Ustawa
z dnia ...
o zasadzie jeden za jeden
Art. 1. Celem ustawy jest ograniczenie obciążeń administracyjnych nakładanych na obywateli i przedsiębiorców.
Art. 2. Jeśli wprowadzana regulacja nakłada nowe obciążenia administracyjne to jedna lub więcej regulacji powinno zostać wycofanych, aby zrównoważyć koszt nowych obciążeń.
Art. 3. Jeśli nowe obciążenie administracyjne nie zostanie zrównoważone usunięciem innych regulacji to wprowadzane przepisy zostają uchylone do czasu spełnienia warunku określonego w art. 2.
Art. 4. Wyliczenie kosztów wprowadzanych i wycofywanych obciążeń wykonuje wnioskodawca projektu stosując Model Kosztów Standardowych.
Art. 5. Sejm może odstąpić od stosowania zasady określonej w art. 2 w szczególnych wypadkach, gdy:
1) zajdą nieprzewidziane lub wyjątkowe okoliczności, a w szczególności gdy zachowanie zgodności z zasadą mogłoby zagrozić bezpieczeństwu publicznemu, zdrowiu publicznemu lub stabilności gospodarki;
2) wprowadzenia przepisów wymagają międzynarodowe lub prawne zobowiązania, a w szczególności gdy wynika to z wyroku Trybunału Konstytucyjnego lub zachowanie zgodności z zasadą mogłoby spowodować nałożenie sankcji.
Art. 6. Do odstąpienia od zasady określonej w art. 2 w przypadkach określonych w art. 6 wymagana jest zgoda 2/3 głosów w obecności przynajmniej połowy ustawowej liczby posłów.
Art. 7. Minister właściwy do spraw finansów do końca lutego każdego roku przedstawi publiczny raport z wykonania ustawy.
Art. 8. Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
Uzasadnienie
Biurokracja jest jednym z najpoważniejszych problemów hamujących wzrost gospodarczy i główną barierą wskazywaną przez przedsiębiorców, która hamuje rozwój ich działalności. Prawo gospodarcze, oprócz korzyści wynikających z jego obowiązywania, nakłada na przedsiębiorców liczne obowiązki, których wypełnianie jest źródłem kosztów. Zgłaszają oni skargi na niedoskonałości i nadmiar prawa, a także na wysokie i stale rosnące koszty jego przestrzegania. Międzynarodowe badania porównawcze wskazują na duże zróżnicowanie kosztów wykonywania obciążeń administracyjnych w poszczególnych krajach oraz potwierdzają korelację relatywnie niskich obciążeń biurokratycznych biznesu w danym państwie z wyższym poziomem rozwoju gospodarczego i wyższą dynamiką jego wzrostu. Badania wykazały, że przeprowadzone reformy, ułatwiające prowadzenie działalności gospodarczej, które powodują przesunięcie pozycji kraju w rankingu z ostatniego do pierwszego kwartylu badanej populacji państw, mogą korelować z dodatkowym wzrostem gospodarczym w wysokości szacowanej na 2,2 punktu procentowego.
W 2010 roku w Ministerstwie Gospodarki został wykonany bazowy pomiar obciążeń administracyjnych wynikających z obowiązków administracyjnych nałożonych na polskich przedsiębiorców. Suma rocznych kosztów administracyjnych ponoszonych przez przedsiębiorców w Polsce wyniosła według tego pomiaru 77,6 mld PLN (ok. 6,1% PKB), natomiast suma rocznych obciążeń administracyjnych (czyli tego, co uważane jest przez przedsiębiorców za „czystą biurokrację”, niepotrzebną im do niczego, ale nakazaną przez przepisy prawa) wyniosła 37,3 mld PLN (ok. 2,9% PKB). Przyrost liczby regulacji w ostatnich latach powoduje również wzrost kosztów ich przestrzegania. Według naszych wyliczeń obecny koszt obciążeń administracyjnych jest w granicach 6,5% PKB, co przy obecnym poziomie naszego PKB daje kwotę 110-120 mld PLN. Dla porównania koszty w innych krajach mieszczą się w przedziale od 1,2% (Szwecja, Finlandia, UK) do 6,6% (Węgry, Grecja) PKB.
W celu powstrzymania zalewającej nas powodzi przepisów proponujemy wprowadzenie zasady jeden za jeden. Każde nowe obciążenie administracyjne wprowadzane ustawą powinno być zrównoważone usunięciem jednego lub więcej obciążeń o tej samej lub większej wadze. W wytycznych Komisji Europejskiej z 2009 roku zawarte jest wprowadzenie do oceny skutków regulacji wyliczeń kosztów obciążeń administracyjnych z wykorzystaniem modelu kosztów standardowych (MKS) w jego wersji stosowanej w UE, określanej jako EU Standard Cost Model. Proponujemy ten sam mechanizm liczenia kosztów obciążeń administracyjnych uzupełniony dodatkowo o zasadę jeden za jeden. Niech to będzie pierwszy krok na drodze do ułatwienia prowadzenia działalności gospodarczej w naszym kraju. Dla dobra polskich przedsiębiorców, dla dobra polskiej gospodarki apelujemy o przyjęcie ustawy.
Proponowana ustawa nie nakłada żadnych nowych obciążeń administracyjnych na przedsiębiorców, ani nie wprowadza nowych wydatków dla budżetu państwa. Ustawa nie wpływa na sytuację rodzin z dziećmi.
