Symulacja polityczna

Metsola zapowiada nowy impuls dla integracji energetycznej UE

Komisja Europejska ogłosiła dziś powstanie Grupy Zadaniowej ds. Unii Energetycznej – nowego mechanizmu koordynacyjnego mającego zacieśnić współpracę energetyczną w całej Unii Europejskiej. Inicjatywa ta jest odpowiedzią na wyzwania, przed którymi stoi europejski sektor energetyczny po dekadzie zmieniającej się dynamiki dostaw, rosnącej presji klimatycznej oraz utrzymujących się różnic regulacyjnych między państwami członkowskimi.

Grupa Zadaniowa będzie pełnić funkcję politycznego i operacyjnego łącznika między rządami, Komisją Europejską, krajowymi organami regulacyjnymi, operatorami systemów przesyłowych oraz instytucjami finansowymi. Spotkania mają odbywać się na wielu poziomach – od grup roboczych ds. koordynacji technicznej, przez spotkania ministerialne, aż po wspólne fora dialogu międzysektorowego, które będą miejscem wymiany doświadczeń i wypracowywania standardów.

Do głównych zadań Grupy Zadaniowej należeć będzie: przyspieszenie połączeń międzysystemowych, integracja odnawialnych źródeł energii, promowanie elastycznych rynków energii elektrycznej, harmonizacja przepisów, a także zarządzanie bezpieczeństwem energetycznym w warunkach kryzysów. Komisja Europejska podkreśla, że integracja energetyczna pozostaje strategiczną ambicją UE od wielu lat, ale dotychczasowe wysiłki spowalniały różnice polityczne, infrastrukturalne i prawne. Nowa struktura ma wypełnić lukę między planami a wdrożeniem – zapewniając ustrukturyzowane zarządzanie procesem transformacji energetycznej.

Grupa Zadaniowa będzie działać w ścisłym partnerstwie z ACER (Agencją ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki), stowarzyszeniami operatorów sieci przesyłowych ENTSO-E i ENTSOG oraz Europejskim Bankiem Inwestycyjnym. Wspólnie mają one opracowywać instrumenty finansowe i techniczne, które umożliwią szybsze inwestycje w infrastrukturę, modernizację sieci oraz rozwój czystej energii.

- Dziś robimy krok, który od dawna był potrzebny. Europejscy obywatele i przedsiębiorstwa oczekują stabilnych dostaw energii, rozsądnych cen oraz pewności, że transformacja klimatyczna będzie przeprowadzona w sposób sprawiedliwy. Grupa Zadaniowa ds. Unii Energetycznej stanie się platformą, gdzie decyzje polityczne, wiedza techniczna i środki finansowe będą łączyć się w jeden spójny proces. To nie jest projekt jednego kraju, to projekt wspólnej, bezpiecznej i zrównoważonej Europy - podkreśliła w swoim wystąpieniu przewodnicząca Komisji Europejskiej Roberta Metsola, wskazując, że powołanie grupy jest przełomowym momentem dla unijnej polityki energetycznej.

Wiceprzewodniczący KE ds. czystej, sprawiedliwej i konkurencyjnej transformacji Borja Sémper zwrócił uwagę na aspekt gospodarczy inicjatywy. - Nowoczesna gospodarka potrzebuje taniej, czystej i stabilnej energii. Integracja rynków, lepsze połączenia transgraniczne i inwestycje w odnawialne źródła energii to fundament konkurencyjności Europy. Ta Grupa Zadaniowa będzie miejscem, w którym państwa członkowskie wspólnie będą usuwać bariery i wdrażać rozwiązania, które pozwolą nam nie tylko osiągnąć neutralność klimatyczną, ale też zapewnić wzrost gospodarczy i miejsca pracy - zaznaczył.

- Naszym celem jest Europa, która do osiągnie pełną neutralność klimatyczną. Nie da się tego zrobić bez spójnego systemu energetycznego opartego na odnawialnych źródłach. Grupa Zadaniowa pozwoli na lepszą integrację energii słonecznej, wiatrowej, wodnej i geotermalnej z rynkami, a także na rozwój magazynowania energii i technologii wodorowych. To inwestycja w przyszłość, w czyste powietrze, w zdrowie obywateli i w bezpieczeństwo środowiskowe - powiedziała komisarz ds. klimatu, zeroemisyjności netto i czystego wzrostu Ekaterina Zachariewa, która skupiła się na wymiarze środowiskowym.

Komisarz UE ds. energii i mieszkalnictwa Dan Jørgensen w swoim przemówieniu podkreślił wagę bezpieczeństwa energetycznego. - Widzimy, jak w ostatnich latach bezpieczeństwo energetyczne stało się kwestią strategiczną na równi z obronnością. Musimy być przygotowani na sytuacje kryzysowe, przerwy w dostawach czy zakłócenia na globalnych rynkach. Nowa Grupa Zadaniowa będzie reagować szybko, koordynować działania między państwami i budować odporność całego systemu. Naszym obowiązkiem jest zagwarantowanie, że Europa nigdy nie znajdzie się w sytuacji, w której brak energii zagraża jej obywatelom czy gospodarce - zaznaczył.

Nikki Haley dalej prezydentem USA. Wygrała o włos

Ubiegająca się o reelekcję prezydent Stanów Zjednoczonych Nikki Haley z Partii Republikańskiej pokonała swoją demokratyczną rywalkę, senatorkę Alexandrię Ocasio-Cortez, w jednym z najbardziej zaciętych wyścigów prezydenckich ostatnich dekad. Urzędująca prezydent zdobyła 282 głosów elektorskich, podczas gdy jej przeciwniczka – 256, co pozwoliło Haley na zachowanie Białego Domu i rozpoczęcie drugiej kadencji. O wyniku zdecydowało zaledwie kilkadziesiąt tysięcy głosów w stanie Pensylwania, który ogłosił wyniki dopiero następnego dnia i przesądził o układzie sił w Kolegium Elektorów.

Co szczególnie istotne, mimo porażki w głosowaniu elektorskim, Alexandria Ocasio-Cortez uzyskała w głosowaniu powszechnym przewagę ponad miliona głosów nad Haley. To kolejny przypadek w historii USA, w którym zwycięzca wyborów prezydenckich zdobywa mniej głosów od swojego rywala, co ponownie rozpaliło debatę na temat zasadności i przyszłości systemu Kolegium Elektorów. Krytycy podkreślają, że mechanizm ten faworyzuje mniejsze stany i może wypaczać wolę większości wyborców, podczas gdy zwolennicy utrzymują, że jest on fundamentem federalnego charakteru amerykańskiej demokracji.

Kampania prezydencka była wyjątkowo wyrównana i nacechowana wyraźnym sporem ideologicznym. Alexandria Ocasio-Cortez, reprezentująca progresywne skrzydło Partii Demokratycznej, konsekwentnie podkreślała w swoich wystąpieniach konieczność zakończenia militarnego zaangażowania USA na Bliskim Wschodzie, a także publicznie zadeklarowała wsparcie dla Palestyny w konflikcie z Izraelem. Taka postawa wywołała gorące dyskusje zarówno w kraju, jak i na arenie międzynarodowej, przyciągając uwagę opinii publicznej, ale jednocześnie narażając ją na ostrą krytykę środowisk proizraelskich i części umiarkowanych wyborców.

Ocasio-Cortez otwarcie krytykowała również politykę gospodarczą administracji Haley, oskarżając ją o wprowadzanie ulg podatkowych dla najbogatszych i brak realnych działań w walce z inflacją, która – według danych Departamentu Handlu – w ciągu ostatnich dwóch lat utrzymywała się na poziomie najwyższym od początku lat 30. XXI wieku. Haley broniła się, wskazując na utrzymanie rekordowo niskiego bezrobocia w pierwszych latach jej kadencji, rozwój sektora technologicznego i energetyki oraz "niezachwianą pozycję USA jako światowego lidera w obliczu rosnącej rywalizacji geopolitycznej".

Choć zwycięstwo w wyborach prezydenckich jest znaczącym sukcesem, Haley będzie musiała zmierzyć się z nową, trudniejszą rzeczywistością legislacyjną. Republikanie w jej pierwszej kadencji mieli większość w obu izbach Kongresu. Teraz stracili kontrolę nad Izbą Reprezentantów, w której Partia Demokratyczna zdobyła przewagę 10 mandatów, co oznacza, że wszelkie większe reformy będą wymagały kompromisu i negocjacji z opozycją. W Senacie układ sił jest równy – po 50 mandatów dla każdej z partii – co daje istotną rolę republikańskiemu wiceprezydentowi Davidowi McCormickowi, który w przypadku równego podziału głosów będzie mógł przełamywać legislacyjny impas.

Nikki Haley zapisała się już w historii jako druga kobieta na stanowisku prezydenta USA – pierwszą była Kamala Harris, która sprawowała urząd w latach 2025–2033. Haley, zanim objęła najwyższy urząd w państwie w 2037 roku, pełniła funkcję sekretarza stanu w gabinecie Jeba Busha (2021–2025) oraz była gubernatorem Karoliny Południowej (2011–2018). Jej polityczna kariera to przykład konsekwentnego wspinania się po szczeblach władzy, przy zachowaniu wizerunku twardej, ale pragmatycznej liderki, zdolnej zarówno do konfrontacji, jak i kompromisu.

Alexandria Ocasio-Cortez, obecna senatorka z Nowego Jorku, rozpoczęła swoją ogólnokrajową karierę polityczną w 2019 roku jako najmłodsza kobieta w historii Kongresu USA, kiedy zasiadła w Izbie Reprezentantów. Od 2030 roku reprezentuje Nowy Jork w Senacie, w 2036 roku pewnie uzyskując reelekcję. W 2032 roku po raz pierwszy ubiegała się o nominację prezydencką Demokratów, przegrywając minimalnie z przyszłym prezydentem Petem Buttigiegiem. Ocasio-Cortez jest uznawana za ideową spadkobierczynię Berniego Sandersa i cieszy się ogromnym poparciem zwłaszcza wśród młodych wyborców, co czyni ją jedną z kluczowych postaci amerykańskiej lewicy. Jej zwolennicy wierzą, że mimo porażki pozostanie ważnym głosem w debacie publicznej i może ponownie stanąć w szranki o Biały Dom w przyszłości.

Pogrzeb króla Karola XVI Gustawa w Sztokholmie

W królewskiej kaplicy w Pałacu Królewskim w Sztokholmie odbyła się dziś uroczystość pogrzebowa króla Karola XVI Gustawa, który zmarł na początku miesiąca w wieku 94 lat. Był najdłużej panującym monarchą w historii Szwecji – zasiadał na tronie nieprzerwanie przez 67 lat, od 1973 roku. Podczas jego panowania Szwecja przeszła wiele przemian, a sam monarcha stał się symbolem stabilności, jedności i ciągłości państwa.

Ceremonia żałobna miała niezwykle podniosły charakter, łącząc tradycję i królewski ceremoniał z elementami osobistego pożegnania. Wnętrze kaplicy wypełniały kwiaty w barwach narodowych Szwecji – żółte lilie i niebieskie irysy – a centralnym punktem była trumna monarchy, przykryta królewskim sztandarem oraz ozdobiona insygniami władzy. Wokół niej czuwali gwardziści w historycznych mundurach, oddając cześć swojemu władcy. Oprawa muzyczna, w wykonaniu Królewskiej Orkiestry Filharmonicznej, obejmowała zarówno utwory sakralne, jak i tradycyjne pieśni szwedzkie. Uroczystości były transmitowane przez państwową telewizję SVT, gromadząc miliony widzów.

Rodzina królewska, na czele z królową Wiktorią, towarzyszyła zmarłemu królowi w jego ostatniej drodze. Obok nowej monarchini zasiedli wdowa po Karolu, królowa Sylwia, książę Daniel, księżniczka Magdalena, książę Karol Filip oraz księżniczka Estelle – nowa następczyni tronu – wraz ze swoim mężem, księciem Jerzym. Ich obecność, pełna widocznego wzruszenia przypominała, że dla rodziny królewskiej był to nie tylko koniec epoki w dziejach państwa, lecz także osobista strata. Po nabożeństwie kondukt żałobny udał się w stronę Kungliga begravningsplatsen, królewskiego miejsca pochówku w Haga, które od 1922 roku jest oficjalnym cmentarzem członków szwedzkiej rodziny królewskiej. Spoczywają tu poprzedni monarchowie i ich najbliżsi. Na trasie przejazdu w ciszy zmarłego króla żegnały dziesiątki tysięcy Szwedów. Złożenie trumny do rodzinnego grobowca odbyło się przy akompaniamencie salwy honorowej i dźwięku dzwonów, które biły 94 razy – symbolicznie tyle, ile lat liczyło życie Karola XVI Gustawa.


Na uroczystości przybyli przedstawiciele wielu europejskich monarchii, co podkreślało wagę i międzynarodowe znaczenie osoby zmarłego króla. Wśród nich znaleźli się m.in. król Norwegii Haakon VIII i królowa Mette-Marit, król Danii Fryderyk X, król Niderlandów Wilhelm Aleksander z królową Maksymą oraz książę Walii William z księżną Katarzyną. Obecność licznego grona monarchów, następców tronów i arystokratów była nie tylko gestem szacunku wobec zmarłego, lecz także dowodem na bliskie więzi łączące rodziny królewskie Europy.

Szczególnie licznie reprezentowana była Polska, której dom panujący od lat utrzymuje serdeczne relacje z monarchią szwedzką. Do Sztokholmu przybyli królowa Monika i król Jerzy, a także królowa Maria – bliska przyjaciółka królowej Wiktorii – oraz królewicz Karol i królewny Paulina i Matylda. Obecność polskiej rodziny królewskiej miała dodatkowy wymiar symboliczny, bowiem księżniczka Estelle, wnuczka Karola XVI Gustawa, jest żoną księcia Jerzego, syna królowej Marii, co od lat zacieśnia więzy między oboma krajami.

Wiktoria, choć wstąpiła na tron w smutnych okolicznościach, została czwartą od ponad 300 lat panującą władczynią Szwecji (po Małgorzacie, Krystynie i Ulryce Eleonorze) oraz pierwszą, która wywodzi się z dynastii Bernadotte. Została dziedziczką tronu dzięki ustawie z 1979, która pozbawiła jej młodszego brata, Karola Filipa, następstwa tronu, wprowadzając retroaktywnie – wbrew wielowiekowej tradycji i opinii wielu Szwedów (w tym jej ojca) – zasadę primogenitury bez względu na płeć.

Zmarł król Szwecji Karol XVI Gustaw

W wieku 94 lat zmarł król Szwecji Karol XVI Gustaw, najdłużej panujący monarcha w historii kraju. Wstąpił na tron w 1973 roku, obejmując go po śmierci swojego dziadka, króla Gustawa VI Adolfa. Panował przez rekordowe 67 lat, będąc świadkiem i uczestnikiem wielu przemian politycznych, społecznych i kulturowych w Szwecji i na świecie.

Karol XVI Gustaw był monarchą, który przez dekady konsekwentnie łączył szwedzką tradycję z nowoczesnością. W czasach jego panowania Szwecja utrwaliła swoją pozycję jako jedno z najbardziej stabilnych i rozwiniętych państw Europy. Cieszył się dużym szacunkiem obywateli, a jego rola – choć czysto konstytucyjna – była ważnym symbolem jedności narodowej. Po jego śmierci tron przejęła najstarsza córka monarchy, księżniczka Wiktoria, która stała się królową Wiktorią. Następczyni była od wielu lat przygotowywana do tej roli i od momentu uzyskania pełnoletności aktywnie reprezentowała Szwecję na arenie międzynarodowej.

Kondolencje po śmierci Karola XVI Gustawa napłynęły z całego świata – od przywódców państw, rodzin królewskich i organizacji międzynarodowych. Szczególne słowa wsparcia przekazała Polska Rodzina Królewska. Królowa Maria, bliska przyjaciółka księżniczki Wiktorii, podkreśliła w swoim oświadczeniu "niezachwianą godność i oddanie obowiązkom" zmarłego monarchy. Relacje między dynastiami mają także wymiar rodzinny – córka Wiktorii, księżniczka Estelle, jest żoną księcia Jerzego, syna królowej Marii.

Oficjalna ceremonia objęcia tronu przez królową Wiktorię odbędzie się w najbliższych dniach, a rząd Szwecji ogłosił już okres żałoby narodowej. Król Karol XVI Gustaw zapisał się w historii jako władca, który przez prawie siedem dekad stał na straży tradycji, jednocześnie wspierając nowoczesny wizerunek Szwecji.

Konserwatywna Partia Rozwoju znów z większością w Dumie

Konserwatywna Partia Rozwoju po raz kolejny zdecydowanie wygrała wybory parlamentarne w Rosji, zdobywając samodzielną większość i umacniając swoją dominację na rosyjskiej scenie politycznej. To drugie wybory z rzędu, w których partia premiera Konstantina Wasiljewa uzyskała pełnię władzy.

Wynik ten był zgodny z przewidywaniami sondaży, które od miesięcy wskazywały na dużą przewagę rządzących. Ostatecznie konserwatyści uzyskali 46% głosów i aż 331 mandatów – wynik, który zapewnia im komfort rządzenia bez konieczności zawierania koalicji. Podobnie jak w poprzednich latach, premię w mandatach zapewniły im zwycięstwa w jednomandatowych okręgach wyborczych, gdzie opozycja była rozproszona i słaba.

Ostateczne wyniki wyborów:
Konserwatywna Partia Rozwoju 46% 331 mandaty
Rosyjska Partia Narodowa 18% 50 mandatów
Rosja Przyszłości 8% 22 mandaty
Zieloni 7% 20 mandatów
Komunistyczna Partia Rosji 5% 13 mandatów
Nowi Ludzie 2% 2 mandaty
Jedna Rosja 1% 1 mandat
Kandydaci niezależni 11 mandatów

Zdaniem komentatorów, wyborcy nagrodzili KPR za stabilną politykę wewnętrzną, umiarkowane reformy gospodarcze oraz kontynuowanie kursu, który łączy elementy otwarcia na Zachód z tradycyjnymi wartościami. Na drugim miejscu uplasowała się nacjonalistyczna Rosyjska Partia Narodowa, umacniając swój wizerunek jako główna opozycja wobec rządzących. Jej wzrost poparcia to efekt krytyki prozachodnich elementów polityki Wasiljewa oraz postawienia na hasła silnego państwa.

Znaczący spadek zanotowała Rosja Przyszłości. Partia zachowała poparcie głównie w dużych miastach, ale wyraźnie straciła na znaczeniu w ostatnich latach, zwłaszcza kiedy jeszcze współrządziła z KPR. Zaskoczeniem dla wielu było dobre notowanie Zielonych, którzy utrzymali wysokie poparcie zdobyte w poprzednich latach. Partia ta konsekwentnie forsuje postulaty proekologiczne, takie jak modernizacja przemysłu czy wprowadzenie restrykcji dotyczących pojazdów spalinowych. Największym przegranym wyborów jest dawna partia władzy – Jedna Rosja. Zaledwie 1% głosów i jeden mandat to symboliczna obecność w parlamencie i potwierdzenie marginalizacji ugrupowania. Komunistyczna Partia Rosji utrzymała minimalne poparcie, ale jej liczba mandatów jest jedną z najniższych w historii.

Zdecydowana większość KPR oznacza, że premier Wasiljew będzie mógł swobodnie realizować swoje plany legislacyjne. Pytanie, które zadają sobie niektórzy analitycy, brzmi jednak: czy tak silna pozycja partii rządzącej nie doprowadzi do dalszej koncentracji władzy i ograniczenia roli opozycji? Międzynarodowi obserwatorzy ostrzegają, że druga kadencja z rzędu, w której władza pozostaje w rękach jednej partii może oznaczać zwrot ku rządom autorytarnym, które przez dekady panowały w Rosji.

Europejski Sojusz dla Nadprzewodników i Półprzewodników (EASS) przedstawia raport

Szef Rady Dyrektorów EASS Robert Jonk zaprezentował raport dotyczący prac nad nadprzewodnikami i półprzewodnikami na obszarze Unii Europejskiej oraz EFTA. Przedstawił wyniki badań dotyczące półprzewodników na bazie materiałów wodorowych. Zgodnie z ustaleniami badaczy nadprzewodniki wodorowe mogą istnieć przy ciśnieniu otoczenia. Jak zaznaczył otwiera to możliwości do poszukiwania nowych nadprzewodników Potrzebne są jednak dalsze badania w tym eksperymentalne.

Bardziej szczegółowo przedstawiono natomiast możliwość wykorzystania grafenu jako półprzewodnika. Podkreślono, że półprzewodnik grafenowy przewyższa wydajnością krzem, porusza się on szybciej i nie nagrzewa. Zatem grafen może zastąpić krzem w elektronice. Ujęto też potencjalne zastosowanie takiego półprzewodnika w komputerach kwantowych. W konkluzjach zaznaczono, że można utworzyć kilka centrów badawczych mających na celu dalsze prace i docelowo wprowadzenie na rynek takich rozwiązań.

Po wysłuchaniu raportu w PE odbyła się debata na ten temat, europosłowie zadeklarowali gotowość do przekazania środków finansowych zarówno na badania dotyczące nadprzewodników jak i ujęcie w planach finansowych dalszych badań dotyczących półprzewodników z grafenu.

Jak podaje agencja AFP na temat potencjalnych działań jeszcze w tym roku mają dyskutować ministrowie odpowiedzialni za przemysł i badania naukowe z państw członkowskich
Z perspektywy Polski istotne wydają się obydwa przedsięwzięcia. Europoseł Aleksandra Staniewska zaznaczyła, że Polska posiada odpowiednio przygotowane kadry pod względem merytorycznym do dalszych prac nad wykorzystaniem grafenu, w tym jego zastosowania jako nadprzewodnika. - Optymalne wykorzystanie wodoru i materiałów na jego bazie powinno stanowić jeden z priorytetów funkcjonowania Doliny Wodorowej - dodała.

Mélanie Joly nową gubernator generalną Kanady
Nominacja na nowego zastępcę sekretarza generalnego NATO zaskoczeniem

Mélanie Joly objęła dziś oficjalnie stanowisko gubernatora generalnego Kanady, zostając 32. osobą i szóstą kobietą pełniącą tę funkcję w historii państwa. Mianowana przez króla Karola III na wniosek premiera Marka Carney’a, Joly przejmuje tę symboliczną, lecz niezwykle prestiżową rolę, wieńcząc prawie trzy dekady aktywności na najwyższych szczeblach polityki krajowej i międzynarodowej.

Nowa gubernator generalna w latach 2021–2031 pełniła funkcję ministra spraw zagranicznych Kanady, gdzie zasłynęła z twardej dyplomacji i aktywnego wsparcia dla sojuszników NATO. Wcześniej, w latach 2015–2021, kierowała szeregiem resortów gabinetach premiera Justina Trudeau. Jej zaangażowanie i skuteczność ugruntowały jej pozycję jako jednej z najważniejszych postaci liberalnej sceny politycznej Kanady. Od 2032 roku pełniła stanowisko zastępczyni sekretarz generalnej NATO, zdobywając uznanie wśród partnerów międzynarodowych. Od jakiegoś czasu spekulowano, że po zakończeniu drugiej kadencji we wrześniu planowała powrót do aktywnej polityki. Jej nominacja na stanowisko gubernatora generalnego to – jak sama określiła – "ukoronowanie dotychczasowej kariery politycznej" i "zaszczyt większy niż jakiekolwiek inne wyróżnienie".

Stanowisko gubernatora generalnego to najstarsza instytucja polityczna w Kanadzie, sięgająca czasów kolonialnych. Reprezentuje monarchę Kanady, który formalnie pozostaje głową państwa. Choć dzisiaj pełni głównie funkcje reprezentacyjne i honorowe, urząd ten zachowuje istotne uprawnienia konstytucyjne, z których może korzystać w sytuacjach nadzwyczajnych. Gubernator generalny jest również wodzem naczelnym Sił Zbrojnych Kanady.


Mélanie Joly i Anna Radziwiłł-Schmidt w Brukseli

W uroczystości zaprzysiężenia, która odbyła się na Wzgórzu Parlamentarnym w Ottawie, udział wzięli przedstawiciele rządu, dyplomaci oraz liczni goście zagraniczni. Gościem specjalnym była sekretarz generalna NATO Anna Radziwiłł-Schmidt, która podziękowała Joly za ośmioletnią współpracę w strukturach Sojuszu i wyraziła uznanie dla jej "niezłomnej pracy na rzecz wspólnego bezpieczeństwa i wartości demokratycznych". - Mélanie odegrała kluczową rolę w kształtowaniu polityki NATO w jednym z najtrudniejszych okresów współczesnej historii. Jej kompetencje i wizja przyczyniły się do wzmocnienia transatlantyckiej jedności - powiedziała Radziwiłł-Schmidt.

W ostatnich dekadach urząd ten pełnili zarówno politycy, jak i wybitne osobistości ze świata kultury, czy nauki. Nominacja Joly podkreśla zarówno znaczenie doświadczenia międzynarodowego, jak i ewolucję roli tej instytucji w XXI wieku. Dla Kanady to początek nowego rozdziału – z liderką, której nazwisko przez lata kojarzone było z globalną dyplomacją, odpowiedzialnością publiczną i skutecznym działaniem na rzecz pokoju oraz stabilności. Joly zapowiedziała, że zamierza kontynuować swoją misję promowania wartości demokratycznych, wspierania młodzieży oraz aktywnego dialogu międzykulturowego w Kanadzie i poza jej granicami. - To zaszczyt służyć mojemu krajowi w tej wyjątkowej roli. Będę z dumą reprezentować Kanadę i wspierać jej jedność, różnorodność i siłę instytucji demokratycznych - powiedziała Joly podczas przemówienia inauguracyjnego.

Na stanowisku zastępcy sekretarza generalnego NATO Mélanie Joly zastąpi były minister spraw zagranicznych Bułgarii, Georg Georgiev. Jego nominacja ogłoszona w Brukseli spotkała się ze sporym zaskoczeniem – do tej pory największe szanse na objęcie szefostwa Sojuszu po sekretarz generalnej Annie Radziwiłł-Schmidt (której sojusznicy przedłużyli kadencję do czerwca 2041) przypisywano liderom z Europy Środkowo-Wschodniej, w tym m.in. premier Rumunii Claudii Tapardel. Wybór Georgieva może oznaczać, że kolejny sekretarz generalny NATO pochodzić będzie z zachodniej Europy, co niektórzy analitycy odczytują jako sygnał zmiany wewnętrznej równowagi w Sojuszu.

Premier Agata Rychter i polska delegacja z wizytą w Kanadzie

Premier Agata Rychter wraz z delegacją rządową złożyła oficjalną wizytę w Kanadzie, której głównym celem było zacieśnienie strategicznej współpracy w obszarach energii, technologii i zdrowia publicznego. W skład delegacji weszli minister transformacji energetycznej Zuzanna Rudzińska-Bluszcz, wiceminister zdrowia ds. systemu ochrony zdrowia Ligia Kornowska oraz wiceminister nauki i technologii ds. nowych technologii Sebastian Stodolak.

W Ottawie odbyło się spotkanie premier Rychter z premierem Kanady Markiem Carney’em, podczas którego obie strony podkreśliły znaczenie relacji polsko-kanadyjskich w obliczu globalnych wyzwań klimatycznych, transformacji cyfrowej i potrzeby rozwoju odpornych systemów ochrony zdrowia. Jednym z kluczowych punktów wizyty było podpisanie polsko-kanadyjskiego Memorandum o Współpracy w zakresie zielonych technologii, zarządzania energią oraz rozwoju sztucznej inteligencji. Dokument ten zakłada m.in. wspólne badania nad technologiami wodorowymi, wymianę dobrych praktyk w zakresie cyfryzacji usług publicznych, a także rozwój partnerstw akademicko-biznesowych w obszarze innowacji. Premier Agata Rychter podkreśliła, że Kanada i Polska łączą nie tylko wspólne wartości, ale również ambicja budowania nowoczesnych, sprawiedliwych i zrównoważonych społeczeństw.

- Polska i Kanada to partnerzy, których łączy przekonanie, że odpowiedzialna polityka klimatyczna i innowacyjność technologiczna muszą iść w parze z solidarnością społeczną. Dzisiejsze porozumienia wzmacniają nasze relacje i otwierają nowe perspektywy dla współpracy sektora publicznego i prywatnego - powiedział premier Carney na wspólnej konferencji prasowej. - W świecie pełnym niepewności, tylko głębokie, odpowiedzialne współdziałanie państw demokratycznych może przynieść realną zmianę. Polska przyjeżdża do Kanady nie tylko po wiedzę i doświadczenie, ale także z ofertą współpracy, z którą wiążemy długoterminowe ambicje, w energetyce, zdrowiu, nauce i innowacjach - podkreśliła premier Rychter.

Minister Zuzanna Rudzińska-Bluszcz przeprowadziła rozmowy z kanadyjskim ministrem energii i zasobów naturalnych Timem Hodgsonem. Dyskusje dotyczyły rozwoju energetyki odnawialnej, magazynowania energii oraz wykorzystania wodoru jako paliwa przyszłości. Strony zadeklarowały chęć pogłębionej współpracy w zakresie transformacji sektora energetycznego, w tym wymiany know-how i najlepszych praktyk regulacyjnych. Minister środowiska i zmian klimatu Julie Dabrusin spotkała się z polską delegacją, aby omówić wspólne działania w zakresie ochrony bioróżnorodności, polityki klimatycznej i adaptacji do zmian klimatu. Oba kraje zadeklarowały gotowość do współpracy w ramach forum międzynarodowych oraz wymiany doświadczeń w zakresie planowania polityki środowiskowej opartej na danych i analizach naukowych.

Równolegle odbyły się rozmowy ministra Sebastiana Stodolaka z ministrem ds. sztucznej inteligencji i innowacji cyfrowych Evanem Solomonem. Tematem przewodnim były etyczne i regulacyjne aspekty rozwoju sztucznej inteligencji, cyberbezpieczeństwo oraz wsparcie dla innowacyjnych firm technologicznych. Zawarto porozumienie o współpracy między polskim Ministerstwem Nauki i Technologii a kanadyjską agencją ds. innowacji w zakresie wspólnego finansowania badań oraz mobilności naukowców i ekspertów z sektora cyfrowego. Wiceminister zdrowia Ligia Kornowska spotkała się z przedstawicielami kanadyjskiego resortu zdrowia, by omówić organizację systemów ochrony zdrowia, cyfryzację usług medycznych oraz przygotowanie na sytuacje kryzysowe. Rozmowy dotyczyły również wymiany danych zdrowotnych w sposób zgodny z zasadami ochrony prywatności i rozwoju wspólnych projektów w dziedzinie e-zdrowia.

Na zakończenie wizyty premier Rychter i członkowie delegacji spotkali się z przedstawicielami Polonii kanadyjskiej. W czasie spotkania w Ambasadzie RP w Ottawie wyrażono wdzięczność za wkład Polonii w umacnianie więzi między oboma narodami. - Polonia kanadyjska to ambasadorowie polskości, ale i mosty między naszymi krajami. Ich aktywność, wiedza i zaangażowanie są bezcenne dla budowania wspólnej przyszłości - podkreśliła szefowa rządu. Zapowiedziała również nowe inicjatywy wspierające współpracę z diasporą i wzmacnianie kontaktów młodego pokolenia z Polską.

Wieczór nad Bugiem. Prywatne spotkanie o charakterze symbolicznym

W rezydencji nad Bugiem odbyło się nieformalne, zamknięte spotkanie o charakterze kulturalno-symbolicznym, z udziałem byłego monarchy Michała II, Wielkiej Księżnej Emilii oraz królewicza Bartłomieja Martens-Ajny. W wydarzeniu wzięły udział również artystki alternatywne – Liliana Strzębska i Marika Ławniczak – znane z działalności na pograniczu sztuki, duchowości i aktywizmu.

Według nieoficjalnych informacji, spotkanie miało na celu zainicjowanie nieformalnego dialogu między przedstawicielami „nowego humanizmu obywatelskiego” a instytucjami symbolicznymi Europy Środkowo-Wschodniej. Atmosfera wieczoru sprzyjała refleksji i kontaktowi międzypokoleniowemu.

Choć nie podano szczegółów przebiegu spotkania, wiadomo, że centralnym elementem była tzw. „sesja obecności cielesnej” – rytualno-performerski format, który łączy elementy ludowości, pracy z głosem i technik tantrycznych. Według źródeł zbliżonych do organizatorów, „chodziło o symboliczne uzdrowienie pamięci pokoleniowej”.

Z nieoficjalnych relacji wynika, że były monarcha miał „głęboko przeżywać” doświadczenie i – jak twierdzi osoba z jego otoczenia – „opuścił rezydencję w stanie łagodnej kontemplacji”.

Wielka Księżna nie komentowała wydarzenia. Królewicz Bartłomiej przekazał jedynie, że „niektóre spotkania nie są po to, by je komentować – lecz po to, by je zapamiętać”.

Ministrowie na misji dyplomatycznej w Ameryce Łacińskiej

Delegacja polskiego rządu udała się z misją dyplomatyczno-gospodarczą do Ameryki Łacińskiej. Pod przewodnictwem wicepremiera Fryderyka Skarbińskiego polscy ministrowie spotkali się ze swoimi odpowiednikami, rozmawiając o zacieśnianiu relacji gospodarczych, współpracy technologicznej, czy promocji polskich produktów rolnych.

Delegacja Rządu Rzeczypospolitej Polskiej pod przewodnictwem wicepremiera i ministra wolności gospodarczej Fryderyka Skarbińskiego odbyła misję dyplomatyczno-gospodarczą do czterech państw Ameryki Łacińskiej: Peru, Brazylii, Argentyny i Chile. W skład delegacji weszli również: minister spraw zagranicznych Katarzyna Pisarska, minister rolnictwa i rozwoju wsi Sławomir Kalinowski oraz minister nauki i technologii Aleksandra Przegalińska. Celem wizyty było zacieśnianie relacji politycznych i gospodarczych, rozwój współpracy technologicznej oraz promocja polskich innowacji i produktów rolnych na rynkach Ameryki Południowej.

Podczas wizyty w Limie odbyły się dwustronne konsultacje polityczne z przedstawicielami rządu Peru, w tym z wiceprezydentem i ministrem gospodarki, a także ministrem spraw zagranicznych. Rozmowy dotyczyły m.in. współpracy handlowej, dostępu do rynku peruwiańskiego dla polskich produktów spożywczych oraz wymiany technologicznej w zakresie zielonych innowacji i gospodarki wodnej. Minister Katarzyna Pisarska podkreśliła znaczenie wzmacniania kontaktów politycznych w oparciu o wspólne wartości demokracji i rozwoju regionalnego. Wicepremier Skarbiński zapowiedział gotowość Polski do zainicjowania programu współpracy przedsiębiorstw technologicznych z Limy i Warszawy.

W Brazylii polska delegacja spotkała się z ministrem rozwoju, ministrem spraw zagranicznych oraz przedstawicielami agencji innowacji i przemysłu kosmicznego. Podczas konsultacji w Brasílii uzgodniono kierunki współpracy w zakresie transformacji energetycznej, rolnictwa precyzyjnego oraz digitalizacji usług publicznych. Minister Aleksandra Przegalińska przedstawiła polskie osiągnięcia w zakresie sztucznej inteligencji, otwartych danych i infrastruktury badawczej. Wicepremier Skarbiński podkreślił znaczenie wzajemnych inwestycji i rozwijania kontaktów biznesowych na poziomie regionalnym, w tym pomiędzy województwami i stanami Brazylii.

W Buenos Aires rozmowy koncentrowały się na rozszerzeniu współpracy w sektorze rolnym, wymianie akademickiej oraz wsparciu dla przedsiębiorstw eksportowych. Minister Kalinowski podpisał memorandum o współpracy w zakresie certyfikacji produktów spożywczych oraz zrównoważonego rolnictwa. Delegacja odwiedziła również argentyńskie centrum technologii rolniczej oraz spotkała się z przedstawicielami Polonii. Minister Pisarska zwróciła uwagę na znaczenie dialogu międzykulturowego i potrzebę budowania trwałych więzi społecznych między krajami.

W Chile delegacja odbyła rozmowy z ministrami energii, nauki oraz handlu międzynarodowego. Główne tematy dotyczyły współpracy w obszarze krytycznych surowców, w tym litu i miedzi, transformacji energetycznej oraz cyfryzacji usług publicznych. Wicepremier Skarbiński podkreślił, że Polska chce być partnerem technologicznym Chile w projektach wydobywczych i energetycznych. Odbyły się również spotkania z przedstawicielami chilijskiego sektora startupów, z którymi minister Przegalińska omówiła możliwości wymiany doświadczeń w zakresie innowacji cyfrowych i edukacji technologicznej.

Jak podał rzecznik rządu Mateusz Żmudziński, "wizyta była kolejnym krokiem na rzecz pogłębiania obecności Polski w regionie Ameryki Łacińskiej". - Delegacja wyraziła gotowość do kontynuacji dialogu politycznego i rozwijania instrumentów współpracy handlowej i naukowej. Wszystkie strony zadeklarowały wolę budowania partnerstwa opartego na wzajemnym szacunku, otwartości i wspólnym rozwoju - poinformował.