[ZL] Ustawa o powołaniu Rzecznika Praw Pracowniczych

[Laura]

Na mównicę wchodzi poseł Bogusław Ziętek

Panie Marszałku
Wysoka Izbo

W imieniu klubu Zjednoczonej Lewicy przedstawiam projekt o powołaniu Rzecznika Praw Pracowniczych
Projekt ustawy o powołaniu Rzecznika Praw Pracowniczych

1. Ustanawia się Rzecznika Praw Pracowniczych
2. Rzecznik Praw Pracowniczych, zwany dalej Rzecznikiem, stoi na straży praw
pracowniczych określonych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz innych aktach
normatywnych, w szczególności strzegąc poszanowania:
a) prawa pracy

b) prawa własności;
c) równości wobec prawa;
d) prawa do sądu;
e) prawa do obrony;

Art. 2.
Na Rzecznika może być powołany ten, kto:
a. posiada obywatelstwo polskie,
b. posiada pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z pełni praw publicznych,
c. nie był skazany prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne,
d. ukończył wyższe studia prawnicze i uzyskał tytuł magistra prawa,
e. wyróżnia się wiedzą z zakresu prawa gospodarczego i prawa pracy.
Art. 3.
1. Rzecznika powołuje Sejm na wniosek Marszałka Sejmu albo grupy
30 posłów.
2.Szczegółowy tryb powoływania rzecznika określa ustawa

3. Dotychczasowy Rzecznik pełni swoje obowiązki do czasu objęcia stanowiska przez
nowego Rzecznika.
Art. 4.
Przed przystąpieniem do wykonywania obowiązków Rzecznik składa przed Sejmem
następujące ślubowanie:
„Ślubuję uroczyście, że przy wykonywaniu powierzonych mi obowiązków Rzecznika Praw
Pracowniczych dochowam wierności Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, będę strzec praw
pracowniczych, kierując się przepisami prawa oraz zasadami współżycia społecznego i
sprawiedliwości. Ślubuję, że powierzone mi obowiązki będę wypełniać bezstronnie, z
najwyższą sumiennością i starannością, że będę strzec godności powierzonego mi stanowiska
oraz dochowam tajemnicy prawnie chronionej.”.
Ślubowanie może być złożone z dodaniem zdania „Tak mi dopomóż Bóg”.
Art. 5.
1. Kadencja Rzecznika trwa 5 lat, licząc od dnia złożenia ślubowania przed Sejmem.
2. Ta sama osoba nie może być Rzecznikiem dłużej niż przez dwie kolejne kadencje.
Art. 6.
1. Rzecznik jest w swojej działalności niezależny od innych organów państwowych i
odpowiada jedynie przed Sejmem na zasadach określonych w art. 7 ustawy.
2. Rzecznik nie może być bez uprzedniej zgody Sejmu pociągnięty do odpowiedzialności
karnej ani pozbawiony wolności. Rzecznik nie może być zatrzymany lub aresztowany, z
wyjątkiem ujęcia go na gorącym uczynku przestępstwa i jeżeli jego zatrzymanie jest
niezbędne do zapewnienia prawidłowego toku postępowania. O zatrzymaniu niezwłocznie
powiadamia się Marszałka Sejmu, który może nakazać natychmiastowe zwolnienie
zatrzymanego.

Art. 7.
1. Kadencja Rzecznika wygasa w razie jego śmierci.
2. Sejm odwołuje Rzecznika przed upływem kadencji, na którą został powołany jeżeli:
1) zrzekł się on sprawowania urzędu,
2) stał się trwale niezdolny do pełnienia obowiązków na skutek choroby lub utraty sił,
stwierdzonych orzeczeniem lekarskim,
3) sprzeniewierzył się złożonemu ślubowaniu,
4) został skazany prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne.
3. Sejm podejmuje uchwałę w sprawie odwołania Rzecznika, w przypadku określonym
w ust. 2 pkt 1, na wniosek Marszałka Sejmu.
4. Sejm podejmuje uchwałę w sprawie odwołania Rzecznika, w przypadkach
określonych w ust. 2 pkt 2-4, na wniosek Marszałka Sejmu lub grupy co najmniej 30 posłów,
większością co najmniej 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby
posłów.
5. Rzecznik pełni swoją funkcję do czasu powołania nowego Rzecznika.
Art. 8.
Podjęcie czynności przez Rzecznika następuje:
1) na wniosek pracownika pracowników albo organizacji zrzeszających
pracowników
2) z własnej inicjatywy.

Art. 9.
Wniosek kierowany do Rzecznika jest wolny od opłat, nie wymaga zachowania szczególnej
formy, lecz powinien zawierać oznaczenie wnioskodawcy oraz przedsiębiorcy, którego
sprawa dotyczy, a także określać przedmiot sprawy.
Art. 10.
1. Rzecznik po zapoznaniu się z każdym skierowanym do niego wnioskiem może:
1) podjąć sprawę,
2) poprzestać na wskazaniu wnioskodawcy przysługujących mu środków działania,
3) przekazać sprawę według właściwości,
4) nie podjąć sprawy – zawiadamiając o tym wnioskodawcę i osobę, której sprawa
dotyczy.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, Rzecznik może:
1) samodzielnie prowadzić postępowanie wyjaśniające;
2) zwrócić się o zbadanie sprawy lub jej części do właściwych organów, w szczególności
organów nadzoru, prokuratury, kontroli państwowej, zawodowej lub społecznej,
zgodnie z ich kompetencjami.
3). Rzecznik informuje na piśmie zainteresowane podmioty o wynikach prowadzonych
spraw, zarówno wówczas, gdy stwierdził, że doszło do naruszenia praw
przedsiębiorców jak i wówczas, gdy nie stwierdził takiego naruszenia.
4)prowadzi też działalność szkoleniową w zakresie kodeksu pracy, bada skargi dotyczące rynku pracy, czuwa nad przestrzeganiem norm pracy i pełni rolę spoiwa między przedsiębiorcami, związkami zawodowymi i pracownikami.

Art. 11.



1. Prowadząc postępowanie Rzecznik ma prawo:
a) zbadać, nawet bez uprzedzenia, każdą sprawę na miejscu,
b) żądać od organów władzy publicznej, organizacji lub instytucji złożenia wyjaśnień lub
udzielenia informacji, a także udostępnienia akt i dokumentów, w tym zawierających dane
osobowe,
c) zgłosić udział w postępowaniach przed Trybunałem Konstytucyjnym wszczętych na
podstawie wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich lub w sprawach skargi konstytucyjnej,
dotyczących praw przedsiębiorców oraz brać udział w tych postępowaniach,
d) występować do Sądu Najwyższego z wnioskami w sprawie rozstrzygnięcia
rozbieżności wykładni prawa w zakresie przepisów prawnych dotyczących praw
przedsiębiorców,
e) wnieść kasację albo skargę kasacyjną od prawomocnego orzeczenia, w trybie i na
zasadach określonych w odrębnych przepisach,
f) żądać wszczęcia postępowania w sprawach cywilnych oraz wziąć udział w toczącym
się już postępowaniu - na prawach przysługujących prokuratorowi,
g) żądać wszczęcia przez uprawnionego oskarżyciela postępowania przygotowawczego
w sprawach o przestępstwa ścigane z urzędu,
h) zwrócić się o wszczęcie postępowania administracyjnego, wnosić skargi do sądu
administracyjnego, a także uczestniczyć w tych postępowaniach – na prawach
przysługujących prokuratorowi,
i) wystąpić z wnioskiem o ukaranie w postępowaniu w sprawach o wykroczenia, w
trybie i na zasadach określonych w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia.,
j) zlecać przeprowadzanie badań oraz sporządzanie ekspertyz i opinii.
k)podejmować mediację pomiędzy stronami sporu


2. Rzecznik może gromadzić i przetwarzać informacje i dane osobowe, w tym także bez
zgody osób, których dotyczą, niezbędne do realizacji zadań, o których mowa w art. 1 ustawy.
3. Rzecznik może odmówić ujawnienia danych osobowych osoby, od której uzyskał
informację wskazującą na naruszenie praw pracownika, oraz osoby, której naruszenie
dotyczy, w tym także wobec organów władzy publicznej, jeżeli uzna to za niezbędne dla
ochrony wolności, praw i interesów jednostki.
Art. 12.
1. Rzecznik może również zwracać się do właściwych organów, organizacji lub
instytucji o podjęcie działań na rzecz pracownika z zakresu ich kompetencji.
2. Organy, organizacje i instytucje, o których mowa w ust. 1, podejmują sprawy
skierowane przez Rzecznika.
3. Organ, organizacja lub instytucja, do których Rzecznik zwrócił się o podjęcie działań
na rzecz pracowników, są obowiązane niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 30
3. Organ, organizacja lub instytucja, do których Rzecznik zwrócił się o podjęcie działań
na rzecz przedsiębiorcy, są obowiązane niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 30
dni, poinformować Rzecznika o podjętych działaniach lub zajętym stanowisku.
4. W przypadku gdy organ, organizacja lub instytucja, o których mowa w ust. 1, nie
poinformują Rzecznika o podjętych działaniach lub zajętym stanowisku albo gdy Rzecznik
nie podziela ich stanowiska, może zwrócić się do właściwej jednostki nadrzędnej o podjęcie
odpowiednich działań.
5. W przypadku gdy Rzecznik stwierdził w działalności organu, organizacji lub
instytucji, o których mowa w ust. 1, naruszenie praw przedsiębiorcy, może żądać wszczęcia
postępowania dyscyplinarnego lub zastosowania sankcji służbowych.
Art. 13.
Organ, organizacja lub instytucja, do których zwróci się Rzecznik, są obowiązane z nim
współdziałać i udzielać mu pomocy, a w szczególności:
1) zapewnić dostęp do akt i dokumentów badanej sprawy,
2) udzielać Rzecznikowi żądanych przez niego informacji i wyjaśnień,
3) udzielać wyjaśnień dotyczących podstawy faktycznej i prawnej swoich rozstrzygnięć.
Art. 14.
1. Rzecznik przedstawia właściwym organom władzy publicznej, organizacjom i instytucjom
oceny i wnioski zmierzające do zapewnienia skutecznej ochrony praw przedsiębiorcy oraz
usprawnienia trybu załatwiania spraw w tym zakresie.
2. Rzecznik może również występować do właściwych organów z wnioskami o podjęcie
inicjatywy ustawodawczej bądź o wydanie lub zmianę innych aktów prawnych.
3. Organy, instytucje i organizacje, do których Rzecznik zwrócił się z wnioskami określonymi
w ust. 1 i 2, są obowiązane ustosunkować się do tych wniosków w terminie 30 dni od daty ich
otrzymania.
Art. 15.
Rzecznik współdziała ze stowarzyszeniami, organizacjami pracowników, organizacjami pracodawców, izbami
gospodarczymi, ruchami obywatelskimi, innymi dobrowolnymi zrzeszeniami i fundacjami
działającymi na rzecz ochrony praw pracowniczych.
Art. 16.
1. Rzecznik corocznie przedstawia Sejmowi i Senatowi, nie później niż do dnia 31 marca,
informację o swojej działalności i uwagi o stanie przestrzegania praw przedsiębiorcy.
2. Informacja Rzecznika jest podawana do wiadomości publicznej.
Art. 17.
1. Rzecznik wykonuje swoje zadania przy pomocy Biura Rzecznika Praw Pracowniczych.
2. Rzecznik nadaje, w drodze zarządzenia, statut, który określa organizację Biura.
3. Rzecznik może powołać zastępcę Rzecznika. Rzecznik odwołuje zastępcę Rzecznika.
4. Rzecznik określa zakres zadań zastępcy Rzecznika.
Art. 18.
Wydatki związane z funkcjonowaniem Rzecznika są pokrywane z części środków
wpłacanych przez przedsiębiorców na Fundusz Pracy w wysokości wynikającej z art. 109e
ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U.
z 2004 r. Nr 99, poz. 1001 ze zm.).
Art. 19.
W ustawie z dnia 31 lipca 1981 r. o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze
stanowiska państwowe (Dz. U. z 2011 r. Nr 79, poz. 430 ze zm.) art. 2 pkt 2 otrzymuje
brzmienie:
"2) Marszałka Sejmu, Marszałka Senatu, Prezesa Rady Ministrów, wicemarszałka Sejmu,
wicemarszałka Senatu, wiceprezesa Rady Ministrów, Prezesa Najwyższej Izby Kontroli,
ministra, Prezesa Narodowego Banku Polskiego, Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika
Praw Dziecka, Rzecznika Finansowego,Rzecznika Praw Pracowniczych, Rzecznika Praw Przedsiębiorcy, Generalnego
Inspektora Ochrony Danych Osobowych, Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji
Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Przewodniczącego Krajowej Rady
Radiofonii i Telewizji, Prezesa Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, wiceprezesa
Najwyższej Izby Kontroli, Szefa Kancelarii Sejmu, Szefa Kancelarii Senatu, zastępcy Szefa
Kancelarii Sejmu, zastępcy Szefa Kancelarii Senatu, Szefa Kancelarii Prezesa Rady
Ministrów, Szefa Służby Cywilnej, Głównego Inspektora Pracy, zastępcy Głównego
Inspektora Pracy, Kierownika Krajowego Biura Wyborczego;
Art. 20.
W ustawie z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. z 2013
r., poz. 269) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 1 ust. 1 po pkt 7a dodaje się pkt 7b w brzmieniu:
"7b) Biurze Rzecznika Praw Pracowniczych,";
2) w art. 36 ust. 5 po pkt 9b dodaje się pkt 9c w brzmieniu:
"9c) Rzeczniku Praw Pracowniczych - dla urzędników Biura Rzecznika Praw
Pracowniczych,";
3) w art. 48:
a) ust. 1a otrzymuje brzmienie:
"1a. Przepisów art. 2 pkt 1, art. 7 ust. 6 i art. 30 ust. 1 nie stosuje się w odniesieniu do
pracowników urzędów wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 11, 2, 3b, 6–7b, 9 i 13. Kierownicy
tych urzędów są uprawnieni do określania:
1) stanowisk, na których zatrudnieni pracownicy są urzędnikami państwowymi;
2) wykazu stanowisk objętych aplikacją administracyjną oraz zasad i trybu odbywania tej
aplikacji;
3) rozkładu czasu pracy w tygodniu i jego wymiaru w poszczególnych dniach tygodnia."’
b) ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie:
"2. Uprawnienie wynikające z art. 31 ust. 3 przysługuje odpowiednio organowi
wymienionemu w ust. 1 oraz Marszałkowi Sejmu w odniesieniu do pracowników Kancelarii
Sejmu, Krajowego Biura Wyborczego i Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych
Osobowych, a także Marszałkowi Senatu w odniesieniu do pracowników Kancelarii Senatu
oraz kierownikom urzędów wymienionym w art. 1 ust. 1 pkt 3b i 6–7b w odniesieniu do
pracowników tych urzędów.

Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia
Jest zgodna z prawem Unii Europejskiej

Uzasadnienie

Powołanie Rzecznika Praw Pracowniczych jest kolejnym krokiem na drodze ochrony praw pracowniczych. Jest to szczególnie istotne w przypadkach kiedy pracownicy nie posiadają własnych organizacji broniących ich praw wynikających z kodeksu pracy. Zadaniem rzecznika jest nie tylko udzielanie pomocy prawnej czy zwracanie się do odpowiednich instytucji, ale także możność przeprowadzania kontroli jeśli sygnalizowane jest łamanie prawa pracy. Rzecznik za pomocą przedstawicieli może prowadzić także mediacje pomiędzy stronami sporu, co niewątpliwie przyczyni się do budowania dialogu i dyskusji na linii pracodawca-pracobiorca. Proponowanie rozwiązań przez RPP dla poszczególnych organów dowodzi roli społecznej tej funkcji. Są w Polsce firmy, w których powołano rzeczników praw pracowniczych do ochrony praw pracownika. Jednak koniecznym jest aby takiego reprezentanta miał każdy pracownik.

Dziękuję

[Laura]

Wicemarszałek Cezary Miżejewski

Otwieram debatę.

og potrwa 72 godziny

[Piotr M. Wiśniewski]

Walentyna Rakiel-Czarnecka:

Pani Marszałek, panie pośle wnioskodawco. Ja mam kilka zastrzeżeń do ustawy.

Art. 2 lit. d - czemu tylko prawnicy są, według państwa, w stanie chronić interesy pracowników? A właściciele firm? Menadżerowie? Oni również mają pojęcie o tym, jak powinni być traktowani pracownicy.

Art. 10. ust. 1 pkt. 4 - czemu ma służyć również zawiadamianie osoby, której sprawa dotyczy? Żeby mogła przyszykować zemstę?

Ta ustawa mogłaby być o wiele lepsza, pracuje państwo nad nią od bodaj blisko 3 lat. Brawo lewico.

[Laura]

Na mównicę wchodzi poseł Bogusław Ziętek

Panie Marszałku
Wysoka Izbo

Nie ma przeciwwskazań aby menagerowie czy właściciele firm posiadali wykształcenie prawnicze. Wielu z nich takie właśnie ma. Jak się pani poseł Rakiel Czarnecka wyraziła pojęcie o tym jak powinni być traktowani pracownicy mają także sami pracownicy niezależnie od wykształcenia. Myślę, że pani o tym wie. Ale najwidoczniej najlepiej wychodzi pani kpienie z politycznych przeciwników, co widzieliśmy już w poprzedniej kadencji co do wspomnianego artykułu 10 ust 1 punkt 4, to proponujemy autopoprawkę aby uchylić ten zapis. Mogliście państwo wnieść swój wkład poprzez zgłoszenie poprawki,nie uczyniliście tego. A na tym polega m.in praca parlamentarzysty. Szkoda. Widocznie buńczuczne zachowanie i kpienie z ludzi odpowiada co niektórym posłom bardziej niż wspólne pochylanie się nad ważnymi dla społeczeństwa problemami


4) nie podjąć sprawy – zawiadamiając o tym wnioskodawcę i osobę, której sprawa
dotyczy.-uchyla się.

Dziękuję

[Laura]

Miżejewski

Zamykam debatę. Przechodzimy do głosowania.

1)Poprawka
2)Ustawa w całości

og głosowanie trwa do godz 23 :00, 15 listopada

[Laura]

1)Za
2)Za

[Piotr M. Wiśniewski]

og: autopoprawki się nie głosuje

[Dominik Święcicki]

Przeciw

[Michał Ajna]

Wstrzymuję się

[Piotr M. Wiśniewski]

wstrzymuję się