczają się za pomocą karty podatkowej, ryczałtu ewidencjonowanego lub książki przychodów i rozchodów, w zależności od rodzaju, formy i skali prowadzonej działalności.

Ponieważ obecna Ustawa o rachunkowości obowiązuje niektóre rodzaje przedsiębiorców ze względu na wysokość osiąganego przychodu, a niektóre ze względu na prawną formę prowadzenia działalności gospodarczej, niewielkie, rozwijające się przedsiębiorstwa nie będą przyjmować np. formy spółki z o.o. lub spółki komandytowej, w obawie przed kosztami prowadzenia pełnej księgowości. Może to hamować ich rozwój, np. utrudniając pozyskiwanie finansowania.

Przy niewielkiej skali działalności gospodarczej przedsiębiorca zwykle prowadzi księgowość sam lub z pomocą pracowników – ale nie ma w takich firmach wyspecjalizowanych działów finansowych. Przedsiębiorca ponosi wówczas wysoki koszt alternatywny w postaci utraconego czasu, który mógłby wykorzystać na prowadzenie i rozwój swojej podstawowej działalności, opracowanie nowych produktów, pozyskiwanie klientów i dostawców itp. Ponadto, dysponując niewystarczającą wiedzą i czasem wobec złożonych i często zmieniających się przepisów, jest bardziej narażony na popełnienie błędów, które mogą skutkować nałożeniem grzywny przez Urząd Skarbowy. Zlecenie prowadzenia księgowości firmie zewnętrznej wiąże się z wysokimi kosztami – te środki mogły by posłużyć inwestycjom, rozwojowi firmy i tworzeniu nowych miejsc pracy.

Większość małych i nowo tworzonych przedsiębiorstw wybiera takie formy działalności, które pozwalają na prowadzenie uproszczonej rachunkowości. Takie formy organizacyjne, jak spółka jawna czy spółka cywilna osób fizycznych często uniemożliwiają rozwój przedsiębiorstwa
powyżej pewnego pułapu, choćby ze względu na kwestie osobistej odpowiedzialności za zobowiązania przedsiębiorstwa.

W praktyce, projektowana regulacja umożliwiłaby stosowanie księgi przychodów i rozchodów spółkom handlowym i spółkom cywilnym osób prawnych o niskich przychodach. Jest to istotne zwłaszcza dla przedsiębiorstw nowych lub reorganizujących się. Umożliwi przedsiębiorcom skupienie się na podstawowej działalności, budowie kontaktów biznesowych, organizowaniu produkcji, szkoleniu pracowników w pierwszym roku lub dwóch działalności. Będzie również zachętą do tworzenia przedsiębiorstw w formie spółek handlowych przez podmioty zagraniczne, dla których dodatkową barierę stanowi konieczność poruszania się w obcym systemie prawnym w obcym języku. W momencie rozwoju działalności, którego umowną granicą jest roczny przychód netto 2 000 000 euro, przedsiębiorstwa przejdą na prowadzenie pełnej księgowości (zatrudniając wykwalifikowanych księgowych lub firmy zewnętrzne), co umożliwi dokładną kontrolę ich finansów nie tylko przez Urząd Skarbowy, ale również pozostałych interesariuszy (np. nowych wspólników, potencjalnych pożyczkodawców).

Oczekiwanymi skutkami:

- społecznymi, będzie możliwość powstawania nowych miejsc pracy - dzięki ułatwieniom w rozszerzaniu działalności (gotowość przedsiębiorców do stosowania bardziej adekwatnych form prawnych działalności) i zwiększaniu ilości wolnych środków możliwych do przeznaczenia na działalność inwestycyjną

- gospodarczymi, będzie oczekiwany wzrost ilości spółek otwieranych przez podmioty zagraniczne, rozwój przedsiębiorstw już istniejących (przejście na formułę społek kapitałowych, ograniczające osobistą odpowiedzialność wspólników, jak w przypadku umowy spółki cywilnej).

- finansowymi, będzie pozytywny wpływ osiągnięty dzięki rozszerzeniu bazy podatkowej oraz zwiększenie aktywności gospodarczej. Wysokość odprowadzanych podatków nie zmieni się (rozliczenia przy pomocy księgi przychodów i rozchodów będą skutkowały podobnymi wpływami podatkowymi), jednakże dojdzie do obniżenia kosztów obsługi księgowej oraz zwiększenie ilości podmiotów gospodarczych.

- dla rodzin z dziećmi - nie przewiduje się bezpośredniego wpływu na sytuację rodzin z dziećmi

Projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.